Fréttablaðið - 27.07.2010, Blaðsíða 4

4 27. júlí 2010 ÞRIÐJUDAGUR
VEIÐI Stórlaxi hefur fækkað gífur-
lega í ám landsins á undanförnum
árum. Veiðimálastofnun hvatti veiði-
menn til þess að hlífa stórlaxi í byrj-
un veiðitímabilsins sökum fækkun-
arinnar, en stofninn er enn í hættu.
Fækkunina má rekja til erfiðra
aðstæðna á uppeldisslóðum hans í
hafinu og hefur þetta ástand varað
í tvo áratugi.
Guðni Guðbergsson, fiskifræðing-
ur og sviðsstjóri hjá Veiðimálastofn-
un, segir að fyrir 1980 hafi hlutfall
stórlaxa í ám landsins verið svipað
og þeirra sem dvöldu eitt ár í sjó.
„1979 var mjög kalt ár og laxa-
stofninn á Íslandi tók mikið bakslag,“
segir Guðni. „Eftir 1985 tóku árnar
við sér aftur og dánartala í sjó lækk-
aði – en þá fjölgaði eins árs löxum
mun meira heldur en hinum.“
Veiðimálastofnun hvetur veiði-
menn til þess að hlífa stórlöxunum
með það að takmarki að auka hlut-
fall þeirra. Sigurður Guðjónsson,
forstjóri Veiðimálastofnunar, segir
í tilkynningu á heimasíðu Veiðimála-
stofnunar að jákvæð viðbrögð veiði-
manna við ákallinu hafi ekki látið
á sér standa. Þó hafi einhver gagn-
rýni borist varðandi tilkynningu um
minnkandi hlutfall stórlaxa í Blöndu.
Þórarinn Sigþórsson, tannlæknir og
áhugalaxveiðimaður, er ósammála
Veiðimálastofnun og segir nóg af
stórlaxi vera í ánni.
„Það eru engir teljarar í Blöndu,
svo veiðitölur verður líka að leggja
til grundvallar,“ segir Þórarinn.
„Það getur ekki verið vitrænt að
finna út stofnstærð fiska með hlut-
fallsreikningi.“
Guðni segir við þessu að málið sé
vissulega flókið og erfitt sé að spá
fyrir um framtíðina, en staðreynd-
in sé sú að hlutfall stórlaxa hafi farið
minnkandi á undanförnum árum og
fari enn.
„Töluleg þróun sýnir fram á að
tala stórlaxa gæti verið komin niður
í núll í kringum 2020,“ segir hann.
„En vissulega eru málin aðeins
flóknari en svo.“
Guðni segir veiðihlutfall á stórlöx-
um vera hærra heldur en hjá þeim
minni og það eina sem Veiðimála-
stofnun geti gert til þess að hafa
áhrif á þróunina sé að biðja veiði-
menn um að hætta að leggja ofan á
náttúrulega dánartölu stórlaxa, sem
nú þegar sé of há. sunna@frettabladid.is
60%
50%
40%
30%
20%
10%
19
70
19
74
19
78
19
82
19
86
19
90
19
94
19
98
20
02
20
06
20
08
1974 57%
1990 40%
1988 20%
2008 15,5%
Heimild: Veiðimálastofnun
Hlutfall stórlaxa af
hverjum gönguseiðaár-
gangi 1970-2008
Mikið úrval af frábærum tilboðum - líttu við
VEÐURSPÁ
Alicante
Basel
Berlín
Billund
Frankfurt
Friedrichshafen
Gautaborg
Kaupmannahöfn
Las Palmas
London
Mallorca
New York
Orlando
Ósló
París
San Francisco
Stokkhólmur
HEIMURINN
Vindhraði er í m/s.
Hitastig eru í °C.
Gildistími korta er um hádegi.
29°
31°
27°
23°
24°
20°
23°
23°
23°
26°
25°
32°
35°
21°
27°
18°
23°
Á MORGUN
3-8 m/s.
FIMMTUDAGUR
5-10 m/s syðst,
annars hægari.
12
12
15
15
14
10
15
16
15
14
13 2
2
3
7
2
3
4
6
5
3
4
18
20
14
14
14
16
17
18
13
9
14
15
DREGUR ÚR VÆTU
Eftir blautan gær-
dag þá dregur
heldur úr vætu í
dag og styttir upp
fyrst suðvestan-
lands en áfram má
búast við dálítilli
rigningu austan til.
Ekki miklar breyt-
ingar til morguns
en horfur á bjart-
viðri um sunnan-
og vestanvert
landið.
