Prentarinn - 01.01.1969, Qupperneq 15

Plalan fulllýst og leturfilman fjarhegÖ.
í tickinu sem sést hér á myndinni er platan skoluð i
alkohólupplausn. Olýsta polytnerlagið skolast burtu
og letur og myndir standa eftir.
Að siðustu er plalan þurrkuð með lieitu lofti og
allt lauslegt blásið burtu. Að purrkun lokinni er
hún tilbúin til prentunar.
IBM ■ composer
Eins og Eli Reimer benti á í fyrirlestri sínum um
stöðu prentarans í tækniþróuninni hafa prentarar
misst þann einkarótt sem þeir hafa haft í fimm ald-
ir á gerð prentaðs máls. Við hlið blýsáturs og ljós-
sáturs er nú mikið tekið að nota ritvélasátur, og ein-
mitt á því sviði starfar margt fólk sem ekki er iðn-
lært.
Við þekkjum þetta liér á landi. Nú nýlega kom
símaskráin út sett með þessari tækni (Varityper) og
fjölritunarstofur og offsetsmiðjur hafa notað hana
allmikið, bæði við setningu kennslubóka og tíma-
rita. Hingað til hefur leturáferðin á ritvélasátri ekki
staðizt samanljurð við blýsátur, en með IliM-com-
poser er komið tæki sem er samkeppnisfært að þvx
leyti.
Mörg smærri dagblöð, bæði í Evrópu og Banda-
ríkjunum eru sett með IBM-vélum, og Eli Reimer
skýrði fiá því að einungis í Danmörku væru á ann-
að bundrað vélar af þessari gerð.
Aðaltæki IBM-setningarkerfisins (IBM mt/com-
posei) nefnast „recorder" og „composer". „Rec-
order" er IBM-rafmagnsritvél og með henni er text-
inn vélritaður á sérstakar aikir án þess að tekið sé
tillit til línuskiptingar, og samtímis er hann tekinn
npp á segulband. Vélritaða örkin er jafnframt próf-
örk. Segulbandið er því næst sett í lesara sem „les"
fyrir „composer“-vélina og hún vélritar textann í
dálkabreidd, eftir fyrirmælum merkjanna á segul-
bandinu. Orðabil eru fyrst reiknuð út og líntirnar
jafnaðar í lítilli tölvu sem tengd er „composer"-
vélinni. Sé óhjákvæmilegt að skipta orði milli lína
ritar vélin það á hægri jaðar arkarinnar og stöðv-
ast síðan. Setjarinn verður að annast orðaskipting-
una á stjórnborði vélarinnar, og á því stillir hann
einnig línulengd, línubil og önnur atriði, sem taka
þarf tillit til við setninguna hverju sinni.
I’RENTARINN
13