Fréttablaðið - 03.08.2010, Blaðsíða 13

ÞRIÐJUDAGUR 3. ágúst 2010 13
• Svart
• Hvítt
• Krem
• Brúnt
Holtagörðum 2. hæð • Sími 512 6800 • www.dorma.is • dorma@dorma.is
OPIÐ
Virka daga frá kl. 10-18
Laugardaga frá kl. 11-17
Það er gott að dorma ;-)
69.900,-
Frábær svefnsófi
69.900,-
Hægindastóll í taui
149.000,-
Interbed 160x200
Tilvalið í bústaðinn
Ómissandi
Hrein íslensk náttúruafurð
ms.is
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
4
18
5
0
Jafnrétti og sjálfsvirðing
Þegar ég var að vaxa úr grasi tíðkaðist ekki að konur ynnu
utan heimilis, nema þær væru
einstæðar eða ekkjur. Ég man
aðeins eftir þremur konum í
mínu umhverfi. Ég minnist
þess heldur ekki að hafa heyrt
um konur sem sóttust eftir því.
Frekar að þeim væri vorkennt
sem þurftu að skilja börn sín
eftir hjá vandalausum, eða ein,
alla daga.
Baráttan fyrir jafnrétti kynj-
anna hér á landi var lengst af
barátta kvenna og við þær
kennd. Fordómar gagnvart úti-
vinnandi mæðrum snerust upp
í fordóma gegn þeim sem kusu
að vera heimavinnandi þegar
kvennabaráttan komst á skrið.
Hvað þessar konur gætu verið
að gera heima hjá sér allan
daginn þegar tæknin hefði
gert heimilisstörfin áreynslu-
laus! Brýnasta réttindamálið
væri góð barnaheimili, enda
sérhæfðir fagmenn og oft mun
betri uppalendur en foreldr-
arnir.
Yngsta systir mín var mjög
kröftug í kvennabaráttunni á
sínum tíma, sem og flestar vin-
konur mínar, flottar og klárar
konur. Sjálfri fannst mér frels-
ið mikilvægast. Að hafa val, og
það væri borin virðing fyrir
því vali. Ein úr vinahópnum
sagðist ekki hafa neina for-
dóma gagnvart heimavinn-
andi húsmæðrum, síður en svo.
Ef þær vildu vera á framfæri,
ættu þær auðvitað að ráða því!
Að geta séð um sig
Í dag er jafnrétti kynjanna
sjálfsagður hlutur. Kvennabar-
átta er orðin jafnréttisbarátta í
víðara samhengi. Konur finna
kröftum sínum og hæfileikum
viðnám í atvinnulífi, stjórn-
málum og listum. Í þessu ferli
hefur verið lögð áhersla á mik-
ilvægi þess fyrir sjálfsvirð-
ingu kvenna að geta séð fyrir
sér sjálfar. Vera ekki á fram-
færi, eins og vinkona mín sagði
um árið. Hins vegar hef ég ekki
hvorki heyrt karla eða konur
tengja sjálfsvirðingu karla við
að þeir geti séð um sig, og það
er dálítið merkilegt í nútíma-
samfélagi. Karlar nefna það
oft í viðtölum, drýldnir og
brosandi að þeir séu liðtæk-
ir á grillinu, en konan sjái um
hitt. Jafnvel tæknimenntað-
ir karlar treysta sér ekki til að
læra á þvottavélina. Þvottur er
ekki þeirra fag. Sumir fá áhuga
á eldamennsku og njóta sín í
eldhúsinu, en ekki endilega í
þrifum. Auðvitað er víða gott
samstarf milli hjóna á heimil-
um þar sem bæði vinna langan
vinnudag. Samt heyrir maður
enn ólík viðhorf til afkasta
karla og kvenna á þessum vett-
vangi. Það er grunnt á því við-
horfi að konan sjái um heimilið,
en karlinn hjálpi til. Og það er
gjarnan undirliggjandi virðing
í rödd þess sem talar um fram-
lag karlsins, jafnvel þegar börn
hans eiga í hlut.
Mér finnst furðulegt að körl-
um í nútímasamfélagi finnist
ekkert athugavert við að geta
ekki séð um sig. Þá á ég ekki
við að verkaskipting á heimili
kunni ekki að vera þannig að
hann þurfi þess ekki í dagsins
önn. En ef út af bregður ætti
fullvaxinn karlmaður að geta
eldað mat, kunna á þvottavél,
geta straujað af sér sjálfur og
ryksugað. Ef það styrkir sjálfs-
virðingu kvenna að geta séð
fyrir sér, þá ætti það að styrkja
sjálfsvirðingu karla að geta séð
um sig, og gera það.
