Ljósmæðrablaðið - 01.07.1962, Qupperneq 24
58
L JÖSMÆÐR ABL AÐIÐ
Smitandi þarmasjúkdómar og hvernig
hægt er að verjast smitun
Mörg sameiginleg einkenni eru á smitandi þarmasjúk-
dómum t. d. hiti hár eða lágur, meltingartruflanir, niður-
gangur með magaverkjum, tíðar hægðir oft blóði og slími
blandar. Um einstaka sjúkdóma má segja í stuttu máli:
Taugaveiki (tyfus) og taugaveikibróðir (paratyfus) eiga
rót sína að rekja til skyldra sýkla og er oft ekki hægt að
þekkja þessa sjúkdóma hvern frá öðrum nema með sýkla-
rannsókn. Mest áberandi einkenni sjúkdómanna er smá-
hækkandi hiti, sem getur hækkað í 39—40° og getur sá
hiti haldist svo vikum skiptir þar til hann lækkar aftur.
Ef þessir sjúkdómar verða að farsótt getur dánartalan
verið mjög mismunandi.
I þessum flokki eru einnig vægari taugaveikissjúkdóm-
ar (paratyfus gastroenteritter), sem venjulega berast með
ýmsum fæðutegundum, m. a. kjöti og kjötvörum. Sjúk-
aómar þessir geta verið vægir eða skæðir.
Blóðkreppusótt fylgir langvarandi og erfiður niðurgang-
ur. Þarmagerlar (dysenterigerlar af ýmsu tagi) eru valdir
að þessari veiki. Venjuleg blóðkreppusótt byrjar mjög
skyndilega, fyrst með vatnsþunnum hægðum, sem verða
venjulega fljótt slímkenndar eða blóðugar og mjög tíðar.
Sjúkdómurinn er venjulega til þess að gera góðkynja, en
getur einnig geysað sem illkynja farsótt með hárri dánar-
tölu.
Það er blóðkreppusótt, sem orsakast af gerlum, en sjúk-
dómurinn getur einnig verið af völdu amöbutegundar einn-
ar, og er þá tegund veikinnar stundum að finna hjá fólki,
sem kemur frá hitabeltislöndunum. Hún er miklu hættu-
legri, og henni fylgja mjög blóðugar hægðir, en þessi teg-