Freyr - 01.02.1911, Side 5
FREYR.
19
1903) segi eg ennfremur: Varlega skyldu menn
treysta of mikið á einföld böð á grunað fé og
því siður kláðafé, þvi að þegar ekki er klipt
áður, gæti farið svo að iandið yrði að kosta 3
böðum á mikinn hluta fjárins.“ Ekki er það
þó svo að skilja, að eg teldi eitt bað og klipp-
ing nóg, beldur á þann veg, að hægt væri að
finna kláðann, þegar hanu kæmi fram á kliptu
fé, og lækna hann, en það er nær ógjörningur
þegar um fé er að ræða, sem baðað hefir ver-
ið í ullu, þvi að eftir baðið hleypur ullin oft i
þá þófabendu, sein nær ómögulegt er að þreifa
i gegnum.
Herra Myklestad gekk inn á það að minsta
kosti i orði kveðnu, að tvenn böð þyrftu til
þess að lækna kláða, enda var í reglum hans
fyrirskipað að tvíbaða allt kláðafé. Eg vona
nú að allir kannist við að tvíböðun sé eigi að-
eins nauðsynleg við kláðafé heldur einnig við
allt fé, sem grunað er um kláða. Að því mun
ekki þurfa að eyða fleiri orðum. En það er
-eitt atriði viðvikjandi tviböðuninni, sem nauð-
synlegt er að athuga nánar, sem sé tímabil
það, sem þarf að líða á milli baðanna, og það
því fremur sem hr. Myklestad virðist ekki hafa
haft hugmynd um þýðingu þess.
Eins og áður er sagt á millibilið ekki að
vera styttra en svo, að maurar geti verið skriðn-
ir úr öllum þeira eggjum, sem lifandi voru á
kindinni eftir fyrri böðunina og ekki lengra '
en svo, að þessir maurar geti ekki verið farnir
að verpa eggjurn, þegar síðari böðunin fer fram.
Tímabilið milti baðanna má því ekki vera styttra
en 7 dagar og ekki lengra en (4+14) = 18 dagar,
samkvæmt því sem áður er sagt um ungun
og þroskun mauranna. I Danmörku ogÞýzka-
landi, er „vikutirai11 eða „8 dagar“ látnir líða
og svo mun vera víðar. En í rauninni virðist
það vera full-stuttur tími, enda ekkert að óttast,
þótt lengra líði, þar sem svo langt um líður
þangað til ungu maurarnir geta farið að verpa
eggjum. Auk þess er ungun og þroskatími
mauranna miðaður við það, sem fundist hefir
við tilraunir á heilbrigðum rnaurum f góðum
kringumstæðum, og er ekki ólíklegt að egg og
maurar séu nokkru seinni til á baðaðri kind,
þar sem nokkuð af baðeitrinu helzt í uilinni og
hlýtur að hafa illar verkanir á mauraungviðin.
Séð hefi eg þessu haldið fram af enskum dýra-
læknum, enda er það tekið fram í flestum ensk-
um böðunarreglum, að tfmabilið milli kláðabað-
anna sknli vera 15 eða jafnvel 18 dagar. Hað
þykir mér samt óþarflega iangt og hygg eg
heppilegast að tímabilið sé 12 dagar eða með-
altal af 7 og 18, styzta og lengsta timamarkinu.
Þá ættu öll egg að vera unguð, en þó enginn
unginn orðinn tímgunarfær.
Eftir því sem eg fæ skifið tók hr. Mykle-
stad lítið eða ekkert tillit til mauraeggjanna,
enda taldi hann þau léttdræp. f>ar á móti
hugði hann maurana afar lífseiga, ef reynt væri
til að drepa þá á kindinni með tóbaki. Utan
kindar og tóbakslausir átti þeim þó ekki að
vera lífvænt nema sex daga! í leiðbeiningum
hr. M. um útrýming fjárkláðans segir hann, að
kláðafé skuli baðað í annað sinn eftir 4—5
daga, og í einum leiðarvísinum, sem gefinn er
út á Akureyri 1904, á tímabilið milli baðanna
að vera aðeins J —4 dagar. I hverjum tilgangi
hann telur nauðsynlegt að baða kláðafé hvorn
daginn eftir annan, er mér með öllu óskiljan-
legt, en ekki getur slik aðferð verið miðuð við
mauraeggin og varla heldur hin, þar sem 4—5
dagar eru látnir líða milli baðanna. Þegar
tímabilið er haft svona stutt, verður þýðing
seinna baðsins lítil eða engin og útkoman því
í raun og veru sama og þegar aðeins er baðað
einu kláðabaði: kák.
Um meðferð á sauðfé eftir böðun farast
hr. Myklestad þannig orð: „Ejárkláðamaurar,
sem valda kláðasýkinni á sauðfénu, eru svo
lítseigir, að það er eigi víst að þeir drepist-