Nýtt kvennablað - 01.01.1943, Blaðsíða 13

NÝTT kvennablað
9
Hinir ungu
skulu landid erfa.
í Skólabla'öi Menntaskólans í Reykjavík var ný-
lega grein eftir einn nemandann þar, Jóhannes Nor-
dal. Greinin er stíluö sem bréf til skólasystra hans,
en þar sem skammt er liðiö síöan einmitt mennta-
skólanám stúlkna varö nokkurt hitamál, eins og les-
endur bla'ösins vafalaust rekur minni til, þá hefuv
1)laöið fengiö 1ey.fi höfundarins til aö birta greinina.
Það má segja að hann eggi hinar ungu skólasyst-
ur sínar lögeggjan, aö skilja samtíö sína og köllun'
og taka á sig þær skyldur, sem jafnrétti og menntun
leggur þeim á heröar.
Slíkrar eggjunar er sízt vanþörf, þvi sannleikurinn
er sá, aö þegar frá eru skiklar nokkrar undantekn-
ingar, þá hafa þær rúml. 200 konur, sem lokið hafa
menntaskólanámi hér á landi, markaÖ raunalega lítil
spor á braut jafnréttisins og fáar tekið forustu i
nokkrum félagslegum umbótamálum. En margt, sem
í greininni stendur, getum við allar tekiö til okkar.
„Kæru skólasystur!
Mig liefir lengi langa'ð lil að skrifa nokkiu
orð lil ykkar i Skólablaðið, ef vera kynni að það
vrði vkkur einhvers virði að hevra skoðun
mina á aðstöðu ykkar til skólans og lifsins
yfirleitt. Það eina, sem ég bið vkkur um, er að
dæma það, sem ég segi, ekki dautt og ómerkt,
áður cn þið hafið hugsað dálítið um það.
Þið vitið, að því hefir oft verið haldið fram,
að félagslífi Menntaskólans lmfi hrakað síðustu
tvo áratugi, og verður ekki á móti því borið,
en um orsakir þess verða eflaust sldptari skoð
anir. Ein skýring þessa fyrirbæris er sú, að
kvenþjóðin hafi lialdið innreið sína í skólann
og liafi með áhugaleysi sínu á öllu félagslifi
lians nema dansskemmtunum orðið því til líl-
ils framdráttar. Eg vil til að forðasl misskiln-
ing, taka fram, að ég get ekki fallizt á þessa
skýringu, en því verður alls ekki neitað, að
þið eruð ekki félagslífi skólans nærri því eins
mikill slyrkur og þið gætuð hæglega verið og
ættuð að vcra. Það kemur varla fyrir, að nein
ykkar taki |>átl í umræðum á málfundum í
skólanum, sjaldan séat neitt eftir ykkur í Skóla-
blaðinu og ]>ið eruð fáséðir gestir í íþöku.
Ég hef oft hugsað um, hvað muni valda þess-
um mismun á ykkur og skólabræðrum ykkar.
Þið eruð vissulega eins duglegar að læra og
þeir og áreiðanlega eins vel gefnar, en það er
eins og áhugamál ykkar séu af öðrum heimi
en áhugamál þeirra. Eg er sannfærður um, að
framtíðardrauinar yklcar og skólabræðra ykk-
ar eiga drýgstan þátt í, að viðhorf ykkar gagn-
vart skólalifinu er ólíkt viðhorfi þeirra. Flestir
skólabræður ykkar eru i skólann komnir til
að taka stúdentspróf og lialda síðan áfram
námi, og þá dreymir um að verða miklir menn
landi og þjóð til gagns. Þeir finna, að í skól-
anum eru þeir að búa sig undir það lifsstarf,
sem þeir ætla að takast á hendur. Starf i félags-
lífi skóláns er upphaf lífsbaráttu þeirra og
þeir finna, að námið i skólanum og þó sér-
staklega sú menntun, sem þcir reyna að afla
sér utan skólans, hefir tilgang sem undirbún-
ingur undir þau verkefni, sem þá langar lil
að glíma við. Þið eruð komnar bingað í skól-
ann til að fá einhverja menntun, svo að þið
getið heitið menntaðar konur. Fæstar vkkar
ætla að stunda háskólanám og taka embætlis-
próf, og flestar búizt þið við að draga ykkur
fremur fyrr en síðar úl úr baráttu þjóðfé-
lagsins í binn helga slein nýtízku húsmóður.
Þetta veldur þvi, að ykkur skortir annan til-
gang og markmið i lífinu en að gifta ykkur,
og viðhorf vkkar til skólans og skólamála
hljóta því að markast af því að mjög veru.
legu levti.
Stórkostlegar byltingar á sviði félagsmála
og atvinnulífs eiga sér nú stað og enn stór-
kostlegri byltingar eru í vændum. Yið, sem
nú erum í Menntaskólanum, munum taka okk-
ar þátt í þeirri baráttu fyrir betra þjóðskipu-
lagi og belra lífi, sem háð mun verða, og þar
eigið þið ekki minna lilutverki að gegna en
skólabræður ykkar. Ein höfuðbreytingin, sem
er að verða, er sú, að kvenfólkið er að losna
úr viðjum og er að byrja að gegna skyldu-
störfum þjóðfélagsins til jafns við karlmenn.
Jafnrétti kvenna og karla er nú viðurkennt
lagalega, en það er langt frá því að kvenþjóðin
Iiafi enn vaknað til að nota það. Allar breyt-
ingar kosta baráttu, og kvenfólkið mun þá fyrst
skipa sama sess og karlmennirnir innan okkar
rotna samkeppnisþóðfélags og jafnvel innan
nokkurs þjóðfélags, að það sýni, að það vilji
berjast til þess.
Þið njótið sömu skilyrða lil æðstu mennt-
unar og skólabræður vkkar og sömu skilyrða
til að taka að ykkur trúnaðarstarf innan þjóð-
félagsins, ef ]>ið hafið ]>að þrek sem þarf til
að brjóta af yklcur ldekki aldagamallar niður-
lægingar kynsystra vkkar. Það er þess vert
að athuga, hvernig þær, sem á undan ykkur
hafa farið i gegnum þennan skóla, hafa staðið