Melkorka - 01.03.1960, Síða 8

Ingibjörg Shaptadóttir,
ritstjóri Framsóknar.
lag og voru þar hið leiðandi aíl þar til Þor-
björg andaðist 1903 ogÓlafía flytur af landi
burt sama ár. Árið 1895 gengst félagið fyrir
undirskriftasöfnun um allt land undir á-
skorun til Alþingis um kjörgengi og kosn-
ingarétt kvenna; 3500 undirskriftir fengust.
Varð Hið íslenzka kvenfélag fyrst allra
kvenfélaga í Norðurálfu til að senda áskor-
un til þjóðþings.
Hinn 28. júní 1895 var haldinn Þing-
vallafundur fyrir sumarþingið og fjallaðí
hann um stjórnarskrárbreytingar. Kvenfé-
lagið sótti um að eiga þar fulltrúa, var það
samþykkt með öllum atkvæðum nema einu
og hafði fulltrúi kvenfélagsins Ólafía Jó-
hannsdóttir bæði málfrelsi og atkvæðisrétt.
Voru fyrir hennar atbeina samþykktar á
Þingvallafundi þessum tillögur um fullt
jafnrétti kvenna við karla og að taka inn í
stjórnarskrána ákvæði um kjörgengi og
kosningarétt kvenna. Tillögur þessar voru
felldar af Alþingi.
Ólafía Jóhannsdóttir, hin gáfaða mennta-
kona (hún tók 4. bekkjar próf við latínu-
skólann 1890) barðist fyrir innlendum há-
skóla og fyrir því að konur fengju að sækja
tíma í latínuskólanum og presta- og læknis-
skólanum. Flutti Ólafía gagnmerkan fyrir-
lestur um Háskólamálið á fundi hjá kven-
félaginu 1894, segir þar m. a.:
„Uppspretta menningarinnar verður að vera í þjóð-
inni sjálfri, eins og sjálfstaett persónulegt sálarlíf og
frjáls hugsun er skilyrði fyrir því að einstaklingurinn
geti haft full not af því er fyrir hann l>er, eins er
sjálfstætt þjóðlegt tnenntalíf skilyrði fyrir því, að
menntastraumarnir utan að geti haft holl og þrosk-
andi áhrif á þjóðina. Einnig vér gjörtun ráð fyrir því
að þess verði ekki langt að bíða, að konur eigi jafnt
og karlar aðgang að menntastofnunum landsins og gef-
ist færi á að nota hæfileika sína og krafta eftir því, sem
þær óska og geta við komið. Vér vitum að kvenrétt-
indamálið cr orðið mörgum áhugamál, og nú vonum
vér að margar konur verði til þess, að sýna áhuga sinn
í verkinu og styrkja með því háskólamálið, um leið og
þær leggja sinn skerf til sjálfstæðis og menningar fs-
lenzkum konum."
Þetta sama ár gekkst kvenfélagið fyrir
hlutaveltu og happdrætti til ágólða fyrir
háskólasjóð. Inn komu kr. 1783.00. Sýnir
þetta áhuga kvenna fyrir framgangi máls-
ins.
Árið 1895 flutti Olafía Jóhannsdóttir er-
indi í kvenfélaginu um kvenréttindamálið.
Ræðir hún sérstaklega nauðsyn á menntun
kvenna, kosningarétt og kjörgengi, launa-
mál kvenna og fjárráð giftra kvenna. Orð-
rétt segir hún:
„Vér íslenzku konurnar verðum að fara að læra að
velja á milli hlutanna, og gjöra það í fullri alvöru, svo
vér séum oss þess fyllilega meðvitandi hvað við viljum.
Það er kominn sá tími, að vér verðum að svara því
skýrt og skorinort, hvort vér sjálfar álitum oss mann-
eshjur á sama hátt og karlmennina, með sömu heimt-
ing á almennum mannréttindum, af því við höfum
hæfileika og þörf á að neyta þeirra. Vér verðum að
velja á milli þess, að vera manneskjur, sjálfstæðar
manneskjur, með ábyrgð á þvi, er skeður í kringum
oss, ábyrgð á þeim órétti, sem er framinn, og því rétt-
læti sem er óframkvæmt, eða ómyndugar verur, sem
SigríÖur Þorsteinsdóttir,
ritstjóri Framsóknar.
8
MELKORKA