Morgunblaðið - 29.05.2009, Blaðsíða 8

8 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 29. MAÍ 2009
Eftir Sigtrygg Sigtryggsson
sisi@mbl.is
ARTHUR Bogason, formaður
Landssambands smábátaeigenda,
fagnar framkomnu frumvarpi um
strandveiðar. „Við höfum lengi bar-
ist fyrir frelsi til handfæraveiða og
þetta frumvarp er fyrsta skrefið í þá
átt. Eins og frumvarpið ber með sér
eru nokkur belti og nokkur axlabönd
á því, til þess væntanlega að girða
fyrir það að þetta springi með lát-
um. En það er tilraunarinnar virði
að sjá til hvernig þetta kemur út,“
segir Arthur.
Hann segir að veiðarnar séu tak-
mörkunum háðar og hvort skilyrðin
gangi of langt sjáist þegar á þau
reyni. Hann geti þó sagt það nú að
hann telji óþarft að vera með tíma-
takmarkanir á veiðunum, þ.e. 12
klukkustundir á degi hverjum, því
veiðarnar séu hvort sem er tak-
markaðar við 800 kílóa veiði yfir
daginn. Tímamörkin geri það að
verkum að þeir sem þurfi að sækja
langt á miðin eigi erfitt og jafnvel
ómögulegt með að nýta sér strand-
veiðarnar.
Ekki hrist fram úr erminni
Arthur segist hafa orðið var við
umtalsverðan áhuga fyrir þessum
veiðum en kannski ekki eins mikinn
og sögur hafa gengið um. Hann seg-
ir vel í lagt að áætla að 300 bátar
muni stunda veiðarnar og telur að
þeir verði færri. „Menn verða að
átta sig á því að það er meira en að
segja það að hefja slíkan veiðiskap.
Menn þurfa að eiga bát og rúllur og
þetta þarf að vera í lagi og uppfylla
kröfur til jafns við það sem gerist
hjá núverandi atvinnubátum. Þessi
veiðiskapur hefur lotið heldur betur
í gras eftir að dagakerfi smábáta var
aflagt. Það er búið að selja marga
báta úr landi, jafnvel þá bestu.“
Arthur segir ennfremur að allir
aðdrættir hafi hækkað um tugi pró-
senta. Viðhald og vélahlutir, svo
dæmi séu tekin, hafi jafnvel hækkað
um 100%. Það sé ágætt að menn fái
innsýn í það hvað kosti að gera út
bát. „Þetta er ekki eins og að fara
með skóflu út í banka og byrja að
moka út,“ segir Arthur, og bætir við
að þetta sé kannski ekki alveg
heppileg samlíking þessa dagana.
„Ég þekki þetta sjálfur frá fornu
fari, þegar veiðarnar voru algerlega
frjálsar, að ég átti aldrei pening. En
maður var hamingjusamur í baslinu
og ástríðan að gera út bát er sterk
hjá okkur Íslendingum,“ segir hann.
60 til 65% daganýting?
Heimilt er að stunda veiðarnar á
virkum dögum mánuðina júní til
ágúst. Þetta gerir 73 daga. Arthur
segist hafa fengið símtöl frá mönn-
um, sem hafi talið að þeir geti róið í
73 daga og veitt 800 kíló á hverjum
degi. Þannig næðu þeir að veiða 58
tonn. „Þetta er mikill misskilningur.
Það er fráleitt að það sé logn og
blíða alla daga, jafnvel yfir sumarið.
Ég tel algert hámark að reikna með
60-65% nýtingu á dögum,“ segir
Arthur. Hann segir að það segi sig
sjálft að takmarkað magn af þorski
takmarki það hve mikið einstakir
bátar muni veiða í sumar. Þá sé
þorskverðið lægra að sumri til en á
veturna og það takmarki enn af-
raksturinn. Áætla megi að hvert
tonn af þorski muni seljast á ca. 220
þúsund krónur.
Nýtt líf í höfnunum
Arthur telur að þeir sem geti
fyrst og fremst nýtt strandveiðarnar
séu þeir sem séu á atvinnuveiðum
núna og þeir sem eigi verkefnalausa
báta. Hann telur að strandveiðunum
verði fagnað í mörgum plássum, þar
sem smábátum hefur fækkað mikið
á síðustu árum. Nefnir hann Flat-
eyri sem dæmi. Þar séu gerðir út
tveir bátar en þeir skiptu áður tug-
um. „Flestir munu fagna því að fá líf
við bryggjurnar og bið við lönd-
unarkranana,“ segir Arthur.
Ranghermt var í frétt í fyrradag
að kvóti strandveiðanna væri 6.455
tonn. Hið rétta er að hann er 3.955
tonn af óslægðum þorski, 119 tonn
af ýsu og 593 tonn af ufsa, samtals
4.667 tonn.
Lengi barist fyrir frelsi
til að veiða á handfæri
„Ástríðan að gera út bát er sterk hjá okkur Íslendingum,“ segir Arthur Bogason
SIGURD Joansen á Eskifirði er
einn þeirra mörgu sjómanna sem
hyggjast í sumar fara á frjálsu
handfæraveiðarnar, svokallaðar
strandveiðar. Hann keypti sér bát
fyrir skömmu frá Breiðdalsvík,
Dofra SU-500, og er að útbúa
hann til veiða. Hann hyggst einnig
róa í almenna kerfinu og leigja
sér aflaheimildir.
