Sameiningin - 01.08.1905, Blaðsíða 14

94
mikið af þesskonar valdi, en ekki nóg af kærleik og frelsi. “
JEg tel víst, að hann hafi í seinni tíð sannfœrzt um það, að
glœpir eru óðum hjá oss að magnast. Allskonar lagabrot
hafa rutt sér til rúms og orðið ofan á í öllum átturn landsins.
Aftökustólnum rafmagnaða er sí og æ haldið heitum, og ald-
rei verðr hlé á því verki, sem verið er að vinna í gálganum.
Fangelsi vor og hegningarhús eru full, og óbótamennirnir
ganga lausir um allt land, svo þúsundum skiftir. Hefir dr.
Eliot komið til hugar, að sá algjöri skortr á lotning fyrir
oeðra valdi, sem þetta ber vott um, á að miklu leyti rótsínaað
rekja til þess, að menn trúa því nú ekki lengr, að biblían sé
,guðs orð, sem allir eigi að hlýða? A bak viö allt taumleysi,
hvort sem það birtist á svæði siðferðis eða trúar eða stjórn-
mála, stendr andi, sem enga lotning ber fyrir œðra valdi.
3. ,,A 19. öld hafa menn séð rísa upp nýja þekkingar-
grein, sem nefnd er félagsfrœði“, segir dr. Eliot enn fremr.
,,En sú þekkingargrein hafnar kröfu einni, sem guðfrœðingar
hafa lagt megin-áherzlu á f kenningarkerfi sínu, kröfu ein-
staklingsins til persónulegrar frelsunar, kröfu, sem aðallega
stjórnast af eigingirni, hvort sem hún snertir þennan heim
eða ókominn heim. “ Þannig ætlast Eliot til, að félagsfrœðin
ryðji guðfrœðinni burt. Hann virðist telja það meir áríðanda,
að afstaða manna hvers við annan sé í réttu lagi, en afstaða
þeirra við guð. Hann gleymir augsýnilega rökfœrslu Páls
postula í bréfi hans til Rómverja, þar sem því er haldið fram,
að réttlæti sé umíram allt rétt afstaða, og að Jesús Kristr hafi
dáið á krossinum til þess að koma mönnunum, sem fyrirsynd-
ina hafa orðið fráskildir, aftr í rétta afstöðu við guö. Þegar
menn komast í rétta afstöðu við guð, verðr afleiðingin af því
sú, að þeir komast í rétta afstöðu hver við annan. Guð-
frœðin er því undirstaða hinnar beztu félagsfrœði. En þegar
leitzat er við að hrinda guði út úr heiminum með þvíað kenna
hverjum manni að annast náunga sína og þannig sem bezt
bera umhyggju fyrir sjálfum ser, þá er það eigingirni í fágaðri
mynd, sem einmitt fyrir þá sök er svo afar ísmeygileg og
hættuleg að hún lítr svo vel út.
4. Dr. Eliot ber þessa spurning fram: ,,Hver áhrif mun
hin mikla breyting, sem á 19. öldinni er orðin á opinberan og