Morgunblaðið - 28.04.2009, Page 28

28 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 28. APRÍL 2009
ÞÁ ER langur dagur
að kvöldi kominn. Dag-
ur sem kom á óvart og
dagur þar sem
draumar rættust.
Borgarahreyfingin
kom fjórum að á Al-
þingi Íslands.
„Skríllinn“ og „Ekki-
þjóðin“ sem barði á
gluggana, sem barði
pottana, sem togaði í
kaplana, sem pirraði
Sigmund Erni og Geir Haarde og
Björn Bjarna og Ingibjörgu Sólrúnu
og allt hitt afturhaldsyfirstéttarliðið
sem taldi að það gæti farið sínu fram
og kollsteypt þjóðarskútunni þegj-
andi og hljóðalaust án þess þess al-
menningur skipti sér af. „Skríllinn“
og „Ekki-þjóðin“ sem kom á end-
anum verstu ríkisstjórn Íslandssög-
unnar frá, hefur nú fengið fullrúa
innan þessara sömu veggja og valda-
firrtir stjórnmálamenn reyndu að
fela sig á bak við.
Við mótmæltum og við unnum.
Geir flúði úr forsætisráðuneytinu og
stjórninni var slitið þegar þau vissu
að við mundum ekki gefast upp. Þau
buðu upp á kosningar. Það var á
brattann að sækja allan tímann en
við komumst alla leið. Og við börð-
umst aftur, og unnum aftur.
Við áttum við ofurefli að etja, risa-
eðlur sem skammta sér fimm hundr-
uð milljónir á ári af skattfé okkar til
þess eins að halda sjálf völdum. Risa-
eðlur sem neituðu Borgarahreyfing-
unni um hefðbundna ókeypis kynn-
ingu í sjónvarpinu á þeim forsendum
að þau sjálf hefðu ekki áhuga. Risa-
eðlur sem endalaust
reyndu að sveigja um-
ræðuna að „atvinnu-
uppbyggingu“ og ESB
með sínum algerlega
innihaldslausu kosn-
ingaloforðum. En al-
menningur lét ekki
blekkjast og meðbyrinn
síðustu dagana fyrir
kosningarnar var
svakalegur.
Það var stanslaus
straumur fólks inn á
Laugaveginn og versl-
unareigendur gáfu af slíku örlæti að
stundum var ekki hægt að komast
inn í eldhúsið. Kaffi í tugkílóavís, kex
í kassavís, volg vínarbrauð frá Sand-
holt í metravís, húsgögnin, skjáirnir,
tölvurnar, sófarnir, prentararnir, allt
lánað eða gefið. Ljósmyndararnir,
kvikmyndagerðarmennirnir, sjálf-
boðaliðar svo tugum skipti, upp-
vaskið, þrifin, knúsin, kossarnir og
samstaðan seinustu metrana. Mar-
grét Tryggva, sem vann kraftaverk á
Suðurlandi og safnaði á fjórða
hundrað meðmælendum og kláraði
fullbúinn framboðslista á innan við
tveim vikum. Jóhann kosningastjóri
sem hæglátlega náði að halda utan
um þetta allt. Jón Þór og Siggi Hrell-
ir, framkvæmdastjórar sem fram-
kvæmdu hið ómögulega. Og allir þeir
sem þeyttust út um koppagrundir að
dreifa bæklingum og breiða út boð-
skapinn á vinnustöðum og fyrir utan
Laugaveginn, Palli var örugglega í
hundrað tíma á gangstéttinni, oft
krókloppinn. Þetta var ævintýralegt,
eitt mesta ævintýri lífs míns.
Við fengum 13.519 atkvæði, við
sem fyrir níu vikum vorum ekki til og
áttum aldrei krónu. Við „Skríllinn“
og „Ekki-þjóðin“.
Og nú hef ég hef fengið vinnu við
að tala máli alls þessa fólks. Það er
heiður og ég heiti því að frá fyrsta
degi munu gluggar þinghússins og
dyr verða opnar út á Austurvöll og
Raddir fólksins munu heyrast þar
inn eins lengi og þörf er á til að búa
til betra Ísland.
Þakka þér Hörður Torfason,
þakka ykkur skjaldborg, þakka þér
Gunnar Sig. og co. með Borg-
arafundina, þakka ykkur ræðumenn
í næðingi allan veturinn, þakka ykk-
ur Kryddsíldaryfirstéttarstjórn-
málamenn og fjölmiðlamenn fyrir að
sýna ykkar rétta fúla andlit, þakka
ykkur snúru-slítarar og Grímar an-
arkistar, þakka ykkur félagar í Sam-
stöðu – bandalagi grasrótarhópa,
þakka ykkur félagar og vinir í Borg-
arahreyfingunni. Þetta er ykkur að
þakka, það eru þið sem eruð á þingi.
