Ljósmæðrablaðið - 15.12.1998, Síða 30

Pabbafreeðsla
Ástæða þess að ég fór að einbeita
mér að fræðslu fyrir feður voru
ábendingar frá sængurkonum. I
starfi mínu sem ljósmóðir við
fæðingarþjónustu felst m.a.
fræðsla um brjóstagjöf, umönnun
barna, andlegar og líkamlegar
breytingar sem tengdar eru barns-
burði. Algengt var að konur
ræddu við mig eftir fyrirlestra um
brjóstagjöf og andlega líðan
kvenna og sögðu að gott væri að
makar þeirra vissu þessa hluti bet-
ur en þeim fyndist þeir gera. Ég
minnist þess að ein konan sagði
eftir fyrirlestur: „Það er svo hall-
ærislegt að upplýsa að maður er
að gráta yfir engu.“ Algengt
var að konur lýstu áhyggjum
sínum vegna skilningsleysis
manna þeirra á foreldra-
hlutverkinu í útskriftarvið-
tali fyrir heimferð
Á árunum 1989-1990
gegndi ég stöðu yfirljós-
móður við Fæðingarheimili
Reykjavíkur og þá gat ég lát-
ið draum minn um pabba-
fræðslu rætast. Að vísu renndi
ég blint í sjóinn með uppbyggingu
fræðsluefnisins að öðru leyti en
því að ég hafði lesið allt það efni
sem ég hafði komist yfír um hlut-
verk feðra á þessu tímabili. Einnig
hafði ég í gegnum árin rætt við
nýorðna feður um upplifun þeirra
en slfkt spjall var alltaf óformlegt.
Sett var upp auglýsing á gangi
sængurkvenna um að boðið væri
upp á fræðslutíma fyrir feður, einu
sinni í viku, klukkutíma í senn. Á
þessu eina og hálfa ári sem
pabbafræðslan var við lýði á fæð-
ingarheimilinu komu um 100 feð-
ur í tímana. Þessir tímar með hin-
um nýorðnu feðrum gerðu það að
verkum að sem ljósmóðir fékk ég
nýja sýn á þarfir feðra fyrir upp-
lýsingar um þetta tímabil.
Mér fannst sérstaklega ánægju-
legt að eiga þessar stundir með
pöbbunum og fannst athyglisvert
hversu vel þeir treystu mér, kon-
unni, fyrir karlatilfinningum sín-
um. Mat mitt er að þeir treystu
mér vegna þess að ég sagði þeim
gjarnan að ég væri fimm barna
móðir og margra barna amma.
Einnig held ég að aldur minn, þ.e.
að ég var komin af léttasta skeiði,
h a f i
h a f t
sína þýðingu. Ég man að ég hugs-
aði á þessum tíma að ung og fal-
leg ljósmóðir myndi ekki öðlast
trúnað pabbanna á þann máta sem
mér fannst ég ná.
Þegar starfi mínu við fæðingar-
heimilið lauk fannst mér að ég
gæti ekki látið þar við sitja og
skrifaði handrit að bæklingi um
þau atriði sem feður sýndu áhuga
á að fræðast um; umönnun barns-
ins, mataræði þess, stuðning við
móður, kynlíf tengt fæðingu og
þeirra eigin upplifanir. Úr þessu
efni var 1994 gefinn út bæklingur-
inn „Til hamingju pabbi“. Bækl-
ingurinn er gefin út af áhugafélagi
um brjóstagjöf, Börnin og við,
sem starfrækt er á Suðurnesjum. I
mínum huga var þessi bæklingur
hugsaður sem mjór vísir að öðru
meira, t.d. bókaútgáfu ætlaða
feðrum.
I þeim rannsóknum sem ég las
tengdum þessu efni kom fram að
mikilvægt var að feður mynduðu
strax við fæðingu tengsl við börn
sín. Sýnt var fram á að þrír fyrstu
dagarnir eftir fæðingu væru þýð-
ingarmiklir fyrir heillavænlegt
samband föðurs og barns. Sýnt
hefur verið fram á að faðir sem
klæðir barn sitt og myndar
við það augnsamband á
fyrstu dögum annast það
meira fyrstu þrjá mánuð-
ina. (Wieser og Costin-
ling, 1984).
í kjölfar þessa hug-
mynda og þeirrar vís-
bendingar að feður hefðu
áhuga á að taka þátt í um-
önnun barna, bæði á sínum
forsendum og sem stuðning
við fjölskylduna, breyttum við á
fæðingardeild Sjúkrahúss Suður-
nesja heimsóknartímum úr einum
klukkutíma að kvöldi yfir í að
deildin væri opin feðrum frá kl.
10:00 á morgnanna og til kl.
22:00 á kvöldin og þannig hefur
fyrirkomulagið verið síðastliðin 5
ár. Undir forystu okkar Konráðs
Lúðvíkssonar yfirlæknis hefur
ætíð verið lögð áhersla á að deild-
in væri fjölskyldumiðuð og um-
hverfið þægilegt og heimilislegt.
Þessi breyting var auðveld og án
mótmæla starfsfólks. Ég tel að
breytingin hafí verið afar jákvæð
hvað varðar hlutverk föðurs.
Reynsla mín af þessu sviði er
30
UÓSMÆÐRABLAPIP