Freyr - 01.01.1924, Side 21
FREYR
15
allir þessir skarðir hafa veriö geröír í ákvæðis-
vinnu — og hafa Arnesingar svo til einir gert
alt verkið sem komið er.
Leiðbeiningar til bráðabirgða
um gerö flóðgarða á Flóaáveitusvæðinu
Leiðbeiningar þessar fylgja vinnutöflum til
bændanna í Flóanum sem hafa fengið mælt fyrir
görðum. Af því margir eru miður vandvirkir á
flóðgarðahleðslu, þótti rótt að birta útdrátt úr
þessum leiðbeiningum Flóaáveitunnar.
Yfirleitt er þannig mælt fyrir flóðgörðunum,
að hæðamismunur garðstæðanna ofanvið og neð-
anvið hvert flæði verður 35 sm. að meðaltali, en
vegna mishæða getur þó munað um 10 sm. á
annanhvorn veginn á sumum köflum. Hæð flóð-
garðanna fullsiginna er miðuð við það, að sem
næst 50 sm. vatnsdýpt verði ofan við hvern garð
og 15 sm. vatnsdypt neðan við hanu þegar flæð-
in eru full svo að vætlar yfir garðana.
Breidd garðanna að ofan á að vera 40 sm.
Fláar eiga að vera 1 : 1 báðum megin á görð-
unum.
Botnbreidd garðanna veiður samkvæmt þessu
tvöföld hæðin og 40 sm. að auki. Þar sem garð-
hæðin fullsigin er réttir 50 sm., verður botn-
breiddin þá 140 sm.
Gerð garðanna skal vera þannig, að þeir sjeu
hlaðnir báðum megin úr snyddu og snúi grasrót-
in út, eu innan í só fylt með undirstungu, og
engin grasrót notuð innan í garðana. Bæði hleðsl-
urnar og innanfýllinguna skal fella vel saman og
troða vandlega. Að ofanverðu só garðurinn end-
aður með grastorfi eða samanfeldum, skásneiddum
grashuausum og snúi grasvörðurinn upp. Gæta
skal þess, að þykt torfsins eða hnausanua só
svo, að garðurinn verði dálítið ávalur að
Efni í garðana. Þar Bem eru mýrar með
djúpum jarðvegi, sem heldur vel vatni, er ráð-
legast að gera skurð meðfram hverjum flóðgarði
að ofanverðu, og taka efnið til garðsins úr skurð-
inum. Einkum er sjálfsagt að gera þetta þar
sem mýrar hafa reynst votlendar um heyskapar-
tímann. Skurðirnir séu tvístungnir, með fláa 1 :1
á báðum hliðum og eigl nær flóðgarðinum en 50
sm. frá honum. Botnbreidd skurðsins skal velja
svo, að efnið úr honum verði hæfilegt í garðinn,
og ætti hún hvergi að vera minni en 30 sm., en
venjulega mun 50 sm. botnbreidd verða hæfileg.
Skurðum þessum er ætlað að hjálpa til við þurk-
un flæðanna um heyskapartímann og skal eftir
því sem unt er stinga þá með dálitlum botn-
halla frá miðju til þeirra enda sem þurkskurðir á-
veitunuar liggja að, og að þeim þurkskurðum, sem
landeigandi áformar að gera eða gerir jafnframt
flóðgörðunum til framrásar úr flæðunum.
Yfirhæð. Hæð garðanna ósiginna verður að
vera melri í byrjun, og er ekki unt að gefa fastar
reglur í því efni, en líklegt þykir að 30 °/0 yfir-
hæð nægi á þuru rimalandi, en að 50 til 60 °/0
muni þurfa á mýrlendi, og þaðan af meira í
mosamiklum dælum. Eftir þessu ætti að þurfa
um 15 sm. yfirhæð á 50 sm. garð á þurasta
rimalandi, en 25 tii 30 sm. á mýrlendi. Af yfir-
hæðinni leiðir það, að fláinn verður nokkru minni
en 1: 1 (hliðarnar brattari) í byrjun, ef botn-
breiddin er rótt tekin, en garðurinn fullsiginn
fær rjettan fláa.
Þess
djúpur
ber að geta a?
jarðvegur eða
óvíða mun vera sórlega
kviksyndl í Flóanum,
&
en þarsem svo er, er oft varhugavert að skera
niður úr grasverðinum með skurðl innanvið
garðinn, því þá hleypur vatn frekar undir hann
og sprengir hann fram.
Óvíða mun áveita heppileg, og varanlegt gagn
af henni, þarsem svo er votlent að hætta só á
slíku undirhlaupi — þá ráðlegra að ræsa landið
fram og láta það þóttast og síga áð ur en garð-
ar eru gerðir, Þó getur það verið í lagl þar-
sem mlkil og áburðarrík eðja berst á landið og
ofan. Þar sem garðar eru lagðir yfir stórgert kröftug stör, helst gulstör, er aðal gróðurinn.
mosaþýfi og kvistþýfi skal taka mosaþembuna ___________
af þúfunum í garðstæðinu áður en undirstaða er
lögð.