Nýja stúdentablaðið - 01.12.1933, Blaðsíða 6

NÝJA STÚDENTABLAÐIÐ
1933
(>
Átökin í háskólanum
Litið um öxl
Stúdentum oí» öðruni lesendum Nýja stúdentablaðs-
ins mun öllum vera í fersku minni, liver átök urðu um
það í háskólanum síðastliðið vor, hvort okkur stúdent-
um hæri að fylgja þeim lögum og reglum, sem við
sjálfir höfum þó sett okkur að fylgja í félagslífi okkar.
Sjálft stúdentaráðið gaf tilefnið til þessara átaka, eins og
þið munið.
Hið formlega deiluefni var það, hvar kosningaraðildin
lægi á varamanni í stað hins reglulega oddamanns stú-
dentaráðsins. Hinn reglulegi oddamaður liafði forfallazt
frá störfum, og ákvað stúdentaráðið þá að kjósa sjálft
varamanninn i hans stað. Almennur stúdentafundur
ónýtti þessar gerðir stúdentaráðsins og gerði þá ályktun,
að varamanninn skyldi kjósa með almennum kosningum
allra liáskólastúdenta. Meiri hluti stúdentaráðsins játaði
að vísu réttilega, að þessi niðurstaða væri bindandi í mál-
inu, en neitaði þá hinsvegar að hlíta þessari niðurstöðu,
og þessi neitun meiri liluta stúdentaráðsins gaf málinu
nýjan og breiðari grundvöll, með því að héðan af snér-
ist deilan fyrst og fremst um þessa og slíka afstöðu al-
mennt.
Valdimar Stefánsson frá Fagraskógi liafði forystuna
um þennan skörulega mólstað af hendi meiri hluta stú-
dentaráðsins, og mun Gísli Brynjólfsson liafa veitt hon-
um liinar nauðsynlegustu vígslur til forystunnar. Óvígð-
ur mun liann varla hafa tekið tign sína þessi glæsilegi
og lögprúði foringi afturhaldsins hér í háskólanum.
Undir forystu Valdimars Stefánssonar tókst meiri
hluta stúdentaráðsins ekki aðeins að hafa að engu bind-
andi stúdentafundarsamþykktir viðvíkjandi varamanns-
kosningunni, heldur einnig að fótumtroða eigin sam-
þgkktir í málinu, þvi að „valdimararnir“ gáfu algerlega
upp þá lögskýringu sína, að stúdentaráðið ætti að kjósa
varamanninn sjálft, og fórnuðu jneira að segja manni
l'yrir þá uppgjöf, eins og Kristján Steingrímsson mun
kunna frá að segja, enda höfðu „valdimararnir“ nú loks-
ins komið auga á þá lausn í þessu máli, sem þeir gátu
fel.lt sig fullkomlega við og óneitanlega tók líka hinum
háðum fram á sinn hátt. „Valdimararnir“ skutu nefni-
lega á fundi við sjúkrabeð hins reglulega oddamanns,
og tók liann þar sjálfur þált í kosningu eftirmanns síns
í stúdentaráðinu.
Stúdentaráðið hafði sagt af sér upp úr þessum málum,
þvi að áður höfðu „valdimararnir“ lagt svo mikla á-
herzlu á hina upphaflegu lögskýrinu sína, að þeir töldu
]>ar heinlínis vegið að sóma sínum og samvizku, ])egar
almennur stúdentafundur hafði hrundið lienni, en
„valdimörunum" varð engin skotaskuld úr því að koma
sér upp nýju stúdentaráði í staðinn, með nýjum „kosn-
íngum“, sem voru i alveg aðdáunarverðu áframhaldi af
kjörfundinum við sjúkrabeðinn og hinum nýstárlegu
vinnuhrögðum þar.
Það þarf varla að taka það fram, að þetta nýja stú-
dentaráð „valdimaranna“væri auðvitað skipað eintómum
„valdimörum". — Ein deild háskólans neitaði að liafa
l'ulltrúa í hinu nýja „valdimara“-ráði, í mótmælaskyni,
svo að þetta nýja „ráð“ þeirra varð aldrei skipað til fulls
að lögum, enda vildu surnir „valdimaranna" síðar koma
i'ram hefndum í þessari deild, með því að synja nokkrum
siúdentum úr deildinni um styrk til utanfarar á stúdenta-
mót, þótt þær drengilegu hefndir næðu að vísu aldrei
fram að ganga. Að öðru leyti virtust „valdimararnir"
hafa meiri hluta stúdenta á hak við sig.
„Valdimararnir“ gátu þannig unað vel við sín málalok.
Þeir fengu meiri liluta stúdenta til fylgis við sinn mál-
stað.
Málstaður „valdimaranna“ var spegilmyndin af þeim
sjálfum.
Málstaður þeirra var fólginn í siðlevsi þeirra. Þeir neit-
urðu að hlíta hindandi niðurstöðum, sem þeir þó sjálfir
játuðu, að væru bindandi. Þeir neituðu að fylgja þeim
óhrotnu menningarreglum í félagslífi okltar stúdenta, að
allir værum við skyldugir til að lilita lögum og löglegum
niðurstöðum.
Málstaður „valdimaranna" var fólginn i gerræði
Jæirra. Þannig liöfðu þeir að engu hindandi samþykkt-
ir, en samþykktu hinsvegar og framkvæmdu ályktanir,
sem voru utan við öll lög og rétt. Ýmist neituðu þeir okk-
ur andstæðingum sínum um fundi eða þeir neituðu okk-
ur um málfrelsi á fundunum.
Málstaður „valdimaranna“ var þó jafnframt fólginn í
lítilmótleik þeirra. Þeir höfðu þannig að engu jafn-
vel sínar eigin yfirlýsingar um það, að „kosningar-
aðferð súdentaráðsins væri sú eina lögmæta“, og höfðu
þeir þó rökstutt þessa yfirlýsingu sína með því, að gera
það að fráfararatriði, þegar almennur stúdentafundur
hafði lirundið þessari lögskýringu og ónýtt sjálfskosn-
ingu stúdentaráðsins á oddamanni ráðsins.
Málstaður „valdimaranna“ var þó fyrst og fremst hinn
pólitiski málstaður afturhaldsins í háskólanum, — hinn
pólitiski málstaður þeirrar stefnu, sem birtir hugsjónir
sinar i einu saman andófinu gegn frelsisbaráttu alþýð-
unnar og yfirleitt allri menningarlegri viðleitni kyn-
slóðarinnar.
Nýtt löglegt stúdentaráð kosið í haust
Stúdentaráð Valdimars Stefánssonar frá Fagraskógi
J.agði niður „umhoð“ sitt í liaust og fór í því einu að liætti
hinna löglegu stúdentaráða, sem starfað liafa hér í liá-
skólanum.
Nú liafði verið sett sérstök laganefnd á síðastliðnu
vori, til þess að endurskoða stúdentaráðslögin, en „valdi-
mararnir" gátu komið því til leiðar með meirihlutaað-
stöðu sinni, að ekki nýttist af störfum þeirrar ncfndar
]>á. Þær umræður, sem tillögur nefndarinnar liöfðu vak-
ið meðal stúdenta, báru liinsvegar sinn árangur, og á
skilagreinarfuridi stúdentaráðsins í haust voru gerðar