Morgunn - 01.07.1974, Side 22

20
MORGUNN
frásögn er gerð af svo mikilli afburða snilli, og atvikin eru svo
trölMeg og örlagaþunginn svo geigvænlegur, að ég hygg, ef ég
má ráða nokkuð af sjálfum mér, að hún hafi tekið sterkari tök-
um á hugum ungmenna hér á landi en flest annað i fomsögum
vorum. Þangað kemur sænskur þræll, Glámur, tekur þar við
sauðageymslu og verður fyrir lífláti af dularfullum ástæðum.
Hann gengur aftur, veldur ekki aðeins þeim ókyrnleikum á
Þórhallsstöðum, að ekki er við vært, heldur drepur hann bæði
menn og skepnur. Grettir, sem þá er á ýmsa lund einhver
mestur atgervismaður landsins, er að svipast um eftir því, hvar
hann fái að fullu reynt afl sitt og karlmennsku. Nú þykir hon-
um bera vel í veiði að reyna sig við þennan ófögnuð á Þór-
hallsstöðum. Svo að hann fer þangað. Fyrstu nóttina, sem hann
gistir þar, verður einskis vart, eins og Glámur hafi haft ein-
hvern beyg af Gretti. Aðra nóttina drepur hann hest Grettis.
Þriðju nóttina gerist viðureign þeirra, og frá henni er ef til vill
snjallara skýrt en nokkrum öðmm draugagangi í heiminum.
Ég get ekki stillt mig um að rifja hana upp. Ég byrja þar, er
Glámur hafði drepið hest Grettis.
Þórhallr sagði Gretti, hvar þá var komit, ok bað haim forði sér — „þvi
at viss er dauðinn, ef þú biðr Gláms“. Grettir svarar: „Eigi má ek minna
hafa fyrir hest minn enn at sjá þrœlinn". Bóndi sagði, að þat var eigi baú
at sjá hann — „þvi at hann er ólikr nokkurri mannlegri mynd; enn goð
þykkir mér hver sú stund, er þú vilt hér vera“. Nú liðr dagrinn, ok ci
menn skyldi fara til svefns, vildi Grettir eigi fara af klæðum, ok lagðist
niðr í setið gegnt lokrekkju bónda; hann hafði röggvarfeld yfir sér, ok
knepti annat skautit niðr undir fætr sér, enn annat snaraði hann undir
höfuð sér ok sá út um böfuðsmáttina. Setstokkr var fyrir framan setit, mjög
sterkr, ok spymti hann þar í. Dyraumbúningrinn allr var frá brotinn úti-
dyrunum, enn nú var þar fyrir bundinn hurðarfleki ok óvendilega um búit.
Þverþilit var alt brotit frá skálanum, þar sem þar fyrir framan hafði verit,
bæði fyrir aftan þvertréit ok neðan. Sængr allar váru úr stað færðar. Heldr
var þar óvistlegt. Ljós brann i skálanum um náttina; ok er af myndi þriðj-
ungr af nátt, heyrði Grettir úti dynur miklar; var þá farit upp á húsin, ok
riðit skálanum ok barit hælunum um þekjuna, svá at brakaði í hverju tré.
Þvi gekk lengi, þá var farið ofan af húsunum ok til dyra gengit; ok er upp
var lokit hurðinni, sá Grettir, at þrællinn rétti inn höfuðit, og sýndist hon-
um afskræmilega mikit ok undarlega stórskorit. Glámr fór seint, ok réttisl
upp, er hann kom inn dyrnar; hann gnæfði ofarlega við rjáfrinu, snýr at