Morgunn - 01.07.1974, Page 21

DULARFULI, FYRIRBRIGÐI í FORNRITUM VORUM
19
En svo er um ýmis reimleikafyrirbrigði nútímans, sem áreið-
anlega hafa gerzt, að vér skiljum þau ekki.
Eftir þetta rófufyrirbrigði hófst manndauðinn aftur. En
sumt flýði fyrir reimleikum og afturgöngum. „Um 'haustit
höfðu þar verit þrjátíu hjóna, enn átján önduðust, enn fimm
stukku á brottu, enn sjau váru eftir at Góe“.
Þessum ófögnuði var af létt með einkenniiegum hætti. Snorri
goði lagði á ráðin. Fyrst var nú ársalur I>órgunnu brenndur.
Því næst var sætt lagi, þegar allur hópurinn var inni, að
stefna þeim samkvæmt landslögum. Nútíðarmönnum mundi
ekki koma slíkt til liugar. Þeir mundu leita annara ráða til þess
að reyna að losna við reimleika. Þeir mundu ekki hafa mikla
trú á því, að afturgengnir menn virtu mikið stefnur og réttar-
höld. En Snorri goði hefur treyst á löghlýðni þeirra, þó að þeir
væru 'dauðir. Að öllu var farið eins og við réttarhöld þeirra
tíma. Þeim var gefið það að sök, að þeir gengju þar um hibýli
mamia i leyfisleysi. og firrðu menn lífi og heilsu. Eftir að mál-
færslan hafði fram farið, voru liinir látnu menn dæmdir hver
eftir annan. Sá, sem fyrstur varð fyrir dómnum, stóð upp og
sagði: „Setit er nú meðan sætt er“. Þá fór hann út. Sá næsti
sagði: „Fara skal nú út, ok hygg ég at þó væri fyr sæmra“. Sá
þriðji sagði um leið og upp var staðið: „Verit er nú meðan vært
er“. Allir sögðu ]>eir eittlivað, meðan þeir fóru. Þóroddur bóndi
var síðast dæmdur og mælti hann um leið og liann fór: „Fátt
hygg ek hér friða, enda flýjum nú allir“. Eftir þetta tókust af
allir reimleikar, og Þuríði húsfreyju, sem var lögzt í sóttinni,
batnaði. Hún virðist hafa verið eini maðurinn, sem sóttina tók
og lifði hana af. Hvað sem menn annars eiga að hugsa sér um
þessa kynjafrásögn alla — og fátt í henni er ótrúlegra en
sumar sannar reimleikasögur nútímans — ]>á er hún afar
merkilegur vottur um trú forfeðra vorra á lögin og löghlýðn-
ina. Jafnvel mönnum, sem farnir eru af þessum heimi, finnst
óbærilegt að þverskallast við löglegum dómi, eftir þeirra hug-
myndum. Þó er auðséð, að allir fóru þeir nauðugir.
Þá kem ég að hinni frásögninni, um Glám í Grettissögu. Sú