Stúdentablaðið - 01.05.2007, Blaðsíða 10

Ferðalag
skóla, kenndum þeim íslenska leiki
og þau kenndu okkur indverska leiki.
Þessir krakkar eru bara svo ótrúlega
krafitmiklir og skemmtilegir og voru
alveg endalaust til í að hlaupa og
ærslast efitir langan skóladag.“
Bíljilass fyrlr hundrað
kronur
Sýn Auðar á lífskjör fólksins á
svæðinu er fjarlægt aðstæðunum sem
hún þekkir á Vesturlöndum. Þama sá
hún stóran hóp fólks sem varla á salt í
grautinnvinnamyrkranaámilli.Auður
sagði að oft væm börnin einnig látin
vinna eða sjá um heimilið og yngri
systkini á meðan foreldrarnir væm
við vinnu. Einnig þekkist að dætur
séu sendar í vændi til stórborganna
til að geta borgað heimanmund systra
sinna. Heilu Qölskyldumar vinna við
gijótnámur og fá borgað í kringum
hundrað íslenskar krónur fyrir heilt
bílhlass af steinmulningi sem tekur
kannski um fjóra daga að fylla.
„Við fómm að heimsækja svona
grjótnámurogþettavaralveghrikalegt.
Við sáum tvo menn hangandi utan
á fjalli að bora göt fyrir sprengjur
og borinn var í öryggislínu en ekki
mennimir! Borinn var greinilega
verðmætari en lífþessara manna. Svo
unnu menn við að brjóta steinana sem
féllu úr fjallinu, síðan tók annar hópur
við sem braut þá á í enn minni einingar
og að lokum tóku konur og böm við
og muldu steinana í agnir. Allir vom
berfættir, með þvílíkar sleggjur. Við
prófúðum að taka svona sleggju upp
og hún var nýþung. Eg myndi ekki
halda út í klukkutíma og 40 stiga hita
en þau vinna í nær tólf klukkutíma á
dag. Enda tók ég með mér svona stein
heim til að minna mig á að kvarta
aldrei yfir hlutunum hérna heima.“
Auður stödd í sueitaborpi.
Karamellurogfíkjukex
En langaði þig aldrei til að gefa þeim
pening, bara til að hjálpa þeim?
„Já og nei, ég vissi að það er bara
eins og dropi í hafið og ég hugsaði að
vonandi gæti ég bara haft áhrif eftir að
ég kæmi heim. Eg gæti talað um þetta
og safnað styrktarforeldmm fyrir
böm í gegnum Hjálparstaf kirkjunnar.
Þá veit maður líka að peningurinn er
nýttur til að hjálpa fólkinu. Einhvern
tímann var ég gráti næst þegar ég var
í stórborginni og keypti fikjukex til
að gefa krökkunum en þau vildu það
ekki. Foreldrarnir eru að senda þau að
betla og maður hefur á tilfinningunni
að þau eigi ekki að koma til baka með
eitthvað fíkjukex.
Annars þarf alveg ótrúlega lítið
til að gleðja þau. Oft þegar ég fór
í heilsugæsluferð í þorpin tók ég
alltaf með karamellur til að gefa
litlu krökkunum og vakti það mikla
gleði. Meðan bömin í borginni hefðu
kannski fengið skammir fýrir að taka
á móti þannig dóti.“
Flest barnanna í skólanum hjá John eru
böm þeirra sem vinna í grjótnámunum
og annarri láglaunavinnu og ef
skólinn væri ekki fyrir hendi væm þau
eflaust öll að vinna þar. Foreldrum
er gerð grein fyrir að bömin munu
hafa fleiri tækifæri til að fá betri
vinnu í ffamtíðinni ef þau koma í
heimavistaskólann. Þar er vel hugsað
um þau og foreldramir þurfa ekki að
leggja út neinn kostnað.
Þarf lítlö tll að gleðja
Auði fannst gestrisni Indverja mjög
sérstök. I matarboðum borðuðu þau
fyrst allra með gestgjafana standandi
yfir sér. Kvöld eitt var þeim boðið
í bamaafmæli þar sem þau vom
sérstakir heiðursgestir veislunnar. Þau
sátu með fjölskyldunni við háborð,
fóm með ræðu og Auði var falið að
halda á hágrátandi stúlkubarninu
meðan hún skar fyrstu sneiðina á
afmælistertunni. Bamið var að vonum
dauðhrætt við þessa hvítu geimveru
með ljósu lokkana og bláu augun.
