Freyr - 01.02.1911, Blaðsíða 11
FREYR.
25-
einkenna góðan verkamann. Þeir eru þrír: djörf-
ung, þróttur og vit.
Ef til vill finst ykkur undarlegt að telja
djórfung til þeirra eiginleika sem góður verka-
maður verði að hafa. Ef til vill hefir ykkur
aldrei dottið í hug, að það þyrfti neina djörf-
ung til að slá eða raka, eða binda hey, eða
rista torf, eða höggva grjót og aka því, eða
grafa fyrir grunni og moka mold, eða breiða
fisk og taka saman, eða ferma skip og afferma,
eða hvers annars sem til mætti nefna af algeng-
um verkum. En hafið þið þá aldrei heyrt það
sagt um verkamann, að hann væri verkkv'iðinn ?
Eg skal játa, að eg hefi ekki heyrt orðið íyr
en hérna um daginn, og mér þykir vænt um
að eg hefi ekki heyrt það fyr. Eg ræð af því,
að það sé varla mjög alment í málinu, og sé
það óalment, þá vona eg það sé af því, að eig-
inleikinn sem það táknar sé ekki mjög almenn-
ur á landi hér. En eg skildi orðið undir eins og
eg heyrði það, og það er ofur auðskilið. Verk-
kvíðinn er sá, sem kveinkar sér við að láta í
té þá áreynzlu sem verkið heimtar af honum.
Kvíði er gagnstæður djöríung. Djörfung er alt
af fólgin í því að geta rólegur og óskelfdur
horfst i augu við örðugleika og hsettur í hverri
mynd sem er og vera reiðubúinn að rísa önd-
verður gegn þeim og leggja alla sína krafta
fram til að sigrast á þeim. Djörfungin er
konungseðli mannsins og gagnstæð þrælslund-
inni. Enginn strengur í brjósti manns er inn-
ar en sá, sem ómar þegar vér dáumst að djörf-
ung annars. Drengskapur, sannleiksást, — und-
irstaða allra dygða, eru aðeins myndir eða
gervi djörfungarinnar, því hvers vegna ljúga
menn, hvers vegna svíkja þeir ? Lang oftast
af hugleysi, bleyðimensku. JÞeir Ijúga af þvi
þeir þora ekki að horfast í augu við hlutina
og nefna þá réttum nöfnum. JÞeir svíkja af
því þeir þora ekki að horfast í augu við lof-
orð sitt og taka á sig alt erfiðið og sársaukann,
sem efndirnar hafa i för með sér. JÞetta kem-
ur fram í smáu jafnt sem stóru, því eðli hvers
manns kemur fram í hverju verki sem hann
vinnur. Segðu mér hvernig þú viunur verk
þitt, og eg skal segja þér hver þú ert. Hvert
verk sem er, kostar áreynslu, ef það er vel
unnið og dyggilega. Og á því hve ótrauður
verkamaðurinu er að leggja fram áreyusluna
sem verkið heimtar, sést djörfuug haus; og sá,.
sem alt af vinnur verk sitt ótrauðlega, er mað-
ur sem eg mundi treysta til ao halda loforð
sín manna bezt. Þeir menn sem eg hefi þekt
ötulasta verkamenn, ósérhlífna og dygga, þeir
hafa að jafuaði verið hugprúðir menn, sauu-
orðir og haldinorðir. Hinir sem kveinkuðu sér
við áreynsluna og kusu heldur að ieysa verkið
seint og illa af hendi, en að herða sig, þó sárt
væri, það voru menn sem eg treysti ekki lield-
ur í öðrum efnum, því þá vautaði konungseðlið^
djörfungiua, drengskapinn. .
' Eg vona þá að þér játið, að djörfungin er
eiginleiki, sem góður verkamaður verður að
hafa. Og þá kem eg að þeim næsta, og það
var þrótturinn.
Eins og allir vita, er hann mönnum gefinn
í misjöfnum mæli. Sumir eru stórir og sterkir„
sumir smáir og kraftalitlir, þó stærð og þrótt-
ur fari ekki alt af saman, þvi „margur er knár
þó hann sé smár“. Þrótturinn fer líka eftir
því hvernig aðbúð menn eiga. Til þess að halda
kröftum, verða menu að fá þá fæðu sem líkam-
inn þarfnast. En það er um þróttinn eins og
aðrar eðlisgáfur vorar. Hann vex ef vér notuni
hanu vel, en þverrar ef vér notum hann lítið
eða illa. Náttúran er nákvæm í reikningshaldi.
Hún gefur sínar gjafir, en hún tekur aftur það
sem hún gaf, ef það er ekki notað, eða því er
illa beitt. Og allir verkamenn vita, að kraft-
arnir vaxa við aflraunir, ef nægileg hvíld og
næring fæst á eftir. Eg man hve mikluþrótt-
meíri eg var, á skólaárum mínum, þegar eg kom