Fréttablaðið - 05.10.2011, Blaðsíða 19
MIÐVIKUDAGUR 5. október 2011 19
Janne Rättyä
Sif Tulinius
Sinfónían á Norrænum músíkdögum
Miðasala » www.sinfonia.is » www.harpa.is » Miðasala í anddyri Hörpu » Sími: 528 5050 » Opið 10–18 virka daga og 12–18 um helgar
Mikið er gott að leynast skuli lífsmark með stjórn
Ríkisútvarpsins ohf. sem nú heit-
ir bara Rúv. Formaður stjórnar-
innar, Svanhildur Kaaber,
skrifaði grein í Fréttablaðið
(28.09.2011) sem meðal annars
er svar við gagnrýni á heimasíðu
minni og bloggi (www.eidur.is) á
því að heiti Ríkisútvarpsins skuli
hafa verið gert útlægt úr dagskrá
og óæskilegt talið að starfsmenn
taki sér það í munn. Það er ekk-
ert til í lögum eða starfsreglum
Ríkisútvarpsins sem heitir Rúv.
Hinsvegar er auðvitað ekkert að
því að nota þessa skammstöfun
til þæginda til dæmis í erlendum
samskiptum og öðru hverju í dag-
skrá. En það er engin réttlæting
finnanleg fyrir því að hætta
algjörlega að tala um fréttastofu
Ríkisútvarpsins og tala eingöngu
um fréttastofu Rúv og leggja
starfsfólki þær lífsreglur að
hætta að tala um Ríkisútvarpið.
Nafn stofnunarinnar er óað-
skiljanlegur hluti af dagskrá og
dagskrárstefnu Ríkisútvarps-
ins. Ég hélt að slíkt heyrði sam-
kvæmt lögum um Ríkisútvarp-
ið ohf. (L. nr. 6 1. febrúar 2007)
og gildandi reglum ekki undir
stjórn Ríkisútvarpsins heldur
útvarpsstjóra. Í lögunum segir
berum orðum ( 10. gr. 1. máls-
grein): „Útvarpsstjóri er æðsti
yfirmaður allrar dagskrárgerð-
ar“. Þetta er alveg afdráttarlaust
orðalag. Formaður stjórnar
Ríkisútvarpsins segir: „… það er
stjórn RÚV sem ræður úrslitum
þegar á hólminn er komið en ekki
útvarpsstjórinn einn …“ Þetta er
rangt og í andstöðu við lögin um
Ríkisútvarp þar sem ótvírætt
segir að útvarpsstjóri ráði allri
dagskránni einn.
Eitt er sérstaklega merkilegt
við grein Svanhildar Kaaber.
Þegar hún talar um Ríkisútvarpið
þá talar hún alltaf um „félagið“.
Nú veit ég að formlega er Ríkis-
útvarpið opinbert hlutafélag.
Það gerir Ríkisútvarpið ekki
að „félagi“. Hverskonar rugl er
þetta eiginlega? Ríkisútvarpið
er stofnun. Rúmlega áttatíu ára
gömul stofnun. Stofnun sem er
hluti af innviðum íslensks sam-
félags. Nóg er nú Rúv-ruglið, en
ekki breyta Ríkisútvarpinu líka í
„félag“.
Margt afburðafólk starfar hjá
Ríkisútvarpinu. En of mörgum
bögubósum hefur þó að undan-
förnu verið hleypt að hljóð-
nemunum í Efstaleiti og íslensk
tunga hefur þar verið hornreka,
en gagnvart henni hefur
Ríkisútvarpið ríkar skyldur.
Þær felast í: „Að leggja rækt
við íslenska tungu, sögu þjóð-
arinnar og menningararfleifð“
(töluliður 1. í 3. gr. laganna um
Ríkisútvarpið ohf.) Það á ekki að
fela bögubósum stjórn þátta sem
eru á dagskrá 2-3 klukkustundir
á dag fimm daga vikunnar.
Það hefur margt verið vel gert
í dagskrárgerð í Ríkisútvarpinu
bæði hljóðvarpi og sjónvarpi. En
þar hefur mönnum líka orðið á í
messunni ekki síst þegar kemur
að uppsetningu dagskrár, upp-
röðun efnis í sjónvarpinu. Þar
viðgengst og hefur viðgengist
látlaus dýrkun boltaíþrótta af
öllu tagi á kostnað almenns efnis.
Allt fýkur burt þegar fótbolt-
inn á í hlut. Ríkisútvarpið hefur
verið – vonandi breytist það –
á góðri leið með að breytast í
íþróttarás og ameríska vídeóleigu
með efni úr neðsta gæðaflokka
amerísku myndaverksmiðjunnar.
Eins og læknasápur á læknasáp-
ur ofan bera vott um. Tvöfaldur
skammtur sum kvöldin.
Það er fínt að sýna íslenskrar
kvikmyndir í Ríkissjónvarpinu.
