Íslendingur - 18.12.1958, Qupperneq 6

6
JÓLABLAÐ ÍSLENDINGS 1958
Fimmtudagur 18. desember 1958
Cleveland. Þar hafði mér liðið dásamlega þegar
Billy kom blístrandi upp stigann og inn til mín.
En allt tekur enda. Einn góðan veðurdag kom
Billy heim til foreldra minna til þess að sækja
mig og Mick. Hann var mjög magur og fölur í
andliti. Fáein grá hár voru við gagnaugun. En
h.ann var ósærður og við góða heilsu. Mick var
hálf feiminn við hann. „Það lagast,“ sagði ég.
„Hvenær förum við?“
„Á mánudag,“ svaraði Billy. „Ég hef fengið
atvinnu í skurðlækningadeildinni í sjúkrahúsinu
í Boston.“
„Almáttugur,“ sagði mamma, er hún heyrði
þetta. „Og nú hefðum við öll átt að vera saman
um jólin.“
„Það er staða handa þér hérna á Strand sjúkra-
húsinu,“ sagði pabbi. „Ég hef talað við yfirlækn-
inn.“
„Eg er þér mjög þakklátur fyrir það,“ mælti
Billy. „En ég vil vera skurðlæknir, og ég á að
taka við hinni nýju stöðu minni á mánudag.“
Það var óveður í aðsigi. Ég flýtti mér að grípa
í Billy og bað hann að koma samstundis upp með
mér og búa um farangurinn. Hann varð við til-
mælum mínum.
Er til Boston kom fór Billy þegar að vinna. En
ég fór út til þess að útvega húsnæði. Þótt fjár-
hagur okkar væri betri nú en áður, þurftum við
að fara gætilega með peningana. Við fengum
kjallaraíbúð í stóru, rauðu múrsteinshúsi. Ég
gat séð fæturna á fólki, sem gekk eftir gangstétt-
inni gegnum glugga íbúðarinnar. Ryk barst inn
til okkar í gegnum allar rifur og sprungur, dyr
og glugga. Það stóð á sama, hve mikið ég þvoði
og skúraði, allt var orðið kámugt að klukkustund
liðinni. Mig hafði ekki dreymt um að til væru
þvílíkar íbúðir.
En Billy kom heim á hverju kvöldi. Ég vildi
ekki skipta á kjallaraíbúðinni og glæsilegri í-
]júð, sem Billy hefði sjaldan haft tækifæri til að
koma í.
Þarna bjuggum við í tvö ár. Svo varð lærdóms-
tíma Billy lokið. Hann var orðinn útlærður
skurðlæknir, og gat fengið aðstoðarlæknisstöðu
í New York. Pabbi var næstum sprunginn í loft
upp er hann frétti að Billy ætlaði þangað. Hann
var búinn að undirbúa það, að Billy fengi góða
stöðu við Strand sjúkrabúsið. En það kom á dag-
inn að Billy hafði eins mikinn viljastyrk og pabbi.
Billy þótti nú tími til þess kominn að við fengj-
um reglulegt heimili. Hugmynd mín um, hvernig
reglulegt eða sómasamlegt heimili ætti að vera
var bundin við heimili foreldra minna. Það var
stórt og rúmgott með hvítum súlum framan við
útidyrnar og þrem baðherbergjum.
Við keyptum lítið raðhús í nýju hverfi. Það
var alger eftirmynd fimmtíu annarra lítilla rað-
húsa. Á öllum húsunum var stór „útsýnisgluggi“.
í mínum augum voru byggingar þessar ekkert
meistarastykki byggingalistarinnar. En Billy var
mjög hrifinn af þeim.
Þegar jólin nálguðust lýsti Billy yfir því, að
við hefðum ekki ráð á því að fara heim til for-
eldra minna um jólin. Afborganir af húsinu og
bílnum höfðu grynnt í pyngjunni. Þetta var vit-
urleg ákvörðun. En einhverra hluta vegna þráði
ég að komast heim að þessu sinni. Nú gat ég not-
ið lífsins. Mér þótti ég afar einmana á þessum
stað, þar sem ég þekkti ekki fólkið. Mér leið
ekki vel. Þetta var asnalegt. Ég komst ekki í jóla-
skap. Billy veitti því ekki athygli, hve döpur ég
var, hann var önnum kafinn við jólaundirbún-
inginn.