„Ég gleymi því líka aldrei þegar
við fómm á indverskan veitingastað í
lok dvalarinnar. Við höfðum oft farið
þangað og þeir voru nú frekar fyndnir
þama á staðnum. Yfirleitt vom fáir
matargestir, kannski við og eitt annað
borð, sjö þjónar en samt tókst þeim að
mgla öllum pöntunum og allt í rugli
en allir rosa indælir og stjönuðu við
okkur. Eftir matinn ákváðum við að
vera svolítið rausnarleg og gefa þeim
í kringum þrjú hundmð íslenskar
krónur í þjórfé sem olli því að aliir
þjónamir dönsuðu af gleði með
peningana á lofti. Frekar fyndið. Ekki
erfitt að gleðja þá. “
Eyrnalokkar og armbönd
Auði em einnig minnisstæð atvik er
tengjast glysgimi kvenna og hefðum
þeirra. „Þeir leggja ótrúlega mikið
upp úr því hvemig maður lítur út.
John var vakandi fyrir því að við
klæddum okkur í hefðbundin klæðnað
og ef ég fór í of stutt pils þá spurði
hann mig hvar síða pilsið mitt væri.
David minnti mig einnig reglulega
á skartgripina: „Bíddu, ætlar ekki
að setja á þig hálsmen?” Eða; „hvar
em eymalokkamir þínir?” Þetta er
mjög mikilvægt. Allar konur eiga að
vera finar, með eymalokka, armbönd
og fullt af glingri. Ung stelpa kom
eitt sinn hlaupandi til mín og gaf
mér eymalokka því ég var ekki með
eymalokka í eymnum.“
Auður minnist þess einnig þegar
hún fór á fúnd skólastjóra nokkurs,
að talið barst enn og aftur að útliti
hennar. „Allt í einu leit skólastjórinn
á mig í miðjum klíðúm og sagði:
„Attu ekki eyrnalokka?" Mér brá
aðeins og jánkaði. Síðan stamaði
ég bara þegar hún spurði mig hvar
þeir væru og sagðist vonast til að sjá
mig með þá næst þegar við hittumst.
Svo hélt hún bara áfram að tala um
krakkana í skólanum,“ sagði Auður
með bros á vör. Eftir þetta var hún
fljót að venja sig á að muna eftir
eymalokkum og armböndum á
hverjum morgni. „Fljótlega eftir að
ég kom á heimavistina gerðist það að
lítil stelpa kom hlaupandi til mín með
pínulítil armbönd sem hún vildi að ég
bæri. Þau pössuðu hins vegar ekki á
mig en þá náði hún bara í sápu og tróð
þeim á mig. Ég var með þau þangað
til þau brotnuðu af mér.“
Brennd í svefni
Það voru líka mörg dapurleg atvik sem
sitja í minningu Auðar líkt og þegar
maður nokkur vatt sér upp að þeim og
sagist vilja sýna þeim sjúkling. Hann
fór með þau í kofa á bak við húsið
sitt þar sem kona lá á bedda með
mikil brunasár um allan líkamann.
„Þetta var kona sem var að rífast við
manninn sinn og hann kveikti í henni
um nóttina þegar hún var sofandi. Og
svo stóð maðurinn hennar fyrir utan
hurðina brosandi haldandi á barninu
þeirra. Ég var svo reið að ég titraði
af reiði, ég gat varla litið í augun á
honum. Konan var svo illa farin af
brunasárum, uppþomuð og gat varla
talað. Sárin voru öll opin og þarna lá
hún bara í einhverjum kofa fúllum af
skordýmm og pöddum.“
Það reynir ömgglega á að upplifa
sig svo bjargarlausan og horfa upp
á hve hræðileg staða margra íbúa
Indiands sé. I þessu tilfelli gátu
þau ekki setið aðgerðarlaus og fóm
í apótek og keyptu verkjalyf og
ýmsar nauðsynjar fyrir konuna. „Við
sýndum konunni það sem við höfðum
keypt þar sem við treystum ekki að
maðurinn sem sinnti henni gæfi henni
lyfin. Við sögðumst svo koma eftir
þrjá daga. Þá leið henni mun betur og
ég held hún hafi jafnað sig. Því miður
er heimilisofbeldi stór fylgifiskur
fátæktar á lndlandi. Eiginmenn
drekka mikið og eyða peningunum
heimilisins í fjárhættuspil og því
miður em ekki sömu úrræði fyrir
^ölskyldur þar og í hinum vestræna
heimi."
Deyfíng eða sýklalyf
Heimsókn á meðgöngudeild á
spítala í borginni Vijyavada er Auði
ógleymanleg og hugsaði hún oft til
hennar þegar hún gekk með Karítas
dóttir sína sem er í dag sjö mánaða
gömul. Þar lágu nokkrar konur saman
í herbergi, á stálbeddum með ekkert
lak, kodda eða sæng og rottur vom á
vappi. „Þegar við komum var verið að
sauma eina konuna eftir fæðingu og
hún öskraði frekar mikið og konumar
slógu hana sífellt í andlitið. Það
var bara til að dreifa athygli hennar
því hún hafði ekki efni á því að fá
deyfingu.“
Auðursagðiaðfátækirsjúklingarsem
koma á spítalann hafi ekki efni á allri
lyfjagjöfinni sem Vesturlandabúum
finnst sjálfgefin mannréttindi að fá.
