Ljósmæðrablaðið - 01.07.1991, Blaðsíða 40

REYNIR TÓMAS GEIRSSON, Kvennadeild Landspítalans og
INGIBJÖRG GEORGSDÖTTIR,
Greiningar- og ráðgjafastöð ríkisins
Burðarmáls- og
nýburadauði
endurmetinn
Inngangur.
Fram undir aldamót var ungbarna-
dauði og burðarmálsdauði mjög hár á Is-
landi, en á þessarri öld hefur dánartalan
lækkað stöðugt fram á síðustu ár. Betri
almenn lífskjör hafa átt mikinn þátt í
þessarri lækkun, því jafnhliða betri af-
komu fólks batnaði heilbrigðisþjónustan
og almennt heilbrigðisástand þjóðarinn-
ar. Tilkoma mæðraverndar, almennar
framfarirí læknisfræði, fæðingafræði og
í umönnun veikra nýbura hafa einnig gert
mikið til þess að koma Islandi á blað með
þeim þjóðum, sem sýna lægstar tölur um
burðarmálsdauða. Burðarmálsdauði á ís-
landi er nú um 7—9/1000 fæðingar, en
í þeirri tölu eru taldir allir nýburar með
lífsmörk yfir 22 vikur og 500 g að þyngd,
en fyrir andvana fædd börn er miðað við
28 vikur og 1000 g, eins og gert hefur
verið frá 1972 (reglur Alþjóða heilbrigð-
ismálastofnunarinnar, níunda endur-
skoðun). Þetta þýðir að á hverju ári
lenda 30—40 foreldrar í því að missa
ófætt eða nýfætt barn sitt. í raun eru þau
þó fleiri, þar sem ekki eru talin með öll
þau fóstur sem liggja rétt undir þessum
mörkum, en eru engu að síður ,,börn“
í hugum foreldra.
Markmið mæðraeftirlits og ungbarna-
verndar er að fækka þessum dauðsföll-
um. Til þess að svo geti orðið er nauð-
synlegt að gera sér grein fyrir því hvar
gera megi betur. I því skyni þarf að finna
þá þætti í mæðraeftirlitinu og í með-
höndlun fæðinga og nýbura, sem voru
ófullnægjandi (suboptimal factors). Ekki
er nægilegt að líta á tölur um burðar-
málsdauða eða nýburadauða einar sér ef
meta á gæði þeirrar þjónustu sem veitt
er verðandi mæðrum, fæddum og
ófæddum börnum. Dauðsföllin þarf að
grandskoða, flokka þau eftir aðalorsök
dauðsfallsins og athuga hvort veitt þjón-
38
I—IÓSMÆÐRABLAÐIÐ