Jazzblaðið - 01.06.1950, Blaðsíða 9
öllu meiri en möguleikar Tristano. —
Lennie Tristano gafst upp á Chicago
1946 og fór til New York, þar tók hann
til að æfa sig af miklu kappi og fyrr en
varði, var hann farinn að leika í litlum
hljómsveitum á hinum og þessum næt-
urklúbbum, aðallega með mönnum úr
Woody Herman hljómsveitinni, en hún
hafði verið lögð niður um þetta leyti.
Lennie hafði útsett eitt eða tvö lög fyrir
hljómsveitina nokkru áður og kynntist
hann þannig meðlimum hennar, og fór
eins með þá og jazzleikara Chicago borg-
ar, að þeir þreyttust ekki á að vegsama
Lennie og hugmyndir hans. — Lennie
komst ekki hjá því að láta gott af sér
leiða í New York frekar en í Chicago.
Hann var brátt farinn að kenna hinum
og þessum jazzleikurum og var hinn
gamalkunni dixielandsaxofónleikari, Bud
Freeman, einn hinna mörgu, er hug
höfðu á að afla sér nánari þekkingar á
nútíma jazztónlist með aðstoð Lennie.
Lennie álítur jazzinn list algjörlega útaf
fyrir sig. Jazzhugmyndir hans, sem svo
mikið eru ræddar, eru þó allfrábrugðn-
ar því, sem við höfum átt að venjast.
Við höfum heyrt hinar melódísku og
fáguðu hugmyndir Wilsons, hina yfir-
náttúrlegu tækni Tatum. Stílhreinu, en
jafnframt moderne hugmyndir George
Shearing höfum við haldið að væri það
lengsta, sem komizt yrði. — Nei, Trist-
ano verðum við að taka með, og það sem
auðkennir hann er kuldi. Ekki kuldi,
sem kemur manni til að hlaupa heim og
setja á sig trefil, nei, kuldi þessi er allt
öðruvísi. Hann virkar þannig á þig, að
þú situr grafkyrr, dáleiddur er kannske
of mikið sagt, en ekki geturðu slitið þig
frá þessu, svo mikið er aðdráttaraflið og
nð loknu einu laginu heimtarðu tafai'-
laust annað. En þetta við leik Tristano.
sem einkennir sig sem kulda, er, eins og
Simon sagði, hið nýja fyrirbrigði, að
rhythminn, þetta gamla góða, sem kem-
ur okkur öllum til að stappa ósjálfrátt
fætinum, er við hlustum á plötu, fyrir-
finnst vart í leik Tristano, aðstæðurnar
skapa hann í hvert sinn, og hvei’s vegna
ekki?
Hugmyndir Tristano eru ný stefna í
jazzinum, réttara sagt nýtt afbrigði af
be-bop. Tugir jazzleikara eru að glíma
við hugmyndir hans, og þess harðari
sem glíman vei'ður, þess meiri mögu-
leikar koma í ljós — möguleikunum eru
sannast að segja engin takmöi’k sett.
Og fái hugmyndir Tristano, sem eru á
þroskastigi, fái þær að blómgvast og
sé að þeim hlúð af kostgæfni og þeim
ekki misboðið, þá er hér á ferðinni
stefna, sem getur orðið til þess að hefja
jazzinn til enn æðra veldis, sem sé, að
fá hann viðurkenndan sem sjálfstæða
list, kannski ekki æðri öllum öðrum list-
um, en vinsælust allra lista, það erum
við öll sammála um.
Leikur Tristano minnir ósjálfrátt á
Milton Buckner, hinn ágæta píanóleik-
ara úr hljómsveit Lionel Hampton. —
Buckner varð til þess að skapa block-
hljóma stílinn eða réttara sagt lokaðra-
hljóma-stílinn, en hann einkennir leik
Tristano svo mjög, auk hinnar hröðu
tækni í skölum, sem líkist mest Art
Tatum og er þar ekki leiðum að Iíkjast.
En þrátt fyrir þetta er stíll Lennie al-
gjörlega sjálstæður eins og vel má heyra
á hinum mörgu plötum, sem hann hefur
leikið á. Fyrsta platan hans, með lögun-
um „Out on a limb“ og „I can’t get
started", er einmitt sögð hafa orðið til
FRAMHALD ábls. 23.
«
$azMM 9