Freyr - 01.07.1920, Blaðsíða 9

FRE YR
7i
ur höfundurinn þeirrar staöreyndar, aö hiti
geti aukist í heyjum við aukinn þrýsting,
t. d. er heyi er bætt ofan á þaS, þó ekki
hafi hitnaö í því áður; telur hann líklegt,
.aS þaS stafi af þvi, aö hitinn eigi þá óhægra
með aS komast burtu. Eins varS hitinn
meiri og langæjari (svo heyiö skemdist)
í stabba, er höf. fergSi, heldur en i öSr-
um meS jöfnu heymagni og jafnstórum, er
hann fergSi ekki.
Er þetta í fullu samræmi viS mina skoS-
tm, eins og síSar mun sýnt.
Sumariö 19x6 hirti jeg töSu, sem ekki
var upp á baö besta þur, en þó svo, aS
jeg bjóst viö, aö eigi myndi verSa aö tjóni.
Bar jeg töSuna í tvo stakka, þvert yfir
lxlöðu, sem er rúmir 5 m. á breidd. Voru
stakkarnir báöir haföir 2,5 m. á breidd
«g geilar aö þeirn á báöar hliSar. Eigi
var hægt aö gera mun á þurki töSunnar
í báSum stöbbunum. Annar stabbinn var
hlaöinn 2 m. hár, og sem minst stroSinn
•og ekkert hugsaS urn aS dreifa úr sátun-
tun eða jafna heyiö. í þessum stabba hitn-
aöi skaplega og fór hitinn aldrei fram úr
•6o° C., og kólnaði heldur fljótt í honum
aftur, var þá boriö ofan á hann aftur all-
löngu síöar, og sakaði ekki. Hinn stakk-
urinn var straks í byrjun hlaöinn 3 m. hár,
nóttina næstu á eftir seig hann talsvert, var
þá enn bætt ofan á hann, svo hann náSi
sömu hæS, i þessum stakk var sem best
dreift úr sátunum, og heyiS troSiö eftir
föngum. MeS þessu móti og meS því aS
liafa stabbann liáan og heyþungan sem
mestan hugsaöi jeg aö fá stáliS sem þjett-
ast, svo loft yröi sem minst í heyinu og
.ætti sem ógreiSasta leiS inn í stálið. Árang-
urinn varS sá, aö rnikill liiti var kominn
i stakk þennan á þriSja degi og jókst hann
á skömmum tíma upp í 85C. Ljet jeg
þá rífa þvergeil yfir miðjan stabbann, al-
veg niöur að gólfi. RjenaSi þá hitinn í
þeim helmingnum, er fjær var hlöSuvind-
auganu, svo eigi þurfti frekar viS hann
aS eiga, en talsvert hafSi taðan i honum
dökknaS. Hinn helmingurinn, nær vind-
auganu, sem mest haföi verið
t r o S i S u m, þegar látiö var í hlöðuna,
kólnaði eigi aS gagni við þessar aðgeröir,
varS enn aö grafa geil í miðju hans og
bera nokkuð ofan af honum út, þá fyrst
tók fyrir hitann; var þá taöan í miSju stál-
inu farin aS skemmast til muna.
ÞaS sem hjer virðist hafa gert mestan
mun, er þaS, aS síðarnefndi stabbinn var
hærri og efnismeiri, og heyiS auk þess
meira troSiS og fastara, einkurn næst vind-
auganu, enda hefi jeg margsinnis veitt því
eftirtekt síöan, aö hitinn veröur m e s t u r
í heyjum þar sem mikiS er troðið
u m þegar hirt er. —- Geilarnar, sem gerö-
ar voru í stakkinn, voru haföar mjögmjóar,
þó dugöu þær til aS eyða hitanum, og
þeim var þaS aS þakka aS töðunni var
bjargaS frá frekari skemdum.
AlþýSa manna hjer á landi hefir langa
reynslu fyrir því, aS geilar i heystæSum
dragi úr hitanum. Af eigin reynd er jeg
líka kominn á þá skoöun, aS geilar, sem
gerSar eru í hey, um leiS og þvi er hlaSiS,
sjeu ætíS til aS draga úr heyhitanum og
varna skemdum frekar en hitt, enda þó þær
sjeu rnjóar, ef loftiS hefir greiöan gang
eftir þeim, og því fleiri sem geilarnar eru,
því meira draga þær úr hitanum, því
stærri sem útfletir hvers hey-
stakks eru á móts viS hey-
m a g n i 8, þ v í minni h ættft e r á
aS í honum hitni til skemda. í
úthliöum heystabbans, er aS geilunum
vita, er heyiS allajafnan grænt, og það
nokkuð inn í stálið, mismunandi eftir því