Við fórum út í októbernæðinginn
og gerðum byltingu utandyra í ís-
lenskum vetri. Nú er komið vor og
við erum komin inn á þing. Hver
hefði nokkurn tíma trúað því að það
væri hægt.
Til hamingju!
„Skríllinn“ kominn inn á þing
Eftir Þór Saari » Við fórum út í októ-
bernæðinginn og
gerðum byltingu utan-
dyra í íslenskum vetri.
Nú er komið vor og við
erum komin inn á þing.
Þór Saari
Höfundur er þingmaður fyrir Borg-
arhreyfinguna – þjóðin á þing.
SÆGREIFAR
dagsins í dag, bæði
stórir og smáir, byggja
rekstur útgerða á rétti
sínum til að nýta sam-
eiginlega auðlind þjóð-
arinnar – fiskistofnana.
Flestir þeirra hafa
greitt fyrrverandi sæ-
greifum fyrir þessi
réttindi sem rík-
issjóður hefur svo
fengið tekjur af í formi
skatta.
Þeir stjórnmálaflokkar sem nú
mynda ríkisstjórn hyggjast breyta
þessu umhverfi á þann hátt að árlega
verður veiðiréttur fyrndur og út-
hlutað aftur gegn gjaldi í ríkissjóð.
Tekjur af þessu eiga einkum að
renna til sveitarfélaga.
Keypti þorskkvóta
fyrir 105 milljónir
Nýlega hafði samband við mig fé-
lagsmaður og spurði mig um sjáv-
arútvegsstefnu stjórnmálaflokkanna.
Þegar búið var að fara í gegnum þær
greindi hann mér frá því að hann
hefði á árinu 2006 staðið frammi fyrir
því að selja kvótann og hætta eða að
kaupa sér meiri veiðiheimildir. Áður
en ákvörðun var tekin sagðist hann
hafa velt fyrir sér framtíðinni með
báðar leiðir í huga. Freistandi hefði
verið að selja og hasla sér völl á nýju
sviði. Það hefði hins vegar orðið ofan
á að bæta við veiðiheimildirnar og
tryggja þannig fyrirtækið betur til
framtíðar.
Eftir að viðskiptabanki hans hafði
yfirfarið ársreikninga og rekstur út-
gerðarinnar sagðist hann tilbúinn til
að aðstoða við kvótakaupin. Keypt
voru 30 tonn af þorski, af útgerð-
araðila sem stóð á svipuðum tíma-
mótum, á 105 milljónir. Sægreifinn
var sáttur við kaupin en fyrrverandi
sægreifi virtist ráðvilltur.
Kannski spyrð þú nú lesandi góð-
ur: „Hvernig í ósköpunum datt sæ-
greifanum í hug að
kaupa 30 tonn á 105
milljónir?“
Svar:
 Hann hefur í þrjá
áratugi unnið við að
draga fisk úr sjó og get-
ur ekki hugsað sér ann-
að starf.
 Hann getur ekki
hugsað sér að yfirgefa
og eiga ekki aft-
urkvæmt í sitt sam-
félag, vill áfram leggja
sitt að mörkum í sinni
heimabyggð.
 Hann brást við þorskskerðingu
með fyrrgreindri fjárfestingu.
 Hann áætlaði að aflaverðmæti
þessara 30 tonna gætu orðið 15 millj-
ónir á ári með því að veiða 40 tonn af
ýsu með.
 Hann var sannfærður um að út-
gerðin gæti tekið á sig skuldbinding-
arnar, ekki síst þegar gera mátti ráð
fyrir áframhaldandi háu fiskverði,
góðum aflabrögðum, auknum þorsk-
kvóta og síðast en ekki síst að honum
héldist á úrvals starfsfólki.
Sægreifinn lagður í einelti
Sá ágæti sægreifi sem hér er gerð-
ur að umtalsefni er einn fjölmargra
sem nú er talað niður til með þeim
áherslum að hann hafi eitthvað til
saka unnið, jafnvel sé hreinn og klár
glæpamaður, eins og sumir orða það.
Auk þess að refsa með illu umtali skal
hann dæmdur til að skila veiðiheim-
ildum, sem hann er rétt búinn að
kaupa, endurgjaldslaust til þjóð-
arinnar. Þar með talið til þess sem
hann greiddi 105 milljónir fyrir
þremur árum.
Ýtrustu dómsorð eru 5% árlega
eða 1,5 tonn af því sem hann keypti á
fyrsta árinu, sem nú er gert að
standa fyrir 10 milljóna skuldbind-
ingu hjá mínum manni.
