Organistablaðið - 01.11.1969, Blaðsíða 2
og í þessu tilfelli, að stakkatopunktur með striki (þ. e. a. s. porta-
menLo merki) yfir þrítugasta—og—öðrumparti væri spilað nákvæm-
lega sem sextugas.i—og—fjórði—partur, plús hundrað—tuttugasti
—og—úttundi—partur, hundað—tuttugasta—og—átlundaparts þögn.
Nú vildi svo til, að ég vissi þetta og hafði æft eins nákvæmlega
og mér var unnt. í tímanum spilaði ég þetta og taldi mjög nákvæm-
lega í hljóði, en kennarinn var ekki ánægður fyrr en ég taldi upp-
'hátt. Gerði ég það nákvæmlega á sama hátt og ég hafði gert í hug-
anum og þori ég að fullyrða, að spilið var það sama í bæði skiptin.
Eftir þetla taldi ég svo alltaf í hljóði og allt var í lagi .En af þessu
uppátæki efast ég ekki um, að ég hafi átt að og draga af lærdóm,
ef mér tekst að gleyma ekki uppátækinu. Af orgeltónskáldum hefur
Bach líklega orðið hvað mest fyrir barðinu á þýzkri nákvæmni.
Hvernig Bach spilaði verk sín sjálfur, vitum við ekki, eða viljum
ekki vita. Bach hefur verið sviðsettur á eitt nótnaborð, á tvö, þrjú,
fjögur og allt upp í sjö. Hann hefur vcrið lá.inn dansa á milli
nótnaborðanna, eða haldið sem mest á sama nótnaborðinu, verið
registeraður mikið og lítið, skrautlega eða einfalt. Hann hefur ver-
ið spilaður molío legato, molto stakkato og allt þar á milli, og allt
hafa þetta verið stílar ákveðinna tímabila, ekki aðeins aðferðir
vissra spilara. Ég tók einu sinni upp á því að vera í tímum bjá
tveim orgelleikurum samtímis og vissi hvorugur um hinn. Var ann-
ar þeirra eldri maður, hinn var af yngri eða yngsíu kynslóðinni.
„Studeraði“ ég sömu verkin hjá báðum og hef ég varla komist í
krappari dans. Það, sem annar reyndi að byggja upp reif hinn nið-
ur í næsta tíma. I Tríósónötu eftir Bach vildi annar að ég spilaði
tvær eða {>rjár tegundir af stakkato í fyrsta þættinum og fraseringar,
sem hann liefur vafalaust látið alla aðra nemendur sína gera ná-
kvæmlega eins. Hinn kennarann skipti þetta aftur á mó'i minna
máli, aðalatriðið fyrir hann var, að hnén væru sem nálægust hvort
öðru. Ekki efa ég, að báðir þessir organleikarar hafi sagt mér sann-
leika, en víst er það einnig, að ég var meir en lítið ruglaður, þegar
ég yfirgaf þessa tvo herra. Þegar mesti sviminn var runninn af mér
reyndi ég að velja úr minningunum það, sem hentaði mér, en setja
annað í kæli.
„Tækni“ er víst ekki bægt að leiða hjá sér, þegar talað er um
hljóðfæraleik. En hvað er tækni? Æfi maður fingraæfingar 5 klst. á
dag, öðlast maður þá tækni? Því miður þarf svo ekki að vera, sem
2 ORGANISTABI.AÐIÐ