Nýtt kvennablað - 01.03.1955, Blaðsíða 5
Skólahúsið er timburbygging, eins og raunar flestir
skólar í Noregi, að minnsta kosti til sveita. En þótt
það væri nokkurra áratuga gamalt, leit það vel út.
Allt málað og auðsjáanlega vel við haldið, og um-
gengni öll bin prýðilegasta. Skólastofur voru tvær,
snotrar og vel búnar að áhöldum. I húsinu var einnig
íbúð skólastjóra og kennara. En skammt frá var mynd-
arlegt timburhús í smíðum, er átti að verða skólastjóra
og kennaraíbúð, þegar fullbyggt væri. Við það myndi
auðvitað sjálfur skólinn fá stórum aukið rými í gamla
húsinu.
Svíum-skóli er tvískiptur heimangönguskóli, og sóttu
hann fast að 100 börnum í sveitinni þar í kring, sem
mjög er þcttbýl á íslenzkan mælikvarða.
Fannst mér ánægjulegt að fá þegar tækifæri til að
komast lítið eitt í snerlingu við norska skólaæsku, og
vissulcga varð ég ekki fyrir vonbrigðum. Þetta var
mynda.legur hópur. Börnin yfirleitt hraustleg og
þroskalog, og hvorttveggja hlýlega og smekklega búin.
Báru yfirleitt lítinn vott skorts og fátæktar. Á þeim
tíma, sem ég átti eftir að dvelja í Noregi, komst ég að
þeirri gleðilegu niðurstöðu, að merki harðréttis og
allsleysis stríðsáranna væru að mestu máð burt úr
ásýnd og öðru útliti fólksins. Það var yfirleitt vel á
sig komið og vel klætt, jafnvel svo, að flestir virtust
ganga í nýjum eða nýlegum fötum. Þjóðin var búin
að „klæða sig upp“ eftir stríðið. Norðmenn sögðu líka
sjálfir, að þeir hefðu aldrei búið við betri kjör, einkum
hefði almenn velmegun aukizt m'kið tvö seinustu árin,
og viðreisn á flestum sviðum hefur gengið fram með
flughraða. Heil þorp og byggðarlög t.d. í Norður-
Noregi, sem stríðið lagði að mestu í auðn, hafa risið
upp aftur blómlegri en nokkru sinni, og glæsilegar
stórbyggingar stigið upp af gömlum rústahrúgum eins
og fuglinn Fönix forðum úr öskunni. Slíkur er við-
reisnarmáttur menningarþjóðar, slíkur er græðimáttur
lífsins.
Ekki þar fyrir, að eflaust mun margur bera ennþá
lítt gróin sár undir stakknum, en slíku er ekki almennt
flíkað. Og um Þjóðverja voru Norðmenn yfirleitt ekki
margorðir. En oft virtust mér viðbrögð þeirra, er þeim
var gengið fram hjá minjum frá veru hins þýzka setu-
liðs, eitthvað svipuð og okkar, þegar við komum á
gamla slysastaði, sem óhugnanlegt reimleikaorð ligg-
ur á.
En snúum okkur nú aftur lítið eitt að Svíum-skóla.
Þessa daga, sem ég dvaldi þar, hélzt alltaf hið fagra
vetrarveður :bjartviðri og frost. Var þá oft allkalt í
skólanum á morgnana, því að.hér var engin hitaveita,
já, ekki einu sinni miðstöðvarupphitun. En ofnar voru
í öllum herbergjum, skrautlegir, svartir, gljáfægðir
NÝTT KVENNABLAÐ
járnofnar, sem að „innréttingu“ voru nokkuð frá-
brugðnir kolaofnunum, sem við þekkjum. Þessum ofn-
um var heldur ekki ætlað að brenna kolum heldur
viSi. Komst ég furðu fljótt upp á lag með að kveikja
upp í ofninum hjá mér. Vandinn var ekki annar en
að taka lítið eitt af þurrum næfrum og bréfi og leggja
í eldhólfið, þar á ofan nokkra viðarbúta, bera því næst
logandi eldspýtu að bréfinu, — og sjá, eftir skamma
stund stóðu næfrarnir í björtu báli, sem fljótlega læsti
sig í hinn viðinn, og eftir hálftíma var ofninn oiðinn
funheitur, og hressandi og áfengur ilmur af brenn-
andi viði fyllti vitin. Það var eitthvað annað en
gamla móreykjarsvælan og kolastybban heima. Ekki að
furða þótt Norðmaðurinn elski sína skóga og skáldin
yrki um þá. Hvílík ótæmandi auðlind hafa þeir ekki
verið þjóðinni bæði fyr og nú? Frá upphafi tilveru
hennar hafa skógamir lagt henni til ótakmarkað efni
til allra hennar bygginga, húsmuna oig tækja, og yljað
svo íbúunum jafnt innra sem ytra með sínum snaik-
andi og glampandi logum, og fyllt hús þeirra hress-
andi ilmi, auk alls þess skjóls og margs konar yndis,
sem lifandi skógur veitir. Og mér varð ósjálfrátt hugs-
að heim til míns fátæka lands.
Einn dag meðan ég var, skrapp ég inn í skólastofu
til krakkanna og reyndi að segja þeim dálítið frá stóra
eylandinu mínu, þar sem engir skógar voru til (á
norskan mælikvarða). Aftur hafði það ótal heitar upp-
sprettur og hveri. Það voru aftur mikil undur og auð-
legð, sem þeirra eigið land átti ekki. Og ég held, að
mér hafi þá fundizt landið mitt ekki heldur svo fá-
tækt, þrátt fyrir skógleysið.
Að viku liðinni kom kennslukonan við Svíum-skóla
úr utanför sinni, og hélt skólasystir mín há aftur
heim til sín — til æskustöðvanna — og ég með henni.
Þar dvaldi ég fram að páskum. — Framh.
IltN AMMA EB GBAHÆBÐ
gí*;?-
Hún litla Tóta bcr lokkað og gullið h&r.
hann litli Stúfur cr rjóður á vanga og knár.
En amma er gráhœrð með hrultkur um hrjúfa kinn
og hjartað ríka en fátæka klæðnaðinn.
Hjá ömmu er gaman að leika að legg og skel,
Þá lífið brosir og gengur svo fjarska vel,
og bezt að snúa til hennar með hugarhryggð.
Hún hefur augu svo gömul og sálarskyggð.
I»á kveður liún stundum svo hugljúf og lítil ljóð
um litla sóley, er brosir við sólargióð
og fiðrildið smáa, sem flýgur um loftið blátt
með falicgu vængjanna, töfrandi bylgjuslátt.
I. J.
3