Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.02.1928, Blaðsíða 14

8
TÍMARIT V. F. í. 1928
urnar gefa upp, að kynda megi livort sem vill með
kolum eða koksi, en til þess að fá ljóst mjöl mun
verða að kynda koksi. Ef alt er í lagi, á að mega
þurka eða eima úr síldardeigi 7 kg. af vatni fyrir
livert kg. af koksi, sem brent er í eldstæðinu.
pessi lýsing á nánast við vjelasamstæður frá verk-
smiðjum á austurströnd Bandaríkjanna (American
Proces Co., New York, Edw. Renneburg & Sons Co.,
Baltimore). Að sumu leyti dálítið frábrugðnar þessu
eru vjelar frá California Press Manufacturing Co.,
San Francisko og Stanlev Hiller, Oakland, sem eru
mikið notaðar á Kyrrahafsströndinni. Frá sjóðaran-
um, sem stendur á járnfótum yfir pressunni, fer
maukið milliliðalaust í pressuna. J?egar út úr press-
unni kemur, tekur tætari við deiginu og tætlar það
smátt, áður en það berst til þurkarans. Svo er að
sjá, sem pressunin sje harðari en hjá austurstrand-
arvjelunum. purkarinn er ekki reykþurkari, heldur
er í ofninum hitað loft, því blásið inn í þurkhólk-
inn gagnstætt lireyfingarstefnu mjölsins, en reykur-
inn látinn leika ulan um þurkhólkinn, og kemst
hvergi að mjölinu. Telja þessar verksmiðjur að mjöl-
ið verði bæði drýgra (ekkert brenni úr því) og
betra (dökknar ekki af reyknum) en úr reykþurk-
aranum, og miklu minni ólykt frá þurkaranum, því
að hún stafi aðallega frá brendu eða sviðnu mjöli.
Önnur þurkunartæki, sem gæti komið til mála að
nota, eru gufuþurkur. þær eru mjög mikið fyr-
irferðarminni en reykþurkurnar og þurkunarað-
ferðin er í stórum dráttum sú, að heitri gufu er
hleypt í gegnum sívalning úr járni innan í þurk-
unni, en vota efnið látið smyrjast í þunnum lög-
um utan um sívalninginn. pað liitnar þá alt upp i
suðumark, og vætan rýkur úr þvi. Síðan er eimur-
inn leiddur burt gegnum þar til gerðar pípur. pessi
gufuþurkun er falsvert eldsneytisfrekari heldur en
reykþurkunin og hefir þess vegna ekki rutt sjer til
rúms, þó að hún hafi þann kost, að fara betur með
efnið, sem þurka á, heldur en reykþurkurnar. Efnið
ofhitnar ekki og engin annarleg efni komast sam-
an við það eins og í reykþurkunni. I einni af verk-
smiðjunum hjer á landi er höfð gufuþurka til að
eftirþurka efnið, þegar framleiðslan er svo mikil,
að reykþurkan nægir ekki til þess að fullþurka það.
Frá þurkaranum fer efnið venjulega til mölunar,
en getur þó að vísu verið verslunarvara án þess að
mölun á því fari fram, þó auðvitað fyrir lægra verð.
Til mölunarinnar eru venjulega brúkaðar svonefnd-
ar kólfakvarnir, fremur fyrirferðalítil áhöld en mjög
aflfrek. Stundum er liaft sigti í sjálfri kvörninni svo
að ekki gengur annað frá henni en það mjöl, sem
fullmalað er, en stundum er baft sjerstakt sigti, og
er þá efnið úr þurkaranum látið fara fyrst í sigtið,
sem er venjulegt sívalningssigti, og skilst þá þegar
frá það, sem er svo fínt, að það þarf ekki að faru
í kvörnina. Grófari hlutinn er svo látinn ganga í gegn-
um kvörnina og þaðan aftur í sigtið, sem enn skilur
það frá, sem ekki er fullmalað o.s.frv. Síðan er mjölið
látið i poka, 100 kg. í sekk venjulega, en þó er betra
að kæla það áður, og má nota til þess loftsnældu. Ef
mjölið er ekki fullkælt, þegar það er látið í pokana,
verður fyrst að kæla pokana áður en þeim er stafl-
að, því að ef mjölinu er staflað heitu, getur svo far-
ið að i þvi kvikni eldur af sjálfu sjer. Mjölið er
Ijctt í vigtina og fer hjer um bil 1 tonn í 2 tenm.
Hafi fullnægjandi breinsun á járnarusli úr hrá-
cfninu ekki farið fram áður, þá verður sú breins-
un að fara fram áður en hratið er malað eða sam-
timis sigtuninni. Hentugast er að nota segulhreins-
ara, og er það gerl a. m. k. í einni af verksmiðjun-
um, sem jeg sá.
Nýrri vinsluaðferðir. Vinsluaðferðir þær,
4. mvnd.