Faxi - 01.05.1983, Blaðsíða 5

FÍKNIEFNI
RAUNHÆF OG ÖFGALAUS
FRÆÐSLA ER NAUÐSYNLEG
Sterkasta vopnið gegn ofnotkun
ávanbindandi lyfja og fíkniefna er
raunhæf og öfgalaus fræðsla. Hér á
landi hefur ríkt nær algört athafna-
og sinnuleysi í þessum efnum,
enda þótt reynsla annarra þjóða
hafi ótvírætt sannað gildi slíkrar
fræðslu. Oflug löggaisla og dug-
mikil dómsyfirvöld geta aldrei
veitt nema takmarkað viðnám, en
vönduð fræðsla í fjölmiðlum og
skólum gæti haft í ntörgum tilfell-
um varanleg og fyrirbyggjandi
áhrif. Auðvelt er að fá með sára-
litlum tilkostnaði góðar fræðslu-
myndir frá ýmsum V-Evrópuríkj-
um og Bandaríkjunum, einnig ætti
að vera hægt að fá hérlenda lækna,
lyfjafræðinga, sálfræðinga og lög-
gæslumenn til að flytja innlent
fræðsluefni um meðferð, skaðsemi
og afleiðingar hinna ýmsu tegunda
vímugjafa. Fjármunum sem væri
varið til slíkrar fræðslu væru þjóð-
inni til mikils gagns. Hér er um
stærra verkefni að ræða heldur en
áhugamenn einir ráða við, því
verða viðkomandi ríkisstofnanir
að veita þýðingamikla og fljót-
virka aðstoð. Hin aukna tíðni síð-
ustu ára á alvarlegustu tegundum
afbrota sanna ótvírætt hvert stefn-
ir. Það getur tæpast farið fram hjá
viðkomandi ráðamönnum hverjar
eru helstu orsakir mannsmorða og
annarra stórafbrota. Með stöðugt
aukinni fíkniefna- og ávanalyfja-
neyslu mun þróunin hér á landi
sem annars staðar verða á þann
veg að hvers konar stórafbotum
mun fjölga. Þessi þróun er mjög
augljós á hinum Norðurlöndun-
um, sérstaklega eftir að heróín-
neysla náði að festa þar rætur.
Verum þess minnug að aðeins
nokkrir tugir heróínneytenda
myndu valda straumhvörfum í
glæpatíðni hér á landi, sú hætta
virðist á næsta leiti, þar sem vitað
er um íslendinga erlendis, sem ei u
heróínneytendur. Hin stöðuga
Krístján Pétursson.
notkun ,,vægari“ fíkniefna og lyfja
hérlendis s.l. 10 ár hefur rutt þess-
um ófögnuði braut, það virðist að-
eins tímaspursmál hvenær hol-
skeflan skellur á. Engri þjóð hefur
fullkomlega tekist að verjast þess-
um vágesti, en hægt er með sam-
stilltum og vel skipulögðum að-
gerðum að draga verulega úr hætt-
unni, en þá verðum við íslending-
ar sannarlega að gjörbreyta um
stefnu. Vandamálinu verður ekki
lengur slegið á frest. Fræðsla verð-
ur að hefjast á næstu mánuðum og
stórauka verður löggæslu við fíkni-
efnarannsóknir, sem jafnframt
verður að vera búin fullkomnustu
tækjum til uppljóstrunar slíkra
mála. Eiturbyrlara sem eru oft
nefndir fjöldamorðingjar, verður
að stöðva með öllum tiltækum ráð-
um. Peningavöntun getur aldrei
réttlætt aðgerðarleysi stjórnvalda.
Víkjum nánar að afleiðingum
fíkniefnaneyslu. Arið 1970 voru
framkvæmdar kannanir og hafnar
lögreglurannsóknir á innflutningi,
dreifingu og notkun fíkniefna hér-
lendis. Þá þegar var ljóst að veru-
Iegur hópur ungmenna hafði neytt
Cannabisefna og LSD erlendis,
sérstaklega þó í Danmörku. Á
næstu árum varð stöðug og mikil
aukning á notkun Cannabisefna
hér innanlands og nú er svo komið
að þúsundir íslendinga nota þessi
efni í verulegum mæli. í kjölfar
Cannabisneyslunnar varð stór-
kostleg aukning á notkun örvandi
lyf ja meðal ungmenna svo og LSD
og síðar hefur einnig orðið vart
notkunar á Mescaline og Cocaine.
Reynslan hér á landi hefur verið í
megin atriðum hliðstæð því sem
gerst hefur á hinum Norðurlönd-
unum. Ymsir spyrja hvaða megin
ástæður liggi því til grundvallar, að
um 80-90% þeirra sem nota heróín
hafi í upphafi byrjað að neyta
Cannabisefna. Flestum sérfræð-
ingum á þessu sviði ber saman um
að megin orsakanna sé að leita
vegna sálrænna breytinga sem
Cannabisefnin valda, þau brjóta
niður eðlilegan viljastyrk, sem síð-
an valdi flótta frá raunveruleikan-
um. Þá er vöntun á eðlilegri lífsfyll-
ingu oft um kennt þegar einstakl-
ingar leita á náðir fíkniefna og
lyfja. Eins og kunnugt er standa
sálrænar þarfir manna alltaf í sam-
bandi við samskipti við aðra, því
eru vímugjafar eða svonefnd sál-
ræn fíkniefni oftast notuð á íélags-
Só/uð radia/
sumardekk
ATHUGIÐ!
Opiö i hádeginu
eÉLCjCCjE?
Brekkustígur 37 Njarðvík. Simi 1399.
FAXI-121