Elísabet
Margeirsdóttir
veður-
fréttamaður
Verða að sleppa til
að bjarga stofninum
Hlutfall stórlaxa í ám landsins hefur minnkað stöðugt á undanförnum tuttugu
árum. Veiðimálastofnun biðlar til veiðimanna um að sleppa fiskunum til að
viðhalda stofninum. Ekki allir veiðimenn sammála aðferðum stofnunarinnar.
LAX BÍTUR Á Með stórlaxi er átt við lax
sem dvelur tvö ár í sjó. Miðað er við þá
sem eru lengri en 70 cm eða þyngri en
3,5 kg. MYND/KRISTÍN EVA
40.000
35.000
30.000
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0
19
70
19
72
19
74
19
76
19
78
19
80
19
82
19
84
19
86
19
88
19
90
19
92
19
94
19
96
19
98
20
00
20
02
20
04
20
06
20
08
20
09
Smálaxar
Stórlaxar
Veiddir laxar á Íslandi 1970 til 2009
Heimild: Veiðimálastofnun
1988 32964 laxar 2008 37287 laxar
1980
7443 laxar
1980
11338 laxar 1985
6759 laxar
1980
18668 laxar
2009 6223 laxar
1998 25165 laxar
1999 6712 laxar
STJÓRNMÁL Ætli stjórnvöld sér að
grípa inn í kaup Magma Energy
á HS orku getur það bakað ríkinu
skaðabótaskyldu. Það setur einnig
slæmt fordæmi sem komið getur
í veg fyrir fjárfestingar erlendra
aðila hér á landi, segir Ragnheið-
ur Elín Árnadóttir, þingflokks-
formaður Sjálfstæðisflokksins.
„Mér finnst eins og menn séu
búnir að missa sjónar á því sem
verið er að ræða,“ segir Ragn-
heiður. „Við þurfum bæði innlent
og erlent fjármagn, og stjórn-
völd geta ekki leyft sér að breyta
reglunum aftur-
virkt.“
Hú n bend -
ir á að í þessum
málum sé farið
eftir nýlegum
lögum, sem sett
hafi verið árið
2008. Ef deilu-
efnið sé hvort
leigja eigi auð-
lindina til 65 ára
megi ræða það, en svo virðist sem
deilan snúist í raun um hvort nýta
eigi þessa auðlind eða ekki. Þegar
sé búið að tryggja opinbert eignar-
hald á auðlindinni.
„Ég get tekið undir með Guðfríði
Lilju [Grétarsdóttur, þingflokksfor-
manni Vinstri grænna]. Ríkisstjórn
sem ekki getur tekið á þessu máli
er óstarfhæf,“ segir Ragnheiður.
Spurð hvort boða eigi til kosn-
inga segir hún að stjórnmálaflokk-
um sem sæti eigi á Alþingi beri
skylda til að mynda starfhæfa
ríkisstjórn. „Við erum ekki með
starfhæfa ríkisstjórn, það hefur
sýnt sig í hverju málinu á fætur
öðru,“ segir Ragnheiður. - bj
Deilan virðist snúast um nýtingu á jarðvarma segir þingmaður Sjálfstæðisflokks:
Segir ríkisstjórnina óstarfhæfa
RAGNHEIÐUR ELÍN
ÁRNADÓTTIR
BRUNI Eldur kom upp í báti neðan
við athafnasvæði Gámaþjón-
ustunnar í Njarðvík í fyrradag.
Minnstu munaði að eldurinn næði
að teygja sig yfir í annan nær-
liggjandi bát en bensínstöð ÓB er
um hundrað metra frá svæðinu
þar sem eldurinn kom upp.
Þegar slökkvilið kom á staðinn,
örfáum mínútum eftir að eldur-
inn blossaði upp, var báturinn
alelda og annar bátur sem stóð við
hlið hans var orðinn sjóðheitur og
byrjað að rjúka úr honum, að því
er segir á vef Víkurfrétta. - kh
Bruni á Reykjanesi:
Kveikt í báti á
Suðurnesjum
SKAGAFJÖRÐUR Metaðsókn var í
sundlaugar í Skagafirði í júní en
um 11.500 manns sóttu þá laug-
arnar. Á sama tíma í fyrra voru
sundlaugargestir í Skagafirði um
5.500.
Aukninguna má að langmestu
leyti rekja til nýju sundlaugar-
innar á Hofsósi en í júní sóttu
um 6.000 manns laugina, að því
er fram kemur í dægurmála-
blaðinu Feyki. Sex sundlaugar
eru í Skagafirði, fimm sem
sveitar félagið sjálft rekur en ein
sem ferðaþjónustan að Hólum í
Hjaltadal rekur. - kh
Metaðsókn í Skagafirði:
Aldrei fleiri í
sundlaugunum
HEILBRIGÐISMÁL Ekki eru nægjan-
legar birgðir til af blóði í O-flokki
hjá Blóðbankanum og sérstak-
lega vantar blóð í flokknum O
mínus. Slíkt blóð er notað í bráða-
tilvikum og slysum. Blóðbankinn
hvetur blóðgjafa til að koma og
gefa blóð áður en þeir fara í frí.
