Birtingur - 01.06.1957, Síða 33

legu eldflaugar sem skaut honum á loft, og
má hann nú hafa sig allan við til að sleppa
ekki þessu eldflaugarslitri fram fyrir sig.
Það sem einu sinni hefur gerzt, getur alltaf
komið fyrir aftur.
Ekki er ástæða til að fara mörgum orðum
um seinasta innlegg Jónasar, því það er mest-
anpart útskýringar eða upptugga á því sem
hann hefur áður sagt. Þó er ekki úr vegi í
þessu riti að líta lauslega á hnýfilyrði hans
í garð Birtings. Birtingi er fundið það til for-
áttu að hafa hýst verk þeirra voðalegu höf-
unda sem eru í þann veginn að farga menn-
ingunni.
Snúum okkur enn að málefnunum. Birting-
ur er tímarit á f jórða ári. 1 ritinu hafa birzt
til þessa
sögur eftir: Ása í Bæ, Ástu Sigurðar, Geir
Kristjánsson, Halldóru B. Bjömsson,
Heimi Steinsson, Ingimar Erlend Sig-
urðsson, Indriða G. Þorsteinsson, Jónas
Árnason, Kristján Bender, Steinar Sig-
urjónsson —
ljóð eftir: Baldur Ragnarsson, Einar
Braga, Emil Eyjólfsson, Gunnar Dal,
Hannes Pétursson, Hermann Pálsson,
Huldar S. Ásmundsson, Jóhann Hjálm-
arsson, Jón frá Pálmholti, Jón Óskar,
Jón úr Vör, Jónas E. Svafár, Kristján
frá Djúpalæk, Ólaf Hauk Árnason, Ólaf
Þ. Ingvarsson, Sigfús Daðason, Snorra
Hjartarson, Stefán Hörð, Sveinbjörn
Benteinsson, Thor Vilhjálmsson, Vil-
borgu Dagbjartsdóttur, Þorgeir Þor-
geirsson, Þorstein Valdimarsson og
Þóru Elfu Björnsson.
Hér eru til glöggvunar aðeins talin frum-
samin íslenzk skáldverk — síðar verður
kannski vikið nánar að þýðingum og ýmsum
verkum öðmm eftir unga höfunda. Ein„ og
þessi þrjátíu og fjögur nöfn bera með sér
fer því fjarri að þröng sjónarmið hafi ráðið
vali efnis í Birting, enda gagnrýnir Jónas
Birtingsmenn ekki fyrir skort á víðsýni, held-
ur of mikla gestrisni: að hafa ekki úthýst
ýmsum ungum skáldum og rithöfundum sem
honum og öðrum gervitunglhausum finnst
ekki nógu fornem, mættu því hírast utan-
garðs. Við látum okkur slíkar aðfinnslur í
léttu rúmi liggja. Birtingur var ekki til þess
stofnaður að halda aftur af ungum höfund-
um: af afturhaldsritum eigum við meira en
nóg. Honum var einmitt ætlað hið gagn-
stæða, og við höfum aldrei verið neitt hrædd-
ir um orð okkar né ritsins þó að þar birtust
sögur og ljóð sem áttu sér enga forskrift.
Því fylgir auðvitað sú „hætta“ að smáborg-
aralegir siðaprédikarar og huglausir lýð-
skrumarar rekist þar á eitt og annað sem
fari í fínu taugarnar á þeim og geri þá svo
öskuvonda að þeir sjái allt rautt, en það er
einmitt kostur slíks rits, ekki galli. Mörgum
þótti það ljótur grikkur við menninguna á
sínum tíma að birta Unglinginn í skóginum,
og höfundurinn var sviptur hungurstyrk á
alþingi fyrir að setja saman aðra eins vit-
leysu. Nú á dögum líta sumir öðrum augum
á það mál. Það væri skynsamlegt af Jónasi
Árnasyni að leyfa tímanum að vinna þau
verk sem er ekki á annarra færi að vinna:
grafa það sem andvana er fætt, veita hinu
þegnrétt í ríki lifenda. Mér dettur ekki í hug
að allt sem Birtingur flytur sé borið til eilífs
lífs. Við höfum aldrei ætlað honum það hlut-
verk að flytja eintóma klassík. Fremsta
skylda hans er að vera 1 i f a n d i: lif andi og
óljúgfróð heimild um frjálsa listsköpun í
landinu meðan hans nýtur við.
27