Á Þorláksdag kom pósturinn með stóran bögg-
ul með nafni Billys á og heimilisfangi. Ég vissi
ekki hvað þetta var og gramdist það. Svo kom að-
fangadagur jóla og jólanóttin.
Það var ekki gaman að borða miðdegisverð-
inn vegna þess að Mick var illt í maganum. En
það var vegna þess að hann hafði borðað of
margar smákökur og jólasælgæti. Hann fékk jóla-
gjafir. En við urðum að hátta hann innan
skamms. Eftir það gátum við Billy ekki komist í
gott jólaskap. Hann gaf mér indælar gjafir, og
ég hafði keypt eitthvað handa honum. En jóla-
stemningin var farin.
Að lokum mundi ég eftir hinum leyndardóms-
fulla pakka, og spurði hvað í honum væri.
Þá brosti Billy og rnælti: „Það er gjöf til
Mick.“
„Það á að standa til taks snemma í fyrramál-
ið. Hann getur þá leikið sér að því allan daginn.“
Að svo mæltu sótti Billy pakkann út í bílskúrinn
og reif umbúðirnar af honum.
Það var rafmagnslest og allt sem henni til-
heyrði. Járnbrautarteinar, brýr, þorp, flutnings-
iest og stöðvar með farþegum. Ég horfði á þetta
og gapti af undrun, og Billy aðgætti það með aug-
um, sem ljómuðu af aðdáun. Ég leit á hendur
Billy, litlar skurðlæknishendur. Þær voru ekki
. sterklegar, og virtust tæplega geta lyft þyngri
verkfærum en skurðlækningatækjunum. Hann tók
meira og meira úr pakkanum. Hann reyndi að
setja eitthvað af hlutunum saman, en tókst það
ekki.
Þegar hann liafði tekið allt úr pakkanum fór
hann í alvöru að kynna sér hlutina. Hann vann
þegjandi að samsetningu þeirra. Ég sá svitann
á enni hans. Er ég hafði horft á hann vinna í
klukkustund gat ég ekki þagað lengur og mælti:
„Ef þetta er of flókið fyrir þig, hlýtur það að
vera Mick ofvaxið.“
Billy leit út eins og ég hefði barið hann.
„Hvað áttu við?“ spurði hann.
„Mick er of lítill til að skilja þetta. Það getur
hver kjáni skilið,“ sagði ég.
Billy brá dálítið er ég sagði kjáni, en þagði.
Hann hélt áfram að kynna sér alla hlutina: skrúf-
ur, teina og allt annað. Klukkan tólf var ég orðin
afar óþolinmóð. Ég mælti: „Fyrir peningana, sem
þú greiddir fyrir allt þetta dót, hefðum við getað
farið heim og haldið raunveruleg jól.“
Billy snerist á hæli, horfði á mig með svip, sem
ég aldrei hafði á honum séð. „Jæja, þannig hugs-
ar þú,“ sagði hann.
„Já,“ svaraði ég.
Við reiddumst bæði, og hrópuðum svo hátt, að
það hefði getað heyrzt í öllum fimmtíu raðhús-
unum. Að lokum fór ég inn í svefnherbergið og
skellti hurðinni að stöfum.
Ég var svo þreytt að mér þótti sem ég gæti dá-
ið. Ég grét svo ég gat ekki sofnað. Ég heyrði að
Billy var í dagstofunni að fást við dótið.
Klukkan var orðin þrjú, er hann kom inn í
svefnherbergið. Hann kveikti ekki ljós, en af-
klæddi sig í myrkrinu. Hann fór í rúm sitt án
þess að kyssa mig og bjóða mér góða nótt.
Ég var svo reið að ég myndi hafa getað bitið
sundur nagla. En svo fór ég að hlusta eftir andar-
drætti Billy. Ég heyrði ekki að hann drægi and-
ann. Ég fór að hugsa um, hvernig ævi mín yrði,
ef Billy hætti að anda.
Þessi hugsun var svo hræðileg, að mér þótti
sem ég mundi deyja. Innan stundar átti ég enga
heitari ósk en þá að skríða yfir til Billy og biðja
liann fyrirgefningar. En heimskulegt stærilæti
kom í veg fyrir það.
Þá heyrði ég nokkuð sérkennilegt frá rúmi
Billy. Það var eins og stuna frá litlu særðu dýri,
sem barmaði sér. A augabragði var ég komin yfir
til hans. Hann lá kyrr og starði upp í loftið. Hann
var afar niðurbeygður.
„Láttu mig fá rúm,“ sagði ég.