Margrét í Seli
Uppeldi og umhverfi ræður
miklu um viðhorf okkar gildis-
mat. Jafnrétti er ekki ný hug-
mynd á Íslandi þó að hún hafi
ekki náð að blómstra fyrr en á
okkar tímum.
Það var gaman að lesa um
Margréti í Seli, ljósmóður
á Stokkseyri. Henni er lýst
þannig að hún hafi verið með-
alkona á hæð, fíngerð, vel
greind með fallega söngrödd,
glaðvær, en gætin í orðum.
Hún gekk í öll karlmannsstörf
úti og inni, og kenndi sonum
sínum hefðbundin kvenna-
störf. Hún kenndi þeim að
gera sér skó, vefa í vefstól,
matreiða allan algengan mat,
prjóna sokka og sauma föt sín
og bæta.
Á veturna sagði hún þeim
sögur og kenndi þeim kvæði og
sálma og lét þá syngja við hús-
lestra.
Synir Margrétar, Selsbræð-
ur, voru síðar þekktir fyrir
framtakssemi, listhneigð
og næmi. Margrét í Seli var
amma Páls Ísólfssonar, og því
langamma Þuríðar Pálsdótt-
ur. Ekki er ofsagt að þessi kona
hafi verið á undan sinni sam-
tíð.
Jónína
Michaelsdóttir
Blaðamaður
Í DAG
Hins vegar hef ég ekki hvorki heyrt
karla eða konur tengja sjálfsvirðingu
karla við að þeir geti séð um sig, og
það er dálítið merkilegt í nútíma-
samfélagi. Karlar nefna það oft í viðtölum, drýldnir
og brosandi að þeir séu liðtækir á grillinu, en kon-
an sjái um hitt.
AF NETINU
„Crime pays“
Hvernig væri einfaldlega að segja bankahyskinu að með tilliti til skítlegrar frammistöðu (og þvílík „understatement“)
þess í starfi sé grundvöllur brostinn fyrir starfssamningum þess. Eða að krefja það um endurgreiðslu á „bónusunum“
sem það greiddi sjálfu sér fyrir sína fínu frammistöðu? Eða þá að sletta nokkrum stjórnvaldssektum – sem lög heimila
– í smettið á þeim fyrir óteljandi brot á ákvæðum íslenskra laga um fjármálastarfsemi? Bankaslektið á þó greinilega
pening – ólíkt fórnarlömbum þess – til að borga þær. Aðgerðir af þessu tagi myndu duga langa leið til að staga upp í
gatið á hinum magra og mígleka ríkissjóði.
blog.eyjan.is/iris
Íris Erlingsdóttir
AF NETINU
Góð frétt frá Bloomberg
Bloomberg, alias Ómar R. Valdimarsson, segir, að ekki sé meirihluti Alþingis
fyrir auknu ríkisfé til bankanna. Gott er, ef satt er. Ómar hefur talað við
þingmenn, segir alla stjórnarandstöðuna og þrjá vinstri græna vera andviga.
Ríkið mun á næsta ári skulda 100% af landsframleiðslu. Það er of mikið og
ekki má bæta meiru ofan á. Ríkisstjórnin virðist ætla að endurtaka mistök
ríkisstjórnar Geirs Haarde. Fyrst og fremst að undirlagi Gylfa Magnússonar,
sem er versti ráðherrann. Nær væri að hafa Guðfríði Lilju Grétarsdóttur í
hans embætti. Hún segir, að meira en nógu fé hafi þegar verið pumpað inn.
jonas.is
Jónas Kristjánsson
Dóttir Cheneys og WikiLeaks
Liz Cheney er dóttir geðbilaðs stríðsæsingamanns sem nefnist Dick Cheney.
Sá var einn helsti áhrifamaðurinn í ríkisstjórnum Bushfeðganna. Í tíð hins
síðari keyrðu völd hans um þverbak. Heimsbyggðin er enn að súpa seyðið
af því. Því miður var eins og Cheney og co. væru kærir bandamenn Íslands
á þeim tíma. Dóttirin veður í villu og svíma þegar hún talar um Ísland og
WikiLeaks á Fox sjónvarpsstöðinni (hvar annars staðar?)
eyjan.is/silfuregils
Egill Helgason
Að brúa kynslóðabilið
Brekkusöngurinn í Eyjum er til sóma Árna Johnsen og öðrum sem að
honum standa því hann sameinar kynslóðirnar á einstakan hátt og brúar
kynslóðabilið. Þarna má heyra lög og texta frá allri síðustu öld hljóma á
einstakan hátt þegar ungir sem aldnir leggjast allir á sömu sveif. Það er mikil
þörf fyrir slíkt á þessum tímum.
omarragnarsson.blog.is
Ómar Ragnarsson