Morgunblaðið - 06.01.2009, Qupperneq 18

Eftir Kristínu Heiðu Kristinsdóttur
khk@mbl.is
S
agan af því hvernig for-
eldrar mínir kynntust er
eins og í skáldsögu.
Pabbi minn, Helgi P.
Briem, var amtmanns-
sonur, en móðir mín, Doris Mildred,
var ensk lágstéttarstúlka, ein af sex-
tán systkinum. Þau fæddust bæði
árið 1902, pabbi á Akureyri en
mamma í verkamannafjölskyldu í
Birmingham í Englandi,“ segir
Sylvía Briem sem hefur búið víða í
veröldinni og talar fyrir vikið fimm
tungumál, íslensku, ensku, sænsku,
þýsku og frönsku.
„Pabbi var námfús, hann varð 18
ára stúdent frá MR. Jónas frá Hriflu
sem var fjölskylduvinur, benti hon-
um á háskóla í Oxford á Englandi en
á þeim tíma var mamma að vinna í
Cadburys súkkulaðigerðinni. Vinnu-
veitandi hennar var framsýnn og
bauð starfsfólki sínu upp á nám í
kvöldskóla, svo mamma fór til Ox-
ford. Þar hittust foreldrar mínir í
fyrsta sinn árið 1923. Pabbi þurfti að
ganga þó nokkuð á eftir mömmu, en
hann vissi hvað hann vildi og þau
giftu sig sex árum síðar, þegar þau
voru 27 ára. Þá fór pabbi að stúdera
doktorsverkefnið sitt sem fjallaði
um Jörund hundadagakonung. Þau
eyddu semsagt þriggja mánaða
brúðkaupsferð sinni á flakki um
Evrópu þar sem pabbi sat inni á
bókasöfnum og háskólum.“
Pabbi lá á bæn með myndavél
Þegar Sylvía fæddist bjuggu for-
eldrar hennar í Lissabon í Portúgal
þar sem faðir hennar starfaði fyrir
utanríkisþjónustuna. „Þá stóðu þau
á fertugu, voru búin að vera gift í 13
ár og læknar höfðu sagt þeim að það
væri afar ólíklegt að þau gætu átt
barn, þó svo mamma hefði farið í
ýmsar aðgerðir til að bæta úr því.
Ég var því óskabarn og pabbi bar
mig ævinlega á höndum sér.“ Móðir
Sylvíu gekk þó nokkuð framyfir til-
ætlaðan tíma með barnið og því var
ákveðið að gera keisaraskurð. „Að-
gerðin var framkvæmd á hersjúkra-
húsi fyrir særða hermenn. Á þessum
tíma var mikið mál að gera keis-
araskurð og í það eina skipti sem
það hafði verið gert áður á þessum
spítala, þá hafði sú kona dáið. Pabbi
lá því á bæn með myndavélina til-
búna. En allt gekk vel, ég var dubb-
uð upp og hjúkrunarkonurnar fóru
með mig til að sýna slösuðu her-
mönnunum litla kraftaverkið. Svona
til að létta þeim aðeins lundina.“
Flóttamenn með skipinu
Drottningholm
Doris móðir Sylvíu átti smáhund á
þessum tíma og hafði orð á því að
sennilega hefði hún horft of mikið á
hundinn á meðgöngunni, því henni
fannst barnið sláandi líkt honum í
framan. „Þessi hundur var mjög
grimmur gjammari og sumir vildu
kalla hann Hitler,“ segir Sylvía og
hlær en hún fæddist árið 1942, í
miðri heimsstyrjöldinni. „Allt var
morandi í njósnurum í Lissabon því
Portúgal var hlutlaust land. Ég var
fyrsti Íslendingurinn sem fæddist í
Lissabon og var því bæði með portú-
galskan og íslenskan ríkisborg-
ararétt.“ Þegar Sylvía var aðeins
fimm mánaða gömul, fluttu þau til
Bandaríkjanna þar sem faðir hennar
gerðist aðalræðismaður og bjuggu
þar í sex ár. „Við sigldum með
sænska skipinu Drottningholm og
allir farþegarnir þurftu að fara fyrst
út í eyju, nema við litla fjölskyldan.
