Sameiningin - 01.01.1891, Page 2

—162—
að bókin hefir af oss notuö verið stöðugt síðan, nolckuð á 5. ár.
Engu að síðr finnst oss nú, að vér höfum í ritdómi þess-
um sagt fiest þaö, c*r vér nú vildum sagt hafa, eða með
öðrum orðum, að álit vort á bókinni hafi í engu verulegu
breytzt síðan vér komumst í vorn fyrsta kunningskap við
hana. Hún stendr í huga vorum nú eins og fyrst eins
og lang-bezta og göfugasta sálmabókin, sem Island hefir
eignazt, sem afinlegr sómi fyrir íslenzkar bókmenntir.
I heild sinni hefir þ<> sálmabókin við vaxandi viðkynn-
ing unnið ekki að eins í voru áliti, heldr allt eins í áliti
almennings. En sérstaklega á þetta við ineginið af þeim
mörgu sálmum, sem séra Valdemar Briem hefir lagt til
bókarinnar. Og fyrir löngu höfum vér nú séð, að í rit-
dómi vorum höfum vér helzt of lítið gott sagt um þann
hluta af sálmaverki þessu, sem hann er höfundr að. það
eru ekki nema mjög fáir frumorktir sálmar í bókinni,
sem settir verða jafnhliða öllum þorranum af hans sáhnum.
Auk þess, sem þeir eru yfir höfuð há-evangeliskir í anda,
standa þeir all-margir með tilliti til skáldlegrar íþróttar svo
hátt, að vor þjóð hefir naumast nokkurn meiri skáldskap
eignazt. Annar eins sálmr, t. a. m., eins og þessi: „þótt
holdið liggi lágt“, er eins og mynd eftir einhvern heims-
frægan meistara úthöggvin í marmara. því oftar sem maðr
hefir sáhninn yfir, því betr og skýrar kemr myndin' út.
Og svo stendr hún á eftir í liuga manns úthleypt og eins
og lifandi væri. Sérstaklega er annað versið hið fullkomn-
asta meistaraverk:
Hér niðri’ á láði’ er lágt
og ljósi fjærri;
í trúarhæð er hátt
og himni nærri;
þar er svo hátt, að hverfr allt hið smáa,
hið lága fœrist fjær,
en fœrist aftr nær
hið helga’ og háa.
Oss liggr nær að halda, að í íþróttarlegu tilliti sé þetta
hið fullkomnasta vers, sem enn hefir til orðið á íslenzku.
Og ]’að, sem bezt er við þetta, er það, að þessi fagra mynd