Sigurd er ekki alls kostar
ánægður með frumvarpið um
strandveiðarnar eins og það er
núna. „Mér sýnist á frumvarpinu
að það sé sett upp fyrir einhverja
hobbýkarla,“ segir Sigurd. En
hann kveðst vonast til þess að
mestu vankantarnir verði sniðnir
af því. Hann er til dæmis ósáttur
við 12 tíma regluna. Í hans tilfelli
taki stím á miðin einn og hálfan
tíma og því fari allt að fjórir tíma
af 12 í siglingu. Verði þessu ekki
breytt hyggst hann gera út ann-
aðhvort frá Stöðvarfirði eða
Djúpavogi, en þaðan er styttra á
miðin.
Sigurd hefur verið á aflaskipinu
Jóni Kjartanssyni í 28 ár, þar af 17
síðustu árin sem kokkur. Hann
sótti um frí til að prófa smábáta-
sjómennskuna. Það var ekki í boði
og því ákvað hann bara að söðla
um og fara að róa sjálfur.
Kokkurinn á aflaskipinu ætlar nú að róa sjálfur
STARFSFÓLK
Kastljóss og út-
varpsstjóri voru í
gær sýknuð í
Hæstarétti, í
miskabótamáli,
sem höfðað var
vegna umfjöll-
unar um íslensk-
an ríkisborg-
ararétt Luciu
Celeste Molina
Sierra, í apríl og
maí 2007. Í
dómnum sagði þó að starfsmenn
Sjónvarpsins hefðu í ýmsum atrið-
um brotið gegn starfsskyldum sín-
um, m.a. að vilji þeirra til að fara
rétt með staðreyndir hefði verið of-
urliði borinn af viðleitni til að sýna
fram á óeðlilega málsmeðferð
stjórnvalda. Þeir hefðu misbeitt
valdi sínu gagnvart ráðherra og
allsherjarnefnd þingsins, en ekki
þeim Luciu og manni hennar, Birni
Orra Péturssyni. Lucia hafði kraf-
ist 2,5 milljóna króna og Birnir Orri
1 milljónar króna í miskabætur og
vísuðu þau til friðhelgi einkalífsins.
Kastljós sýknað
en braut gegn
starfsskyldum
Jónína Bjartmarz
Dómurinn taldi
brotið á þessum
fyrrum ráðherra.
HÆSTIRÉTTUR staðfesti í gær
dóm Héraðsdóms Suðurlands yfir
karli á fimmtugsaldri, sem réðst á
þáverandi unnustu sína og mis-
þyrmdi henni. Skal hann sæta fang-
elsi í eitt ár, þar af níu mánuði skil-
orðsbundna. Maðurinn var
ákærður fyrir að hafa í maí 2007
ruðst inn í íbúð á Laugarvatni,
dregið konuna þaðan út og ekið
henni annað, þar sem hann dró
hana út og sló í andlit og líkama.
Hann ók þá aftur á Laugarvatn og
dró hana með offorsi upp í íbúð á 2.
hæð þar sem hann réðst á hana og
beitti kynferðisofbeldi.
Tæplega tveggja ára
fangelsi var staðfest
BORGARRÁÐ samþykkti á fundi
sínum í gær tillögu borgarstjóra
um 5 milljarða króna lántöku til
að fjármagna framkvæmdir á veg-
um Reykjavíkurborgar á árinu
2009. Lánið er tekið með
skuldabréfaútboði til 45 ára en
þegar liggja fyrir skuldbindandi
fyrirheit frá lífeyrissjóðum um
kaup á 5 milljörðum. Er lánið tek-
ið til að fjármagna framkvæmda-
áætlun Reykjavíkurborgar fyrir
árið 2009. Er það í samræmi við
sameiginlegan vilja borgarstjórnar
skv. fréttatilkynningu borgarráðs.
Tryggja allt að 650 ný störf
Forgangsraða á framkvæmdum
og er áætlað er að með þeim verði
hægt að tryggja allt að 650 störf í
Reykjavík. Fyrir utan þessar ný-
framkvæmdir ætlar borgin að
setja um 3,5 milljarða króna í við-
hald gatna, opinna svæða og fast-
eigna en áætlað er að þær við-
haldsframkvæmdir skapi til
viðbótar allt að 350 aðkeypt störf
á árinu, fyrir utan störf borg-
arstarfsmanna.
Hæstu upphæðir fara til bygg-
ingar skóla og leikskóla eða um
1,5 milljarðar og vegur þar þyngst
uppbygging Sæmundarskóla og
Norðlingaskóla en til þeirra fram-
kvæmda fara 700 milljónir. Í mið-
borginni verða nokkrar fram-
kvæmdir, s.s. uppbygging á horni
Lækjargötu og Austurstrætis og
endurgerð á Laugavegi 4-6. Til
framkvæmda í miðborginni eru
áætlaðar 775 milljónir.
Íþróttasvæði og gatnagerð
290 millj. fara til framkvæmda
vegna íþrótta, m.a. félagshús
Leiknis í Austurbergi, íþrótta-
svæði Fylkis í Árbæ og hjá Þrótti
í Laugardal. Framlag vegna
hjúkrunarheimila nema um 315
milljónum og hlutdeild borg-
arinnar í byggingu framhaldsskóla
er 300 millj. Stærsta einstaka
gatnaframkvæmdin er svokallaður
Hlíðarfótur við Öskjuhlíð, en til
þeirrar framkvæmdar ver borgin
rúmum 400 milljónum. Þá er jafn-
framt fyrirhuguð breikkun Flug-
vallarvegar. omfr@mbl.is
Lífeyrissjóðir
lána borginni
Gæti tryggt allt að 650 manns atvinnu
Morgunblaðið/Helgi Garðarsson
Í startholunum Sigurd Joansen og báturinn hans, Dofri SU-500.