Þegar skipið lagðist að bryggju biðu
blaðamenn spenntir eftir öllum
flóttamönnunum frá Evrópu, en þeir
þurftu að láta sér nægja okkur
þrjú.“ .
Afi dó frá sex börnum
Sylvía heitir hvorki meira né
minna en fjórum nöfnum: Álfheiður
Sylvía Brighid Victoria.
„Þar sem ég var eina barn for-
eldra minna þá ber ég Álfheiðarnafn
íslensku ömmu minnar, Sylvíunafn
móðursystur minnar sem lést 21 árs,
Brighidnafnið valdi guðmóðir mín á
mig en Victoriunafnið fékk ég vegna
þess að mömmu mína dreymdi
Victoriu drottningu nóttina áður en
ég fæddist.“ Óskabarnið Sylvía var
námfús eins og pabbi hennar og hún
varð læs þriggja ára. „Foreldrar
mínir töluðu saman á ensku þannig
að mitt móðurmál var í raun enska
og ég talaði enga íslensku á mínum
fyrstu árum. Ég kom í fyrsta sinn til
Íslands fjögurra ára, árið 1946. Þá
var ekkert almennt flug milli heims-
álfa og við flugum heim með her-
flugvél frá ameríska hernum. Við
sátum meðfram veggjum vélarinnar
og ég man hvað mér var óskaplega
mikið mál að pissa á þessari löngu
leið. Þá bjó Álfheiður amma mín í
Tjarnagötu 24, en afi minn dó frá
henni og sex börnum þegar hann var
ungur maður. Hún þurfti að selja
margt til að hafa í sig og á og pabbi
þurfti að hafa mikið fyrir því að
mennta sig. Hún seldi meðal annars
allar bækur afa til að halda húsinu
og pabbi eyddi miklum tíma í að
hafa upp á þeim seinna og hann fann
reyndar einhverjar þeirra.“
Litla fjölskyldan flutti frá New
York til Svíþjóðar árið 1948 og þar
bjuggu þau í sjö ár. Þar byrjaði
Sylvía í grunnskóla með sænskum
krökkum. „Þá varð sænska mitt að-
almál, þó ég talaði ensku heima hjá
mér. Við fórum heim til Íslands á
þriggja ára fresti og íslenskum
frænkum mínum þótti ég voðalega
fín, stúlka sem bjó í útlöndum og tal-
aði útlensku. Þær slógust um að
leiða mig um bæinn.“
Neitaði að fara í stúlknaskóla
„Sumarið sem ég var 13 ára, þá
var ég send í íslenska sveit, að Segl-
búðum hjá Jóni Helgasyni, sem síð-
ar varð landbúnaðarráðherra. Þar
átti ég að læra íslensku, en sú ís-
lenska féll ekki alveg í kramið hjá
pabba. Á þessu sama sumri var
pabbi sendur til Þýskalands til að
gegna þar sendiherrastöðu. Þangað
kom ég til þeirra að hausti og fór í
skóla í eitt ár og lærði ágæta
þýsku.“
Doris, móðir Sylvíu, vildi senda
hana í enskan heimavistarskóla fyrir
stúlkur, en Sylvía hafði sterkan vilja
og barðist hart gegn því. „Mér
fannst miklu meira spennandi að
Óskabarnið á hersjúkra
Morgunblaðið/Ómar
Einbirni Sylvíu langaði alltaf til að eignast systkini en sjálf á hún fjögur börn með dansherranum sínum.
Hún var eina barn for-
eldra sinna og fæddist á
hersjúkrahúsi í miðri
heimsstyrjöld. Sylvía
Briem bjó um víða veröld
á uppvaxtarárunum og
talar fimm tungumál.
Hún giftist íslenskum
iðnaðarmanni sem bauð
henni upp í dans í Þórs-
kaffi fyrir hálfri öld.
Nýfædd Sylvía í fangi hjúkrunarkonu á hersjúkrahúsinu. Forsetamóttaka Sylvía tekur á móti Sveini Björnssyni í NY 1944.
» „Sumarið sem ég var 13 ára, þá var ég send í ís-
lenska sveit, að Seglbúðum hjá Jóni Helgasyni,
sem síðar varð landbúnaðarráðherra. Þar átti ég að
læra íslensku, en sú íslenska féll ekki alveg í kram-
ið hjá pabba.“
18 Daglegt líf
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 6. JANÚAR 2009