Líf og list - 01.10.1950, Blaðsíða 18

Arthur
Birling
(Valur
Gíslason)
Crott
(Jón Sig-
urbjömsson)
Coole lög-
reglufulltr.
(Indriði
Waage)
Sibyl (Re-
gína Þórð-
ardóttir)
Shcila
(Hildur
Kalman)
Evu Smith, þá kemur fram meyrlyndi
og samúð í rödd og svipbrigðum, sem
klýfur prsónuna í tvennt og mun það
tæplega vera tilætlun höfundarins.
Croft er þar í leiknum aðeins hrein-
skilinn, en á að vera jafnkaldrifjaður
og fyrr, því að menn eru nú einu sinni
annað hvort kaldrifjaðir, eða þeir eru
það ekki. Jón Sigurbjörnsson hefur
leikið í nokkrum hlutverkum hér áð-
ur og hættir um of til að sofa á verðin-
um, gleyma hvaða persónu hann á að
sýna. í þessum leik var ekki lengra að
fara en til sjálfs leikstjórans til að læra
að sýna skýra og sterka persónu. Jón
sýnir skilning í einstökum tilsvörum,
en hefur enn ekki tekizt að sníða per-
sónum sínum hinn rétta stakk. Og
yfirleitt hvílir of mikil lognmolla yfir
leik hans.
Baldvin Halldórsson lék Eric, son
gamla Birlings. Hann hefur féngið
harða dóma í dagblöðunum, en ekki
eftir því réttmæta, ef tillit er tekið til
þess að hlutverkið er mjög erfitt. Má
t. d. benda á, persónan, sem hann
sýnir, er heilsteyptari en Croft Jóns
Sigurbjörnssonar. Hann er unga kyn-
slóðin, talsmaður höfundarins, sem
iðrast þess óréttlætis, sem hin unga
stúlka var beitt. Hann átti bágt með
að finna hin réttu hlutföll í leik sín-
um, var ýmist of veikur eða of sterk-
ur og hafði ekki sem bezt vald yfir
svipbrigðum sínum og raddbeitingu.
En skilningur Baldvins á hlutverkinu
var yfirleitt réttur, hins vegar hefði
leikstjórinn þurft að sinna honum bet-
ur.
Þjónustustúlkuna Ednu sýndi Stein-
unn Bjarnadóttir og. gerði vel það sem
hún gerði, en það var sama og ekki
neitt.
Éf litið er á leikinn í heild, verður
ekki hjá því komizt að minna á, að
leikstjórinn verður að hafa meiri tíma,
ef margir lítt reyndir leikarar eru sett-
ir í hlutverk. Þjóðleikhúsi með at-
vinnuleikendum er ekki hægt að hlífa,
ef það vandar ekki eins vel til leiks
og kostur er á.
Leikurinn var góður frá höfundar-
ins hendi, og allir sýndu leikararnir
nokkurn lærdóm í leiklist. En ágall-
arnir voru þó helzt til margir og leik-
sýningin í heild hálfhrá. Eigi að síður
var leikurinn hinn athyglisverðasti og
vekur hugsandi fólk til umhugsunar, og
þarf enginn að óttast, að hann verji
aurum sínum illa með því að sjá hann,
ef hann á þá til.
Leiktjöld — búninga og — ljós geri
ég hér ekki að umtalsefni, enda virt-
ust þar ekki liggja stór verkefni fyrir
hendi, þar sem ljósatæknin var ekki
sérstaklega notuð til að beina athygl-
inni að hinum talandi persónum á
sviðinu hverju sinni, eins og kvað
hafa verið gert á sýningunni í Moskvu.
Gervi hins dularfulla lögreglufull-
trúa var vel leyst af hendi Haralds
Adolfssonar.
Sveinn Bergsveinsson.
„Krummi krunkar úti,
kallar á nafna sinn.“
Þar eð tími og rúm er takmarkað, og
ritið er að fara í prentun, gefst ekki
færi þess að þakka verðuglega né
ræða, að sinni, hina stórmerku grein
Dr. Sveins Bergsveinssonar í þessu
riti um svonefnd atómskáld og rakara
nokkurn að nafni Sigfús Élíasson. Þar
eru sögð helztu einkenni títtnefnds at-
ómkveðskapar þau, að þar sé hugsun
öll á næsta óskipulegu undanhaldi.
Höf. nefndi dæmi, en það undrar mig
nokkuð að sjá þar ekki samsetning
nokkurn, er birtist í júlíhefti Lífs og
Listar, en fyrir ægilegri atómsprengju
hefir hugsunin ekki orðið í hernaði
nokkurs atómskálds á hendur henni.
Kona. Skápur. Gengið fram hjá. Aft-
ur. Kona. Gömul. Eldhús. Fitlað við
eldavél. 40 ára hjónaband. Skápur.
Eldavél. Aftur. Aftur. Uppkomin böm.
Áður. Ung. Gift. Hjóriaband. Ást. Mað-
ur. Böm. Hcimili. Heimilislíf. Orka.
Lífsgleði. Uppeldi. Heitur matur. . . .
o. s. frv.
Við lesturinn kemur manni helzt í
hug, að ölvaður maður hafi setið við
orðabók, og pírt með öðru auga, en
vindur flett blöðum.
Ekki skal höfundur vanvirtur með
því að þegja yfir nafni hans, en það er
Sveinn Bergsveinsson. Þeim, sem hafa
hug á að kynnast frekar verkum þessa
mikla skáldjöfurs, skal bent á að fletta
bókmenntatímaritinu Spegillinn.
T. V.
18
LÍF og LIST