Útvarpstíðindi - 29.04.1940, Qupperneq 4

hvernveginn heyrðist á yður, að þér
munduð vita eitthvað um það efni,
sem almenningi er ekki Ijóst.
— Já, veit — og veit ekki. Yður
hefur skilizt það rétt — að vissu
leyti. En þetta vil ég ekki ræða. Til
þess er það of alvarlegt og of hættu-
legt. Það eitt get ég sagt, að mér
finnst að sumum hér muni ekki vera
ljóst, hversu líðandi stund getur
verið hættuleg fyrir alla framtíð ís-
lenzku þjóðarinnar.
— Þér töluðuð um raunir, sem
vissulega biðu okkar?
— Já, ég tel víst, að bæði
aðdrættir og útflutningur lendi í
molum. — Við hefðum getað búið
okkur betur undir þetta með því að
búa meira að eigin framleiðslu, en
úr því sem komið er, verðum við að
taka raununum eins og menn, með
ró og vilja til að standast þær og
yfirvinna. Þjóðin þarf að snúast ein-
huga gegn örðugleikunum.
— Gætuð þér bent á nokkra sér-
staka vanrækslu hjá þjóðinni um að
búa að sínu?
— Of mikið hefur verið gert að
því að senda óunnin hráefni úr land-
inu. Síldarolían hefur verið seld ó-
unnin fyrir „slikk“. Gróðinn hefur
lent hjá þeim, sem unnið hafa úr
henni. Svipað er að segja um þorska-
lýsið. Með meiri kartöflurækt mætti
spara korn. Fiskinn mætti nota
meira, t. d. sem harðfisk. íslenzk
ber og fjallagrös mundu vera talin
til verðmæta annars staðar í heim-
inum. — Þannig mætti lengi telja.
— Þér sögðuð í útvarpserindinu,
að við ættum að temja okkur dreng-
skap — en það kostaði sjálfsafneit-
un. Nú kem ég til yðar eins og ungl-
ingurinn, sem kom til Krists og bað
hann um að segja séf, hvað hann
ætti að gera til þess að verða hólp-
inn. í hverju viljið þér að ég og aðr-
ir sýni drengskapinn?
Skáldinu varð svarafátt í fyrstu,
en fórust svo orð eitthvað á þessa
leið:
— Mér finnst menn almennt
hugsa of mikið um eigin hag —- of
lítið um ættjörð sína. Finnst ætt-
jarðarástin aðallega fá útrás í söng
— en væri fallegt og þarft, ef menn
sýndu hana einnig í verki. Þjóðin
hefur óspart tekið gæði landsins, en
hirt lítið um að gefa því eitthvað í
staðinn. Hingað til höfum við ekki
haft neina herskyldu eða þegn-
skyldu. Einstaklingshyggjan hefur
verið mestu ráðandi, en ég held við
hefðum gott af því að sameinast í
vinnu fyrir land og þjóð. Mönnum
er hollt að fórna einhverjum
ákveðnum tíma úr lífi sínu fyrir
eitthvað annað en sjálfan sig.
Afnotagjöld í ýmsum löndum.
Sp. Er nokkurs staðar eins hátt
afnotagjald og hér? Hvað er það í
öðrum löndum?
Sv. Já, sums staðar er það helm-
ingi hærra (t. d. í Þýzkalandi). Af-
notagjaldið er í nokkrum löndum sem
hér segir:
Þýzkaland . . ísl. kr. ca. 62
Suður-Afríka . . . . 45
Nýja Sjáland . . . . 32
Noregur . . 30
Ástralía . . — 27
Ungverjaland . . . . 23
Sviss . . 22
Belgía . . 17
Portugal . . 19
Svíþjóð . . 16
Danmörk . . 13
Bretland . . — 13
432
ÚTVARPSTÍÐINDl