Þær hefðu hinsvegar átt frekar
heima í vetrardagskrá en í dag-
skránni yfir hásumarið. Þá hefur
það verið ríkjandi stefna að
sýna amerískar unglingamynd-
ir á besta tíma á föstudags- og
laugardagskvöldum. Eru ung-
lingar að horfa á sjónvarp þá?
Ég held ekki. Ekki margir. Hefur
Ríkissjónvarpið kannað hvaða
aldurshópar eru að horfa á sjón-
varp milli klukkan 20.00 og 23.00
á föstudags- og laugardagskvöld-
um? Oft er eins og stefnt sé mark-
visst að því að sýna helst bita-
stætt efni upp úr klukkan 23.00
og um og eftir miðnætti. Það
finnst mér vond dagskrárgerð. Þá
er nú reyndar margt eldra fólk
(tryggustu vinir stofnunarinnar,
ekki félagsins) farið að sofa.
Sígild tónlist, óperuflutningur
og sjónvarp frá tónleikum hér
á landi og erlendis hefur verið
næstum bannefni í Ríkissjón-
varpinu um langt skeið. Þar
breytir engu prýðilegur þáttur
frá tónleikum Jonasar Kauf-
mann sl. miðvikudag. En takk
samt. Það er hægt að hafa popp-
þætti í hverri viku en klassík-
in húkir í horninu. Hversvegna
sjáum við svo sjaldan sígildar
kvikmyndir? Sígild leikrit? Þar er
af nógu að taka. En þetta virðist
utan áhugasviðs þeirra sem ráða
dagskránni.
Svo er að lokum eins spurning
til stjórnar Ríkisútvarpsins
ohf.: Ef stjórnin er svona valda-
mikil hversvegna lætur hún þá
viðgangast að Ríkissjónvarpið
auglýsi áfengi kvöld eftir kvöld,
stundum á tímum, þegar börn eru
að horfa? Það breytir engu þótt
orðið léttöl birtist í tvær sekúnd-
ur með örsmáu letri í skjáhorni.
Það vita allir að verið er að aug-
lýsa bjór. Það er lögbrot að aug-
lýsa áfengi. Hversvegna stöðvar
stjórn Ríkisútvarpsins ekki þessi
augljósu lögbrot? Gott væri að fá
svar við því. En mikið var annars
gott að sjá vott um lífsmark frá
stjórn þessarar stofnunar sem á
að vera okkar mikilvægasta þjón-
ustu- og menningarstofnun. Guð
láti gott á vita.
Ríkisútvarpið er ekki félag
Ríkisútvarp
Eiður Svanberg
Guðnason
fyrrverandi ráðherra og
sendiherra
En það er engin réttlæting finnanleg
fyrir því að hætta algjörlega að tala
um fréttastofu Ríkisútvarpsins og tala
eingöngu um fréttastofu Rúv og leggja starfsfólki þær
lífsreglur að hætta að tala um Ríkisútvarpið.
AF NETINU
Forneskjuviðhorf
Kristján Eldjárn og Vigdís Finnboga-
dóttir tóku ekki afstöðu til pólitískra
mála. Þau settu sig aldrei upp á móti
ríkisstjórnum.
Þegar Ólafur Ragnar Grímsson tók
við var þessi hefð í gildi. Ólafur færði
smátt og smátt út mörkin.
En það var svo að hann mátti ekki
tjá sig án þess að fá á sig skammir,
einatt komu þær fram í leiðurum
Morgunblaðsins. Á þeim árum var
kalt stríð milli forsetans og forsætis-
ráðherrans.
Ólafur Ragnar talaði um vonda vegi
á Vestfjörðum – það var talið að hann
hefði farið út fyrir verksvið sitt og hann
fékk bágt fyrir.
Hann hefur aldeilis breytt hlutverki
forsetans, kannski verður það aldrei
samt aftur. Um það kann að verða
tekist á í forsetakosningum.
En nú hljóma það eins og forneskju-
viðhorf þegar Jóhanna Sigurðardóttir
og fleiri ráðherrar segja að forsetinn
þurfi alltaf að vera í algjörum sam-
hljómi við ríkisstjórnina.
Sé dæminu stillt þannig upp er í
raun alveg óþarfi að kjósa sérstakan
forseta með þátttöku allrar þjóðarinnar
– þá getur til dæmis forseti Alþingis
alveg eins séð um að vera almennur
tækifærisræðumaður og veislustjóri.
http://silfuregils.eyjan
Egill Helgason
Birtum afskriftir
Mikil tortryggni ríkir í samfélaginu um
starfsemi fjármálastofnana, afskriftir
og niðurfærslur lána. Öll þekkjum við
hvernig sögur og orðrómar geta verið
magnaðri en raunveruleikinn sjálfur.
Því tel ég að birta eigi upplýsingar um
hverjir hafa fengið afskriftir.
Þess vegna hyggst ég endurflytja
frumvarp mitt um birtingu afskrifta.
blog.eyjan.is
Eygló Harðardóttir