Hann færði sig til • þegjandi, og ég settist á
rúmstokkinn, og lagði armana um hann og lagði
kinnina að vanga hans. Andlit hans var vott.
„Billy,“ hvíslaði ég. „Hvað er um að vera?
Ertu veikur?“
„Ég gat ekki komið þessu í lag. Ekki komið
lestinni af stað. Hér er ég að reyna að búa til
heimili handa Mick og þér, en get ekkert. Eg er
ómögulegur.“
„Talaðu ekki svona voðalega, vinur minn.“
Hann mælti: „Ég ligg hér og tárast eins og
krakki. Hvernig geturðu búið við þetta? Þú fórst
frá góðu heimili mín vegna og ég get ekkert gef-
ið þér í staðinn. Ég veit ekki hvernig þetta endar.“
Þetta gaf mér skilning á manninum mínum,
sem aldrei hafði átt heimili. Mér kom bernska og
a,ska Billy til hugar. Hann ólst upp hjá þyrkings-
legri frænku, er var ströng og aldrei gaf litla
drengnum svo mikið sem „íspinna“, hvað þá
rafmagnslest.
„Mér er Ijóst, að þig langaði til þess að fara
heim um jólin,“ sagði Billy. „Ég er heima,“ mælti
ég. — Billy sagði: „Ég veit að þetta er einungis
lítilfjörlegt heimili.“ — „Þú ert heimili mitt,“
sagði ég.
Billy horfði á mig. Augun voru djúp sem
brunnar. „Hvaða máli skipta veggir, þak og hús-
gögn?“ sagði ég æst. „Ég er reiðubúin að fylgja
þér berfætt yfir fjöll og dali og búa hjá þér hvar
sem vera vill. Þetta veiztu.“
Billy hugsaði málið og mælti: „Ég hef ætíð
álitið, að ég ætti ekkert heimili.“ — „Það er ekk-
ert heimili eins yndislegt og hjarta ástarinnar,“
sagði ég „og það heimili hefurðu átt í mörg ár
eins og ég“. — „Billy brosti í myrkrinu: „Eg hef
ætíð sagt, að þú værir dálítið undarleg,“ mælti
hann. -— Við sváfum fram á dag morguninn eftir.
Sólargeislarnir dönsuðu fjörlega gegnurn rimla-
skýlurnar, er Billy þaut á fætur. „Ég verð að fara
inn í stofuna og koma þessu saman, áður en Mick
vaknar,“ stundi liann. — „Ég mun hjálpa þér.“
1 þessu bili heyrðum við hávaða í setustofunni.
Litlar rafklukkur hringdu og lítil hjól runnu yfir
teinana. „Almáttugur,“ hrópaði Billy. „Það hef-
ur gerst kraftaverk.“ — Við vorum næstum dottin
hvort um annað vegna áhugans fyrir því að kom-
ast inn í stofuna. Mick sat hrifinn á gólfinu og
sagði: „Sjáið, sjáið þetta, þegar vörulestin fór
fram hjá farþegalestinni.“ — Billy starði á það,
sem var að gerast. Hann mælti eftir nokkra þögn:
„Var það í gangi, er þú komst hérna inn?“. •—
„Nei“, svaraði Miclc. „Ég setti það í gang.“ 1—
„Hvernig?“ spurði Billy. — Mick gekk að veggn-
um og snéri rofa. Lestirnar hægðu ferðina og
námu svo staðar. „Þannig sagði Mick. — „Það
er straumurinn, sem setur þær í gang,“ sagði ég.
„Það þarf að nota rafmagn við rafmagnslestir.“
Billy og Mick voru lagstir niður á gólf og veittu
fyndni minni ekki alhygli. Þeir höfðu ekki áhuga
fyrir öðru en þessu dóti. — Ég gekk út að glugg-
anum. Unga parið í næsta húsi stóð við gluggann
sinn og horfði yfir til okkar. Maðurinn horfði á
litlu lestina með þrá í augum. Ég gaf þeim ósjálf-
rátt merki um að koma yfir til olckar. Tveim mín-
útum síðar komu þau með litla drenginn, sem var
á aldur við Mick. — Hjónin hétu Smith, og höfðu
lengi þráð að tala við okkur. Stóru og litlu dreng-
irnir fóru þegar að leika sér á gólfinu..
Þetta voru skemmilegustu jólin, sem ég hafði
nokkru sinni lifað.
Jóh. Scheving, þýddi.