Virkir blóðgjafar eru beðnir um
að koma í þessari viku en nýir
eru beðnir um að koma síðar.
Mikilvægt er að nægjanlegar
blóðbirgðir séu til núna í aðdrag-
anda verslunarmannahelgarinn-
ar og verður afgreiðslutími Blóð-
bankans í þessari viku lengdur til
að mæta auknu álagi.
Á Íslandi eru tíu þúsund virk-
ir blóðgjafar og er árlega safnað
rúmlega 15 þúsund einingum af
blóði.
Birgðir af blóði ekki nægar:
Blóð vantar í
Blóðbankann
EFNAHAGSMÁL Hagsmunasamtök
heimilanna furða sig á niður-
stöðu héraðsdóms á föstudag um
að „bæta skuli lögbrjóti upp for-
sendubrest sem varð til vegna
lögbrota hans“.
Samtökin segja dóminn fría
lögbrjót frá því að taka ábyrgð á
broti sínu og í reynd verðlauna
hann, verði dómurinn fordæmis-
gefandi fyrir gengistryggð hús-
næðislán. Dómurinn sagði að
taka ætti upp vexti Seðlabankans
í ólöglegum gengislánum.
„Á lögreglan næst að fylgja
ökumanni, sem var tekinn fyrir
of hraðan akstur, á forgangsljós-
um á ákvörðunarstað vegna þess
að forsendur ökumannsins til að
komast á ákvörðunarstað voru að
þurfa að aka vel yfir hraðamörk-
um?“ spyrja samtökin.
Furða sig á gengislánadómi:
Segja lögbrjót
fríaðan ábyrgð
MENNING Fjölþjóðleg leiklistar-
hátíð verður haldin á Akureyri
10. til 15. ágúst næstkomandi.
Bandalag íslenskra leiklistar-
félaga skipuleggur hátíðina í
samvinnu við norður-evrópska
áhugaleikhúsráðið NEATA, Nor-
ræna menningarsjóðinn, mennta-
málaráðuneytið, Akureyrarbæ og
Menningarhúsið Hof.
Þema hátíðarinnar er Maður
– Náttúra og frítt verður á sýn-
ingarnar. Hátíðin fer öll fram
í Menningarhúsinu Hofi, sem
stendur til að taka formlega í
notkun 27. ágúst næstkomandi. - sv
Leiklistarhátíð á Akureyri:
Ókeypis á allar
sýningar í Hofi
MENNINGARHÚSIÐ HOF Allar sýningar
hátíðarinnar fara fram í nýju menningar-
húsi Akureyringa. MYND/SUNNA
AUGLÝSINGADEILDIR FRÉTTABLAÐSINS – AUGLÝSINGASTJÓRI: Jón Laufdal jonl@frettabladid.is ALMENNAR SÍMI 512-5401: Hendrik Sigurðsson hendrik@frettabladid.is, Guðmundur Steinsson gudmundurs@365.is, Laila Awad laila@365.is, Örn Geirsson orn.geirsson@365.is, Hjördís Zoëga hjordis@frettabladid.is
ALLT SÍMI 512-5402: Jóna María Hafsteinsdóttir jmh@365.is, Henný Árnadóttir henny@365.is, Þórdís Hermannsdóttir thordish@365.is SÉRBLÖÐ SÍMI 512-5016: Sigríður Sigurbjörnsdóttir sigridurdagny@365.is, Hlynur Þór Steingrímsson hlynurs@365.is, Bjarni Þór Sigurðsson bthor@365.is, Benedikt Freyr Jónsson benediktj@365.is
RAÐAUGLÝSINGAR /FASTEIGNIR SÍMI 512-5403: Hrannar Helgason hrannar@365.is, Viðar Ingi Pétursson vip@365.is ÞJÓNUSTUAUGLÝSINGAR SÍMI 512-5407: Sigrún Helga Guðmundsdóttir sigrunh@365.is, Arna Rut Kristinsdóttir arnarut@365.is
GENGIÐ 26.07.2010
GJALDMIÐLAR KAUP SALA
HEIMILD: Seðlabanki Íslands
212,9386
GENGISVÍSITALA KRÓNUNNAR
122,07 122,65
189,13 190,05
157,5 158,38
21,13 21,254
19,65 19,766
16,623 16,721
1,4002 1,4084
184,5 185,6
Bandaríkjadalur
Sterlingspund
Evra
Dönsk króna
Norsk króna
Sænsk króna
Japanskt jen
SDR