Sameiningin - 01.05.1950, Blaðsíða 8

54
Sameiningin
Erindi
flutt á Sumardags fyrsta samkomu, í Selkirk-söfnuði, hinn
5. apríl, undir stjórn eldra safnaðar Kvenfélagsins þar.
Á sumardaginn fyrsta er íslendingum glatt í sinni, hvar
helzt í heimi sem þeir búa, en þó alveg sérstaklega öllum
þeim, sem eiga dvöl í köldum löndum. Síðan að sögur hóf-
ust að kalla má hefir Sumardagurinn fyrsti verið þjóðleg-
asta hátíðin, sem haldin er á ættlandi voru. Það er dagurinn
sem gleður hjörtu allra manna. Hann er settur til jafns við
hinar stórhátíðir ársins: Jól, páska og nýár. Á stórhátíðum
er venja að segja: Gleðileg jól, gleðilegt ár! o. s. frv. Þannig
hefir málvenjan einnig skapað hina indælu ósk: Gleðilegt
sumar! Það er einkar eðlilegt að hinn fyrsti sumardagur sé
íslendingum hugumkær. Hann táknar það að lausnin undan
oki vetrarins er í nánd. Hin hefðbundna heillaósk hljómar
á vörum manna; hvarvetna ávarpa menn hverir aðra með
hugljúfu orðunum: Gleðilegt sumar! Það er mikil og líf-
ræn merking sem að orðin eiga yfir að búa. Manni finst að
eingöngu njóti þau sín á íslenzku máli. Það er ókleyft að
þýða þau á önnur mál svo að hin upprunalega merking
þeirra haldist óröskuð. Sjálf merking orðanna er útrás þeirr-
ar gleði sem að sumarkoman færir, og brýst út í blessunar-
ósk til annara manna. Eins og sólin gleður og vermir alt,
sem lífsanda dregur, einnig sjálfa jörðina, þannig streymir
góður hugur og‘gleðiþrunginn út til allra í kveðjunni: Gleði-
legt sumar, hún er táknrænn gleðiboði þess kærleika er í
hjörtum manna býr. Á sumardaginn fyrsta eru hugir ís-
lendinga sameinaðri, en nokkurn annan dag í öllu árinu.
Þá lyftir eftirvænting og vonargleði hugum yfir hið hvers-
dagslega, við elskum hverir aðra og ávörpum hverir aðra
fagnandi með orðunum Gleðilegt sumar. Mig langar að
dvelja huga við merkingu orðanna um litla stund.
Þegar við berum fram þessa fögru heillaósk þurfum við
að veita því nána athygli að hugur fylgi máli. Óskin má ekki
vera hefðbundin, innantóm málvenja, sem hvorki máttur
eða meining býr á bak við; en það á sér of oft stað í svo
mörgu sem við segjum hvert við annað. — Fyrir stuttu síð-
an las ég sögu um stúlku eina enskumælandi, sem að hafði
þann sið að kalla alla pilta er hún kyntist eftirlætisgoð sitt
eða „darling“. Nú vildi svo til að hún kyntist alvarlega