Setjið hugmyndir
um fyrningarleið í nefnd
Í starfi mínu horfi ég til fé-
lagsmanna í Landssambandi smá-
bátaeigenda. Ég veit að fjölmörg
dæmi eru um hliðstæður þess sem
hér hefur verið sagt frá. Eitt hundrað
og fimm milljóna lán sem tekið var
2006 í jenum og frönkum stendur nú í
rúmum 200 milljónum. Það þarf
hvorki doktors- né mastersgráðu til
að sjá að framsett fyrningarleið get-
ur engan veginn gengið upp öðru vísi
en að valda þeim sem síst skyldi mikl-
um skaða og atvinnu- og eignamissi.
Verði fyrningarstefna ríkisstjórn-
arflokkanna að lögum er þjóðarhag
stefnt í voða því hún ræðst að und-
irstöðuatvinnuvegi Íslendinga.
Til þeirra sem málið varða bið ég
þá vinsamlegast að setja hugmyndir
sínar um fyrningarleið í nefnd og
vinna málið betur. Í þeirri vinnu á að
kalla á hagsmunaaðila þar sem leitað
verði að niðurstöðu sem efla mun
helstu atvinnugrein Íslendinga, sjáv-
arútveginn, enn frekar.
Afstaða Landssambands
smábátaeigenda
Að endingu birti ég ályktun aðal-
fundar LS frá 2005 og afstöðu félags-
ins til fyrningarleiðarinnar:
„21. aðalfundur LS krefst þess að
stjórnvöld tryggi atvinnugreininni
viðunandi framtíðarsýn og hafnar al-
farið öllum hugmyndum um fyrning-
arleið. Á undanförnum árum hafa
smábátaeigendur gert sitt ýtrasta til
að laga sig að hinu efnahagslega um-
hverfi og því sjálfsagt að stjórnvöld
taki tillit til þess.“
Fyrningarleið – hvað á
að gera við skuldirnar?
Eftir Örn Pálsson » Verði fyrning-
arstefna ríkisstjórn-
arflokkanna að lögum er
þjóðarhag stefnt í voða
því hún ræðst að und-
irstöðuatvinnuvegi Ís-
lendinga.
Örn Pálsson
Höfundur er framkvæmdastjóri
Landssambands smábátaeigenda.
LANDSFUNDUR
Vinstri grænna sem
haldinn var fyrir
skemmstu áréttaði
stefnu Íslands varð-
andi Ísrael og Palest-
ínu sem mótuð var ein-
róma á Alþingi 18. maí
1989. Þar var lögð
áhersla á að virða bæri
sjálfsákvörðunarrétt
palestínsku þjóð-
arinnar, tilverurétt
Ísraelsríkis og jafnframt rétt palest-
ínskra flóttamanna til að snúa aftur
til fyrri heimkynna. Binda bæri enda
á hernámið í samræmi við ályktanir
öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna.
Landsfundurinn minnti á að öll
þessi grundvallaratriði eru í fullu
gildi og þeim bæri að fylgja eftir í
verki, og í framhaldi af því að ís-
lenskum stjórnvöldum bæri að við-
urkenna þau stjórnvöld sem palest-
ínska þjóðin kýs sér.
Lýðræðislega kjörin
stjórnvöld á Gaza
Hamas-samtökin voru sigurveg-
arar síðustu kosninga sem fram fóru
í janúar 2006, og mynduðu í kjölfarið
ríkisstjórn að tilhlutan Abbas forseta
og síðar var mynduð þjóðstjórn.
Hvorug stjórnin var viðurkennd af
Íslandi né neinu NATÓ-landi eða
öðrum vestrænum ríkjum, nema
Noregi. Ísrael og Bandaríkjastjórn
réðu ferðinni.
Stjórnvöldin á Gaza styðjast við
meirihluta löggjafarþingsins. Ís-
lenskum stjórnvöldum ber við núver-
andi aðstæður að hafa samband við
báðar ríkisstjórnir Palestínumanna,
bæði í Ramallah og á Gaza.
Nú standa yfir viðræður milli Ha-
mas og Fatah og ellefu annarra
stjórnmálasamtaka um þjóðstjórn,
endurskipulagningu PLO og fleiri
mikilvæg mál. En bæði Bandaríkin
og Ísraelsstjórn hóta slíkri stjórn al-
gerri einangrun. Þessi ríki sem kalla
sjálf sig lýðræðisleg sætta sig ekki
við að lýðræði fái að ráða í Palestínu.
Rjúfum herkvína um Gaza
Íslensk stjórnvöld verða að leggja
sitt af mörkum til að rjúfa herkvína
sem er um Gaza. Hluti af því er að
koma á sambandi við stjórnvöld á
Gaza, einsog Norðmenn hafa gert.
