Heimir : söngmálablað - 01.10.1936, Blaðsíða 6

84
II. IT.: Tónlist í tómstundum
leitt að liugsa sér Ríkisútvarpið sem aðila i þessari menn-
ingarviðleitni, samhliða tónflutningi þess. Enda hlýtur það
nú þegar að eiga i fórum sínum vísir til slikrar útgáfu.
Fræðsla sú, sem á þennan hátt fengist yrði áreiðanlega
til þess að auka skilning og um leið lotning fyrir æðri tón-
list og höfundum hennar. Eg gríp handhægt dæmi. Mundi
það ekki alla tíð hafa aukið lotningarfulla samúð og um
leið skilning á Jónasi Hallgrímssyni og verkum lians. að
þjóð.in hefir vegna sérstaks kunnugleika tekið þált i æfi
hans og lífskjörum.
Með þessum linum vildi eg vekja sem flesta til umhugs-
unar um mikilvægt vandamál. í sluttri grein verður engin
tilraun gerð til þess að ræða slíkt stórmál til neinnar
hlitar. Mér koma stundum í hug þessi orð enska skálds-
ins Shakespeare: „Þeim manni, sem gersneyddur er allri
lilfinningu fyrir tónlist er trúandi íil hinna verstu glæpa.“
Að lokum þetta. Þeir sem mest unna listum lcomast
ósjaldan að þeirri niðurstöðu, að án listarinnar væri lífið
ekki þess virði að lifa því. Enda er lífið og listin eitt og
hið sama, þegar belur er að gáð. Við, sem eigum svo fagurt
land, skiljum þetta.
Eg tek fossinn sem dæmi. Flest okkar ágætustu skálda
hafa kveðið um liann „með sínu lagi“. Matthíasi miklasl
hann þegar hann hugsar um tár barnsins. í bundnu afli
fossins sér Einar Benediktsson framtiðardrauma þjóðar-
innar rætast. Eitt skáldið kemst þannig að orði: „Sit eg
enn við fossins fætur, fossins míns, sem hlær og grætur.
Eftir því sem lífið lætur.......“
Engum er gefið að útskýra til hlítar tónverk. Eg held að
skilningur aukist, ef við hugsum um fossinn, sem við
þekkjum, þegar við í tómsiundum okkar hlustum á stærri
tónverk. Fossinn er ekki hversdagslegt fyrirbrigði. Bestu
tónverlc meistaranna mega aldrei verða hversdagslegur
hávaði. En umfram allt vinnum að þvi, að sem flestir geti
af eigin rammleik helgað tónlistinni tómstundir sinar
sjálfum sér og öðrum til blessunar.
Helgi Hallgrímsson.