Dýraverndarinn - 01.12.1959, Blaðsíða 11

Snjóhundar
MIKIÐ fjártjón varð — eins og öllum landsins
lýð er kunnugt — í áhlaupaveðri í nóvember s.l.
— og þá einkum á norðausturlandi . . . Er illt til
þess að vita, að bændur missi fé sitt, sem er í
þessum sveitum þeirra aðalbústofn. En er nokkurt
vit og nokkur forsjá að gleyma svo mislyndi veðr-
áttunnar hér á íslandi að hafa fé uppi á fjöllum
og heiðum, þegar komið er fram í nóvember? Það
mun þykja illa sitja á mönnum, sem lengstum
húka í stofuhita, að spyrja svona, og víst mundi
spauglaust að halda fé nærri bæjum, þegar jörð
er auð og enn vel gróin á fjöllum og heiðum, en
samt er svo mikið í húfi, að Dýraverndarinn telur
skyldu sína að spyrja — af vinsemd, en fullri
alvöru.
En svo skal hér vikið að öðru.
Það kom greinilega fram í blaðafregnum, að
hundar, sem gæddir eru þeirri hvöt og gáfu að
finna fé í fönn, urðu að miklu gagni, jafnvel
hvolpur, sem hafði þennan mikla eðliskost, varð
eiganda sínum mikils virði.
Hér hefur áður verið skrifað um snjóhunda.
Erlendis eru hundar þjálfaðir til að grafa fólk úr
fönn, og þá einkum það, sem orðið hefur fyrir
snjóflóðum. Eru haldin skipuleg námskeið, þar
sem hundunum er kennt og þeir þjálfaðir, og svo
eru og menn vandir við að stjórna þeim. Bæði
fyrr og síðar hefur það sýnt sig, að íslenzki hund-
urinn virðist í allríkum mæli gæddur hvöt og
hæfni til að finna fólk og fé, sem fennt hefur, og
í þessu hefti Dýraverndarans segir íslenzkur mað-
ur, sem býr fjárbúi á Rogalandi í Noregi, frá
hundi af íslenzku kyni, gæddum þessari hvöt og
hæfni.
Hvers vegna tekur ekki Búnaðarfélag Islands
sig til og hefur forgöngu um ræktun og þjálfun
snjóhunda hér á iandi? Slíkir hundar eru oft
beztu fjárhundarnir — og hví skyldi svo ekki hver
fjárbóndi eiga einmitt slíkan hund? Aðgerða-
leysi um þetta merka mál er með öllu óafsakan-
legt, vitnar um deyfð, framtaks- og hirðuleysi.
Hundur að grafa mann úr fönn
Veiðimenn —
girnisspottar — húsdýr
Hermann Eyjólfsson oddviti Ölfushrepps hit.ti
mig að máli í sumar og sagði mér eftirfarandi
tvær sögur:
,,Víða í Ölfusi eru silungsár góðar. Silungs-
veiðar hefjast snemma, og veiðimenn fara með
löndum, svo að bakkar ánna og lækjanna verða
vegir þeirra og athafnasvæði. Af ýmsum ástæð-
um verða eftir á bökkunum girnisspottar frá
veiðitækjum þeirra.
Þessir sömu bakkar eru fyrstu beitilöndin í
byrjun sumars fyrir sauðfé. Á s.l. sumri kom ég
að lambi, sem hoppaði um í hafti. Ég náði lamb-
inu. Um framfætur þess hafði vafizt girni, og svo
hafði það hertzt að, að sár voru að beini á fótum
lambsins.
Þá var það einnig í sumar, að ég tók eftir kind,
sem rölti um og virtist lítið bíta. Ég fór og at-
hugaði kindina. Er hún varð handsömuð, kom í
ljós, að út úr munni hennar lafði girnisendi. All-
langt girni var dregið upp úr henni. Mundi girnið
hafa orðið henni að bana, ef eigi hefði það verið
f jarlægt.“
,,Hér er eigi mannvonzku um að kenna,“ sagði
Hermann, „heldur gáleysi — og að veiðimönnum
er eigi þessi hætta ljós.“
Dýraverndarinn kemur þessu hér með á fram-
færi, og fyrir n. k. sumar mun Samband dýra-
verndunarfélaga íslands birta tilkynningu, þar
sem veiðimenn eru varaðir við að kasta frá sér
girni á víðavangi. Þorst. Einarsson.
DÝRAVERNDARINN
91