Morgunblaðið - 12.08.2010, Page 6

6 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. ÁGÚST 2010
Námskeið erlendis fyrir þá sem hafa góðan grunn í ensku, en vilja bæta
stöðu sína og ná betri tökum á faglegu tungutaki og samskiptum.
Hagnýt þjálfun og reyndir kennarar tryggja miklar framfarir á stuttum
tíma. Form námskeiða: Einkaþjálfun, samsett námskeið, smáhópur.
Tími: ein vika eða tvær – og í boði allt árið.
Sérsniðin enskuþjálfun fyrir
fólk í erlendum viðskiptum.
FRÉTTASKÝRING
Jónas Margeir Ingólfsson
jonasmargeir@mbl.is
Gylfi Magnússon, efnahags- og við-
skiptaráðherra, sagðist í Kastljósi
RÚV ekki hafa kynnt sér lögfræðiálit
Seðlabanka Íslands vegna þess að
skjalið væri trúnaðargagn sem ein-
göngu var ætlað lögfræðingi ráðuneyt-
isins, Sigríði Rafnar Pétursdóttur.
Nafna hennar, Sigríður Logadóttir,
aðallögfræðingur Seðlabankans,
kveðst ekki kannast við að nokkur fyr-
irvari hafi verið gerður þess efnis.
Ekki náðist í Gylfa Magnússon við
vinnslu fréttarinnar en Benedikt Stef-
ánsson, aðstoðarmaður ráðherra, seg-
ir það matsatriði hvað teljist til trún-
aðargagna og hvað ekki.
„Lögfræðingarnir hérna og aðrir
starfsmenn eru í tölvupóstsamskipt-
um í sífellu. Það er því alltaf bara
matsatriði hverju þeir eiga að deila
með ráðherra eða hvað sé gert með
öðrum hætti. Hún kláraði svo minn-
isblaðið og það er kynnt fyrir ráð-
herra.“
Niðurstaðan aðalatriðið
Benedikt kveður aðalatriði málsins
vera að öll álitin þrjú hafi komist að
sömu niðurstöðu, þ.e. að eingöngu sé
heimilt að verðtryggja lán í íslenskum
krónum við neysluverðsvísitölu.
Einnig sé heimilt að veita lán í er-
lendri mynt tengdri erlendu gengi en
grátt svæði geti myndast þar á milli.
Benedikt segir að skoða verði hvert
skuldaskjal með gengisviðmiði fyrir
sig til að kanna hvort um erlent lán sé
að ræða í raun eða ekki.
„Þetta er oft sett fram sem voða
einföld mynd, þ.e. að á einhverjum
tímapunkti hafi menn komist að því
að gengistryggð lán væru ólögmæt.
Þetta væri ný uppgvötvun en því var
haldið leyndu fyrir einhverjum hópi
fólks. En þetta vaknar við efnahags-
hrunið af skiljanlegum orsökum. Fyr-
ir þann tíma hafði enginn hag af því
að sækja rétt sinn í þessum málum,“
segir Benedikt sem kveður sitt sýnast
hverjum um hvort fordæmi Hæsta-
réttar taki til allra gengistrygginga
eða ekki.
FME kannar málið
„Fjármálaeftirlitið hefur
hins vegar kallað eftir því að
fá sem best yfirlit yfir allar
tegundir samninga. Þá hafa
þeir kost á að fara yfir
hverja samningstegund fyrir
sig og meta hvar fordæmis-
gildi dóma Hæstaréttar gildi
skýrt en einnig kannað hvar
sé klárlega um erlent lán
að ræða.“
Sitt sýnist hverjum
um fordæmisgildi
 Aðstoðarmaður ráðherra segir að meta verði hvert lán
Morgunblaðið/Kristinn
Ráðherra Gylfi hélt því fram að lögfræðiálit Seðlabankans væri trúnaðarmál og því hafi hann ekki greint frá þeim.
Seðlabankinn segir enga leynd yfir málinu og lögfræðingur ráðuneytis tilkynnti ráðuneytisstjóra um lögfræðiálitið.
Jónas Margeir Ingólfsson
jonasmargeir@mbl.is
Sigríður Rafnar Pétursdóttir, lög-
fræðingur í efnahags- og viðskipta-
ráðuneytinu, vann minnisblað að
beiðni þáverandi ráðuneytisstjóra,
Jónínu S. Lárusdóttur, um lánveit-
ingar í erlendri mynt. Við vinnslu
minnisblaðsins fékk hún lögfræði-
álit sent frá Seðlabankanum ásamt
lögfræðiáliti frá lögmannsstofunni
LEX sem unnið var fyrir Seðla-
bankann. Í þeim kom fram að
gengistrygging lána væri hugsan-
lega ólögmæt.
Gylfi Magnússon, efnahags- og
viðskiptaráðherra, sagði í Kastljósi
RÚV í fyrrakvöld að hann hafi ekki
veitt Alþingi rangar upplýsingar
um lögmæti gengistryggðra lána
fyrir rúmu ári þó að þá hafi ráðu-
neytið haft í höndunum lögfræði-
álit frá Seðlabankanum þess efnis.
Samkvæmt Gylfa setti Seðlabank-
inn ráðuneytinu það skilyrði að að-
eins einn starfsmaður ráðuneytis-
ins mætti sjá álitið og því hafi hann
ekki vitað af því.
Sendi ráðuneytisstjóra álitin
Sigríður kveðst hafa unnið álitið
samkvæmt verklagsreglum ráðu-
neytisins og því áframsent álit
Seðlabankans og lögmannsstof-
unnar LEX á þáverandi ráðuneyt-
isstjóra.
