Sjómaðurinn - 01.03.1939, Síða 14
6
stóru meginlandi, sem þarna hafi verið endur
fyrir löngu, en hafi síðar sokkið í sæ. Um þetta
er mikið rætt meðal vísindamanna um allan
heim.
Allir klettar á eyjunni eru úthöggnir með
myndum og uppdráttum af ýmsri gerð; þar lief-
ir ennfremur fundizt sérstök skrift, bæði á klett-
um og trétöflum, lík þeirri, er fundizt hefir i
Egiijtalandi. Engum hefir ennþá lekizt að þýða
skriftina, en hún gæti verið lykillinn að ráðgát-
unni um eyjuna og þau undur, sem á henni finn-
ast. Vísindamenn telja þó, að skriftin eða rún-
irnar líkist að verulegu leyti skrift, sem fund-
izt liefir austur í Indlandi (þ. e. í Indusvalley).
Út frá þeirri uppgötvun liafa sumir álitið, að
Indverjar kunni að lial'a verið þarna að starfi
endur fyrir löngu. Er getum að því leitt, að
þeir liafi farið eyju frá eyju, unz þeir komu
til Páskaeyjar, líkt og víkingarnir og land
námsmennirnir lil forna, er þeir fóru frá Nor-
egi til íslands og íslendingar síðar lil Græn-
lands og Vínlands. íhúar eyjarinnar eru sv(j-
kallaðir „Polenaesiar“, eru þeir rnjög myndar-
legt fólk og afar líkir iivitum mönnum. Þetta,
ásamt þvi, að Indverjar voru til forna miklir
sjómenn og kunnu góð skil á siglingmn (Navig-
ation) og meðferð skipa, sem þá voru lílil og
opin, gerir þessa skoðun líklega. Eyjaskeggjar
lifa mest á fiski og kartöflum; þá liafa þeir
ennfremur dálítið af sauðfé, er gengur sjálfala
á eyjunni.
Við dvöldum á eyjunni og kringum Iiana í
þrjár vikur, segir Capt. R. van de Sande og
settum á land vísindamennina. Erá eyjunni
fluttum við mikið af fornminjum og ýmsu
markverðu, þar á meðal tvö líkneski fyrir söfn-
in í Rrussel og París. Annað líkneskið vóg ö
smálestir, og varð að draga það á trjám eftir
landinu, niður að sjó. Unnu 150 af íbúum evj-
arinnar við flutninginn, auk skipshafnar, sem
stjórnaði honum. Pað tók fjóra daga að koma
þvi um horð, og var það flutt með því að festa
það undir kjöl á stærsta hátnum okkar. Þann-
ig var því tosað um borð. Nú er það í Brussel.
I þessari ferð heimsóttum við einnig eyjuna
Pithcarin, eins og áður getur, en liún liggur ssm
kunnugt er 1200 mílum vestar í Kyrrahafi. —
Eyja þessi er einkum merkileg fyrir það, að
þar lifa afkomendur skipverja af hreska segl-
skipinu Bounty, er margir hafa heyrt getið um.
En sagan um það er ein af sorgarsögum sigl-
inganna. Þetta fólk er líreinlrúað (puiritans)
SJÓMAÐURINN
og lifir eins og maður gæti liugsað sér að engl-
ar lifðu, væru þeir hér á jörð, — eða eins og
Iielgir menn. Það drekkur ekki vín, etur aðeins
tvisvar á dag, horðar ekki svínakjöt, reykir ekki
né neytir yfirleilt tóhaks, og lifir að þess áliti
helgu lífi. íbúarnir eru 150 manns, hálfhvítt
fólk og, eins og áður er sagt, afkomendur sjó-
manna af seglskipinu „Bounty“ og kvenna, er
þeir tóku sér frá eyjunni llaiti, er þeir settusl
að á eyjunni Pitlicarin. Þetta fólk ímyndar sér,
að lieimsendir sé þá og þegar kominn.
I þau sex ár, sem „Mereator", þessi ungling-
ur, liefir verið í förum, liöfum við lieimsótt
flest lönd Evrópu og fjölda eyja í Kyrraluifi
og Atlantshafi, Afríku-aiýlendur Breta, Belga,
Erakka og Porlúgala. Ennfrennvr Ameríku.
Eyrir tveimur árum fórum við alla leið, ef svo
mætti nefna það, inn að lijarta Brasilíu. Sigll
var upp eftir Amazonefljótinu í heilan mánuð,
eða um 2000 kílóm. vegalengd frá ströndinni.
Sigldum við tímum og dögum saman með þétt-
vaxinn og háan skóg á hæði horð. Ótal ár falla
í Amazone, á leið þess lil sjávar, og allsslaðar
er fult af allskonar fuglategundum og öpum af
ýmsu lagi; þá má ekki gl-eyma krókódílateg-
und einni, sem mikið er þar al', og yfirleitt öllu
mögulegu, sem fylgir suðri og sól á þessum
slóðum.
Þá má ekki gleyma þvi, að Jerúsalem er ein
af þeim horgum, sem drengirnir mínir liafa
lieimsótt, og einnig Betlehem, segir capt. R.
van De Sande.
Eyrir tveim árum fluttum við heim til Belgíu
jarðneskar leyfar landa okkar, sem Faðir Da-
mian hét. Hann vann og lifði lífinu meðal
liinna holdsveiku á Leper Island (Holdsveikra-
eyjunni) og dó þar 50 ára gamall, dáður af
öllum, sem þektu lil starfs lians, fýrrir fórn-
fýsi og manndóm. Var hann heiðraður af Ame-
ríkumönnum og Englendingum fyrir það göf-
uga hlutskifti, er hann hafði valið, — að hjúkra
og hjálpa þeim, sem enginn vildi helst nærii
koma.
Það myndi verða stór bók, ef skrifa ætti alt
það, sem drifið hofir á daga skiplstjórans á
„Mercator“. Ilann hefir valið sér liið vanda-
sarna hlutskifti, að leiðbeina ungdóminum, og
sýna honum heiminn, sem ýmist hirtist í suðri
og sól — eða ólgandi liafi og stormum. Starf
lians er mikið og merkilegt, og ekki að efa, vel
af hendi leyst.
Nú förum við lil Noregs og svo heim til Ant-