Morgunblaðið - 14.09.2011, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 14. SEPTEMBER 2011
Örn Arnarson
ornarnar@mbl.is
Skuldir hins opinbera, það er ríkis-
sjóðs og sveitarfélaga, og fyrir-
tækja í eigu þess umfram peninga-
legar eignir námu tæplega 82% af
vergri landsframleiðslu, VLF, við
árslok í fyrra. Þetta kemur fram í
þjóðhagsreikningi Hagstofunnar
fyrir árið 2010. Hrein peningaleg
eign hins opinbera var neikvæð um
48,2% við árslok og versnaði hún
um 144 milljarða milli ára eða sem
svarar 8,3% af landsframleiðslu.
Sérfræðingar Hagstofunnar leiða
líkum að því að hrein peningaleg
eignastaða hins opinbera hafi aldr-
ei verið verri.
Í þjóðhagsreikningi síðasta árs
tekur Hagstofan meðal annars
gögn sem varpa ljósi á umsvif hins
opinbera í hagkerfinu. Fram kem-
ur í reikningnum að rekstrargjöld
hins opinbera auk fyrirtækja þess
hafi numið ríflega eitt þúsund
milljörðum í fyrra eða sem nemur
67,2% af landsframleiðslunni. Er
um að ræða mikla aukningu á und-
anförnum árum en árið 2007 námu
þessi gjöld tæplega 710 milljörð-
um.
Rekstrartekjur hins opinbera og
fyrirtækja þess námu hins vegar
892 milljörðum í fyrra eða sem
svarar 58% af landsframleiðslu.
Ríkið sogar til sín fé
Þetta þýðir að tekjujöfnuður
hins opinbera og fyrirtækja þess
var neikvæður um 177 milljarða
króna í fyrra og eru það 11,5% af
landsframleiðslunni. Eins og segir
hjá Hagstofunni þá sýnir tekju-
jöfnuðurinn mismun tekna og
rekstrar- og fastaútgjalda og veitir
vísbendingu um hvort hið opinbera,
og í þessu tilfelli fyrirtæki þess, sé
að leggja einkageiranum og öðrum
aðilum hagkerfisins til fjármagn
eða hvort það er að soga til sín
fjármagn. Þegar hið opinbera veitir
út fé í hagkerfið hefur það þenslu-
hvetjandi áhrif og áhrifin eru
hamlandi þegar það sogar til sín fé.
Tekjujöfnuðurinn var síðast já-
kvæður árið 2006 en þá nam hann
0,8% af landsframleiðslu. Síðan þá
hefur hann versnað mikið og farið
úr því að vera neikvæður um 0,4%
árið 2007 yfir í að vera neikvæður
um 11,5% af landsframleiðslu í
fyrra. Hagstofan bendir á að yfir-
leitt hafi mátt skýra lakari tekju-
afkomu hins opinbera ásamt fyrir-
tækjum þess með aukinni
fjárfestingu fyrirtækjanna en því
er ekki að skipta nú en sem kunn-
ugt er var fjárfesting í algeru lág-
marki í fyrra eða einungis um 2,1%
af landsframleiðslu.
Gjöldin tæp 70% af landsframleiðslu
 Tekjujöfnuður hins opinbera og fyrirtækja þess neikvæður um 177 milljarða  11,5% af VLF
Fjármál hins opinbera og fyrirtækja þess 2000-2010
Heimild: Hagstofa Íslands
Hlutfall af vlf. 2000 2003 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Rekstrartekjur 61,4 60,3 62,4 64,6 62,7 67 60,9 58
Rekstrargjöld 56,5 60,4 54,5 54,8 54 66,2 68,9 67,2
Rekstrarjöfnuður 4,9 -0,1 7,9 9,8 8,7 0,8 -8 -9,2
Fjárfesting 5,3 5,2 6,6 9 9,1 7,6 3,8 2,4
Tekjujöfnuður -0,4 -5,2 1,2 0,8 -0,4 -6,7 -11,8 -11,5
Hrein peningaleg eign -47,3 -39,6 -25,1 -16 -21,3 -62,2 -79 -81,8
● PwC hefur hlotið samþykki Kaup-
hallar Íslands sem viðurkenndur ráð-
gjafi á First North markaðnum. Með
þessu er PwC orðið fullgildur ráðgjafi
fyrirtækja bæði við frumskráningu á
First North og á þeim tíma sem við-
skipti eru með bréf skráðs félags á
markaðinum, segir í tilkynningu.
PwC viðurkenndur ráðgjafi
Hagnaður af rekstri Íslandsbanka á
fyrri helmingi ársins nam ríflega 8
milljörðum króna og dróst hann
saman um 230 milljónir frá því á
sama tíma í fyrra. Arðsemi eigin fjár
fyrstu sex mánuði ársins nam 12,9%
en það er töluverð lækkun miðað við
sama tímabil í fyrra en þá nam arð-
semin 17,3%. Vaxtamunur heildar-
eigna var 5,3%. Arðsemin er hins
vegar í takt við ávöxtunarkröfu eig-
enda samkvæmt upplýsingum frá
bankanum. Vaxtatekjur eftir virðis-
breytingar lána námu 15,9 milljörð-
um króna en voru hins vegar 16,4
milljarðar á sama tíma í fyrra.
Hreinar þóknunartekjur á tíma-
bilinu námu ríflega 3 milljörðum en
þær voru 3,3 milljarðar árið 2009.
Gengishagnaður jókst á milli ára en
hann var 336 milljónir fyrstu sex
mánuði ársins en var 53 milljónir í
fyrra.
Eignir á tímabilinu voru endur-
metnar upp á við fyrir ríflega tíu
milljarða. Á móti voru eignir afskrif-
aðar fyrir um 15,5 milljarða. Gengis-
áhrif voru jákvæð um tæpa fimm
milljarða.
Samanlagt voru áhrif vegna end-
urmats á afkomuna fyrstu sex mán-
uðina neikvæð um 255 milljónir.
Kostnaðarhlutfall bankans hækk-
aði frá síðasta ári og var 50,8% fyrstu
sex mánuði ársins miðað við 44,8% í
fyrra.
Stærð efnahagsreiknings bankans
hefur tekið litlum breytingum en
hann var 683 milljarðar í lok júní
sem er svipað og við lok síðasta árs.
Skuldbindingar bankans námu 554
milljörðum við lok tímabilsins en
innlán bankans minnkuðu um 8
milljarða frá áramótum. Samtals
námu innlán bankans 415 milljörðum
króna. Heildarútlán bankans námu
551 milljarði við lok tímabilsins og
höfðu hækkað um 5 milljarða frá
áramótum.
Eiginfjárhlutfall Íslandsbanka við
lok tímabilsins var 28% en kröfur
Fjármálaeftirlitsins kveða á um að
eiginfjárhlutfallið sé 16% að lág-
marki. ornarnar@mbl.is
Átta milljarða
króna hagnaður
 Arðsemi dróst
saman fyrstu sex
mánuði ársins
Morgunblaðið/Ómar
Íslandsbanki Hagnaður nam 8
milljörðum á fyrri hluta ársins.
Heildarlaunakostnaður á
greidda stund jókst frá fyrri
ársfjórðungi um 6,3% í verslun,
6,1% í byggingarstarfsemi, 4,6%
í iðnaði og um 2,9% í sam-
göngum. Heildarlaunakostnaður
án óreglulegra greiðslna stóð
hins vegar í stað frá fyrri árs-
fjórðungi í verslun, jókst um
1,0% í samgöngum, um 0,3% í
byggingarstarfsemi en dróst
saman um 1,2% í iðnaði.
Í heildarlaunakostnaði án
óreglulegra greiðslna eru
greiðslur útilokaðar sem ekki
eru gerðar upp á hverju útborg-
unartímabili. Því hafa ein-
greiðslur vegna nýgerðra kjara-
samninga ekki áhrif á vísitölu
heildarlaunakostnaðar án
óreglulegra greiðslna, segir í
frétt á vef Hagstofu Íslands.
Launakostnaður á
greidda stund eykst
 