„Ég fékk álitið frá Seðlabank-
anum og ég áframsendi það á þá-
verandi ráðuneytisstjóra efna-
hags- og viðskiptaráðuneytis
samdægurs,“ segir Sigríður sem
kveðst þannig hafa haldið yfir-
mönnum sínum upplýstum um
málið.
Efnisleg niðurstaða hin sama
Sigríður kveður niðurstöðu
minnisblaðs síns vera í samræmi
við niðurstöðu lögfræðiálits Sigríð-
ar Logadóttur, aðallögfræðings
Seðlabanka Íslands, og lögfræðiá-
lits lögmannsstofunnar LEX.
Í niðurstöðu Sigríðar segir:
„Lög nr. 38/2001 taka af skarið um
það að verðtrygging á lánum í ís-
lenskum krónum er aðeins heimil
ef grundvöllur verðtryggingarinnar
er vísitala neysluverðs.“
Efnisleg niðurstaða hinna álit-
anna var sú sama.
Ekki öll lán eins
Í minnisblaði Sigríðar er þó
áréttað að skera verði úr um lög-
mæti samningsskilmála lána í er-
lendri mynt að því er varðar verð
eða gengistryggingarþáttinn.
Þannig sé það dómstóla að ákvarða
hvaða gengistryggðu lán séu ólög-
mæt á þeim grundvelli að þau hafi
örugglega verið veitt í íslenskum
krónum en ekki erlendri mynt. Með
öðrum orðum þarf að ganga úr
skugga um að hver tegund samn-
inga um lán í erlendri mynt stangist
ekki á við ákvæði vaxtalaga.
Á minnisblaðinu eru tilgreind
nokkur mismunandi dæmi um orða-
lag samningsskilmála lánssamn-
inga í erlendri mynt.
Dæmin eru tínd til af lögfræð-
ingnum til að sýna fram á að samn-
ingsskilmálarnir kalla á sjálfstæða
túlkun um það mögulega álitaefni
hvort um ræði lánveitingu í íslensk-
um krónum eða erlendri mynt.
Ráðuneytis-
stjóri vissi af
lögfræðiálitum
 Lögfræðingur ráðuneytisins sendi
yfirmönnum lögfræðiálitin samdægurs
Morgunblaðið/Golli
Lögfræðiálit Sigríður Rafnar með
fyrrverandi viðskiptaráðherra.
Jónas Margeir Ingólfsson
jonasmargeir@mbl.is
Árni Tómasson, endurskoðandi og
formaður skilanefndar Glitnis
banka, telur það mögulegt að kanna
hvort krafa geti myndast á hendur
ríkisins ef í ljós kemur að ráðherra
hafi leynt upplýsingum um ólögmæti
gengistryggðra lána. Skilyrði þess
er þó að Hæstiréttur snúi við hér-
aðsdómi um leiðréttingu vaxtakjara
gengistryggðra lána.
„Ég vil nú ekki útiloka það en
menn fylgdust vel með þessu við
samningagerð. Það skiptir meira
máli hvort úrskurður héraðsdóms
verður staðfestur eða ekki. Mér
finnst þó nokkuð líklegt, ef honum
verður snúið við, að þetta hafi miklu
meiri áhrif á allt saman,“ segir Árni
sem kveður uppbyggingu vera mik-
ilvægasta í málinu.
„Ég hef nú verið talsmaður þess
að hætta, eins og kostur er, að líta í
baksýnisspegilinn og reyna að ein-
beita okkur að byggja þetta upp hjá
okkur. Ég get hins vegar ekki litið
framhjá þeim gríðarlegu áhrifum ef
vaxtaþættinum verður snúið við. Þá
gjörbreytist þetta og þá má segja að
forsendur séu verulega breyttar.
Hins vegar vildi ég mælast til þess
að ef þetta fer eins og dómar líta út
núna að þá reyni menn að einbeita
sér með jákvæðum hætti að því að
gera sem best úr stöðunni.„
Mögulegt að krefja ríkið
um bætur vegna leyndar
Morgunblaðið/Heiddi
Formaður Árni Tómasson mælist til
þess að jákvæðni verði beitt.
Skilanefnd bíður
dóms um vexti
Skilanefnd Glitnis
» Formaður skilanefndar
Glitnis telur mögulegt að
kanna rétt til bóta ef í ljós
kemur að ráðherra hafi leynt
upplýsingum.
» Skilyrði þess er að Hæsti-
réttur snúi við héraðsdómi og
dæmi gengistryggða lána-
samninga vaxtalausa.
Benedikt Stefánsson, aðstoð-
armaður efnahags- og við-
skiptaráðherra, segir minn-
isblað ráðuneytisins gefa góð
dæmi um hvað gengistryggðir
skuldabréfasamningar geti ver-
ið mismunandi og því verði að
meta fordæmisgildi dóma
Hæstaréttar gagnvart hverjum
samningi sjálfstætt.
„Við höfum komist að því að
það geta verið tugir ef ekki
hundruð útgáfna af sömu
gögnum. Í einum bankanum
sem ég veit um voru þrjátíu
mismunandi tegundir af
gengisbundnum húsnæð-
islánasamningum. Þetta
er skrýtin staða því það
veit enginn hvað það
tekur langan tíma að
komast að niðurstöðu í
öllum þessum samn-
ingum,“ segir
Benedikt.
Hundruð
útgáfna
TEGUNDIR SAMNINGA
Benedikt
Stefánsson
hagfræðingur