Grimmdarlegu stríði Ísraelsríkis
gegn palestínsku þjóðinni er langt í
frá lokið með 22 daga árásarhrinu á
innikróaða íbúa Gazasvæðisins þegar
yfir 1300 manns voru drepin, þar af
415 börn. Stríðinu er haldið áfram
bæði á Gaza og Vesturbakkanum og
sérstaklega með herkvínni um Gaza.
Árásirnar á Gaza hafa opnað augu
margra fyrir árásarstefnu Ísraels
sem hefur verið samfelld og sjálfri
sér samkvæm allt frá árinu 1948,
þegar um 700 þúsund palestínskir
íbúar hrökkluðust undan hryðjuver-
kastríði og urðu að stærsta flótta-
mannavandamáli sögunnar, vanda
sem er enn óleystur. Æ fleiri sjá að
að hér er um þjóðernishreinsanir að
ræða og jaðrar við þjóðarmorð.
Hlustum ekki á stríðsæsinga-
menn
Nýyfirstaðnar kosningar í Ísrael
voru sigur stríðsafla sem engan
áhuga hafa á friði hvað þá heldur
réttlæti gagnvart Palesínumönnum.
Nú hefur verið mynduð ríkisstjórn í
Ísrael undir forystu Benjamins Net-
anyahu. Hann var á
móti Óslóarsamkomlag-
inu og hefur alfarið neit-
að að viðurkenna rétt
Palestínumanna til
sjálfstæðs, fullvalda rík-
is. Allt tal sem kann að
heyrast í aðra átt úr
þeim herbúðum er lítils
virði og haft í frammi til
að blekkja almennings-
álitið og þóknast
Bandaríkjastjórn, Evr-
ópusambandinu og
Rússum. Óvarlegt er að
trúa orðum slíkra og nær að horfa á
gerðir þeirra.
Fordæmi
utanríkisráðherra
Þessi staða gerir enn frekar en áð-
ur kröfu til þess að íslensk stjórnvöld
endurmóti afstöðu sína til Ísraels.
Ekki verður bundinn endi á yfirgang
þessa ríkis gagnvart nágrönnum sín-
um með kurteislegum tilmælum eða
ályktunum þar sem vísað er til sam-
þykkta Sameinuðu þjóðanna, al-
þjóðalaga og réttar. Ísraelskir
stjórnmálaleiðtogar, leyniþjónustan
og herforingarnir sem stjórna ferð-
inni, líta greinilega svo á að Ísrael sé
hafið yfir lög og rétt.
Finna þarf nýjar leiðir til að knýja
á um breytta stefnu í Ísrael. Þar hef-
ur núverandi utanríkisráðherra Ís-
lands sýnt gott fordæmi. Utanrík-
isráðherrar annarra Evrópulanda
mættu taka hann sér til fyrirmyndar.
Með því að neita að taka á móti ísr-
aelskum ráðherra í kjölfar árásanna
á Gaza og nú nýverið með því að hafa
ekki tíma til að taka á móti nýjum
sendiherra Ísraels, er ráðherrann að
senda mjög ákveðin og skýr skilaboð
um að Íslendingar sætti sig ekki við
árásarstefnu Ísraelsríkis og að ekki
verði um eðlilegt stjórnmála-
samband að ræða, nema Ísrael
breyti um stefnu.
Ný sniðgöngu-
hreyfing – BDS
Ný hreyfing fer nú um heiminn
sem kallast BDS (boycott – divest-
ment – sanctions). Hún boðar snið-
göngu á viðskiptum við Ísrael á sem
flestum sviðum, þar á meðal í menn-
ingarmálum, hvort sem það er syn-
fónía, fótbolti eða Eurovision. Það
eru slíkar aðferðir sem komu Ap-
artheid-stjórninni frá í Suður-Afríku.
Hér er mælt með friðsamlegum mót-
mælum sem hver og einn getur tekið
þátt í til að koma Ísraelsstjórn í
skilning um að stríð og kúgun er ekki
valkostur.
Mikilvægt er að stjórnvöld, bæði
hjá ríki og sveitarstjórnum, fyr-
irtæki og almenningur taki þátt í
þessu átaki sem leitt getur til gjör-
breyttrar stefnu, öllum til góðs. Við
þurfum öll að gera allt sem í okkar
valdi stendur, stórt og smátt, til að
stuðla að réttlátum friði í Aust-
urlöndum nær.
Enginn friður
án Hamas
Eftir Svein Rúnar
Hauksson
Sveinn Rúnar
Hauksson
» Íslenskum stjórn-
völdum ber við nú-
verandi aðstæður að
hafa samband við báðar
ríkisstjórnir Palest-
ínumanna, bæði í Ra-
mallah og á Gaza.
Höfundur er læknir og formaður Fé-
lagsins Ísland-Palestína.
ÁSKRIFTASÍMI 569 1100