Þau fá lista yfir lyfin sem þau þurfa
á að halda en hafa jafnvel einungis
eíhi á helmingi lyíjanna og em þá
kannski tilneydd til að velja hvort
þau vilji fá deyfingu eða sýklalyf eftir
aðgerðina. „Þessi lífsreynsla gerði
það að verkum að ég var algjörlega
óhrædd við fæðingu dóttur minnar.
Það em forréttindi að eiga bam hér
heima þar sem spítalarnir hafa allt til
alls og vel er hugsað um mann, það
virtist því lítið mál að ganga í gegnum
fæðingu hér þegar mér varð hugsað til
kvennanna á lndlandi.“
Lestarferðalagímánuð
Eftir tveggja mánaða sjálfboðastörf
tók við mánaðar lestarferðalag hjá
Auði og Degi um Indland sem gaf
þeim nýja sýn á landið. Fyrir utan
öll hin sögulegu mannvirki sem þau
skoðuðu fór fátæktin á götum Delhí
borgar ekki framhjáþeim. Fátækt sem
á sinn hátt var óvægari, subbulegri
og ómannúðlegri en þau höfðu áður
vanist. „í borgunum býr fólk bara
undir dagbiaði, allt er svo ógeðslega
skítugt og svo mikil mannmergð.
Fólk býr bara í skurði og í ræsinu, það
er bara eitthvað svo óhuggnanlegt.
Svo heyrði maður bara hræðilegar
sögur frá héraðinu sem við bjuggum
um stelpur sem voru sendar til Delhí í
vændi til að borga heimamund systur
sinnar. Held líka að við höfúm séð
þetta með öðrum augum, við gerðum
okkur grein fyrir þeirri mismunun
sem átti sér stað í þjóðfélaginu og
því sáum við þetta betur. Það var líka
rosalega pirrandi að sjá finu feitu
kerlingamar í silki saríum og hlaðnar
gulli ef maður hugsaði til litlu mjóu
krakkana sem eru að vefa saríana
í þrælkunarbúðunum og fá engan
pening fyrir.“
menningarsjokk þegar maður fór
þangað út en einnig þegar maður kom
aftur heim. Það er líka ekki í lagi með
okkur héma heima. Þurfum við alltaf
að eiga nýjustu gerð af sjónvarpi?
Stundum erum við að tapa okkur í
eínishyggjunni.“
Framtíðarplön Auðar og Dags eru
að klára námið og þau sjá alveg fyrir
sér að snúa aftur til hjálparstarfa
þegar Karítas er orðin eldri. Að
þeirra mati er slíkt sjálboðastarf
nauðsynlegt og mannbætandi, það
víkkar sjóndeildarhringinn og breytir
hugsunarhætti. „Maður hugsar bara
allt öðravísi eftir svona upplifun,“
segir Auður sem enn á steininn
frá mæðranum og bömunum í
grjótnámunum til að minna sig á hvað
hún hefur það gott þegar henni finnst
lífið ekki leika við sig.
Hjálparstarf kirkjunnar
Von Auðar er að sem flestir í slendingar
muni sjá sér fært að styrkja fátæk
böm til menntunar í skóla Johns.
Hún veit að eigin raun hversu vel
peningunum er varið og öll framlög
geta bjargað mannslífi. Sá sorglegi
atburður gerðist ári eftir að þau komu
heim að John féll frá vegna veikinda.
I dag er starfinu hins vegar sinnt af
eiginkonu hans og bömum. Hægt er
að fylgjast með hverju barni gegnum
skólagönguna, sjá einkunnir og hafa
samband bréfleiðis ef þess er óskað.
Auður hvetur að lokum alla til að
kynna sér starfsemi Hjálparstarf
kirkjunnar á heimasíðu þeirra www.
help.is. Ýmsir möguleikar era í
boði en hægt er að styrkja börn um
mismunandi upphæðir mánaðarlega.
Um er að ræða skólabörn sem fara
heim á kvöldin, grannskólabörn á
heimavist og börn í framhalds- eða
iðnnámi. Mörg þeirra hafa möguleika
á að fara í framhaldsnám í saumagerð,
logsuðu eða taka meirapróf sem gefur
þeim góð tækifæri að námi loknu.
Nauðsynlegtog
mannbætandi
Ævintýrið mun sennilega renna
þeim seint úr minni en þegar heim
var komið hóf Auður M.A.- nám í
alþjóðasamskiptum og Dagur hélt
áfram í læknanáminu sem hann
lýkur nú í vor. „Maður fékk algjört
Harpa Lind Hrafnsdótlir
harpahr@hi.is
101 StúdentaMaðíð