   
  
   
  

 




 
  
  

 
  
!"# $% " &'( )* '$*
++,-./
+01-/1
++,-21
/+-213
/.-405
+,-13
+3/-,/
+-1+50
+03-,+
+15-0
++,-3
+01-,
++,-,5
/+-1+4
/.-,1
+,-10+
+33-.5
+-1/2/
+02-/4
+4.-/1
/+4-3440
++,-10
+04-+1
++0-+3
/+-1,5
/.-0++
+,-43/
+33-24
+-1/04
+02-0+
+4.-,
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á Tíu félög hafa komið að máli við
Kauphöll Íslands, NASDAQ OMX,
með skráningaráætlanir. Sex þeirra
hafa tilkynnt um fyrirætlanir sínar
opinberlega, að sögn Páls Harðarson-
ar, forstjóra Kauphallarinnar.
Eitt þeirra fyrirtækja sem hyggj-
ast skrá sig fyrir áramót er Hagar, en
fyrst var upplýst um fyrirætlanir um
skráningu þeirra fyrir rúmu ári, en
ekki hefur orðið af henni ennþá. Nýir
eigendur tóku við fyrirtækinu fyrir
skömmu og ítrekuðu fyrirætlanirnar.
Hin fyrirtækin eru fasteignafélagið
Reginn, sem er í eigu Landsbanka,
Reitir fasteignafélag sem stofnað var
á grunni Landic Property, trygginga-
félagið TM, Skýrr, sem er í eigu
Framtakssjóðs Íslands og Horn, dótt-
urfélag Landsbankans.
Páll Harðarson segir að athuganir
sem Kauphöllin hafi gert á meðal fyr-
irtækja sýni að þau vilji gjarnan fara
hlutabréfamarkaðsleiðina í fjármögn-
un og til að afla trausts á meðal fjár-
festa. „Þannig að við álítum að um 30
fyrirtæki séu að vega og meta kosti
skráningar á næstu 3 árum,“ segir
hann. ivarpall@mbl.is
Tíu félög á leið
inn í Kauphöll
 Sex hafa birt áætl-
un um skráningu í ár
og á næsta ári
Morgunblaðið/Golli
Kauphöllin Páll Harðarson segist
finna fyrir áhuga á skráningu.