Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 20.12.1946, Side 18

48
TlMARIT V.F.Í. 1946
frerrikomme fra Statsrevisionens Side og fra den tek-
niske Revisionskommission, som er nedsat af „Sam-
göngumálaráðuneytið“ efter Anmodning fra Kom-
munen og Firmaet med eventuelt Fradrag iflg. Para-
gr. 6 i Kontrakten af 23. okt. 1942“. Bæjarstjórn
Sigluf jarðarkaupstaðar skyldi gefa út skuldabréf fyr-
ir kr. 600 000,00 með vöxtum og greiðsluskilmálum
svo sem samið yrði, en afganginn skyldi greiða í síð-
asta lagi mánuði eftir að ríkisendurskoðunin hefði
gefið sína skýrslu, þó aldrei síðar en 31. des. 1946.
Síðast í maí 1946 varð jarðhrun nokkurt úr bakk-
anum neðan við þrýstivatnspípuna á 130—140 m kafl-
anum frá stíflu talið. Og í ágúst s. á. varð enn jarð-
hrun á köflunum ca. 54—63, 80—90 og 170, og í sept-
ember 1946 mynduðust sprungur tvær, önnur á 54—
63 m kaflanum, ca. 20 m löng og ca. 2 m frá pípuleg-
unni (Rörvæg), en hin 140—180 m frá stíflu og ca.
0,5 m frá pípunni (Rörside). Sóknaraðili lét gera við
spjöll þessi í júlí og október f. á. eftir skýrslu bæjar-
verkfræðings Siglufjarðarkaupstaðar.
Dagana 27. og 28. júní 1946 skoðuðu tveir verk-
fræðingar, ásamt einum verkfræðingi varnaraðilja,
verkið að tilhlutun rafmagnseftirlits ríkisins, og gáfu
verkfræðingarnir tveir álit sitt 10. júlí s. á. Telja þeir
ýmislegt ógert og finna ýmislegt að því, sem gert
hafði verið. Þar á meðal, að undirstaða þrýstivatns-
pípunnar muni varla verða talin örugg, með því að
henni muni verða hætt vegna grjóthruns úr brekk-
unni, enda hafi þar hrunið úr bakkanum framan við
pípuna, þar eð hann sé eigi grjótvarinn o. fl. Segist
varnaraðili nú hafa gert sér í hugarlund, að sóknar-
aðili mundi ef til vill hugsa til að hafa uppi einhverj-
ar kröfur vegna þessa. Nú virðist nokkur tími hafa
liðið svo, að endurskoðun, er getur í skilasamningi
aðilja frá 23. maí 1946, varð ekki lokið, og segist
varnaraðili hafa farið fram á það við sóknaraðilja,
að fyrirvari sá, er í samningnum greinir, yrði „bragt
ud af Verden“, eins og varnaraðili orðar það. Þetta
sýnist verða til þess, að bæjarstjórnin á Siglufirði
skipar nefnd í málið þann 19. sept. 1946, en fyrst 9.
okt. s. á. er varnaraðilja skýrt frá því í bréfi, að
sóknaraðili ætli að hafa uppi kröfur á hendur honum
í sambandi við virkjun Skeiðsfoss vegna margs, er
vantaði til fullnustu verksins, og vegna mistaka í
framkvæmd þess, er varnaraðili bæri ábyrgð á. Telur
nefndin 24 atriði þessarar tegundar. En af umræðum
þeim, sem fram fóru milli nefndarinnar og verkfræð-
inga varnaraðilja hér í Reykjavík um atriði þessi síð-
ast í september og október f. á. varð niðurstaðan sú,
að nefndin kvaðst ætla að leggja til við bæjarstjórn-
ina að sleppa öllum öðrum atriðum en þeim, sem vörð-
uðu þrýstivatnspípuna. Það atriði óskaði nefndin, að
lagt yrði undir úrlausn gerðardóms Verkfræðingafé-
lags Islands. Taldi varnaraðili með skírskotun til
ábyrgðarákvæðis 8. gr. samningsins frá 23. okt. 1942,
að allar slíkar kröfur, þótt einhverjar hefðu verið,
væri þá fyrntar, en samþykkti þó að leggja málið að
því leyti sem það varðaði „Forsvarligheden af Rör-
ledningens Beliggenhed" til úrlausnar gerðardóms-
ins, enda væri það gert eigi síðar en 31. okt. 1946,
og, eins og í skeyti um samþykki þetta segir, „under
Forudsætning af Betaling ifölge Gældsbevis og Over-
enskomst 23. Maj 1946“. Samkvæmt tilmælum beggja
aðilja var málið, þannig afmarkað, tekið fyrir fyrsta
sinni af gerðardóminum með undirrituðum dómend-
um þann 31. okt. f: á. Þess skal þegar getið, að varn-
araðili telur sóknaraðilja að vísu ekki hafa efnt
greiðsluskyldu sína samkvæmt skuldabréfi og samn-
ingi 23. maí 1946, en hann hefur lýst yfir því í varn-
arskjali sínu dags. 30. nóv. f. á., fram lögðu í gerðar-
dóm 2. des. f. á., að hann ætli sér ekki að stöðva mál
þetta vegna áðurnefndra vanefnda. Gerðardómendur
hafa skoðað staðháttu, og aðiljar hafa sótt málið og
varið samkvæmt reglum um gerðardóm Verkfræð-
ingafélags Islands.
Kröfur sóknaraðilja, eins og þær eru að lokum fram
fluttar í síðara sóknarskjali hans, eru þessar:
1. Að varnaraðili verði dæmdur til þeirrar vinnu-
skyldu, sem samningurinn frá 23. okt. 1942 leggi hon-
um á herðar, sem sé að færa þrýstivatnspípuna og
nauðsynleg mannvirki í sambandi við hana á öruggan
stað. En í því sambandi er það aðalkrafa hans, að píp-
an og mannvirki, sem nauðsynlega þarf að flytja með
henni, verði færð vestur fyrir Fljótaá, með því að þar
sé öruggur grundvöllur undir hana. Til vara krefst
hann þess, að pípan verði færð til „í línu, sem bláa lín-
an á rskj. 40 segir til um, og verði þar gerður skurður
handa henni og grafið niður á klöpp alla leið að
stöðvarhúsi“. En ef gerðardómurinn telur heppilegra
og kostnaðarminna að grafa fyrir nógu þéttum og
steinsteyptum stuðlum niður á klöpp frá stíflu niður
að stöðvarhúsi, þá segist hann ekkert hafa við það
að athuga. Til þrautavara í þessum kröfulið gerir
hann loks þá kröfu, „að þrýstivatnspípan verði færð
eins og bláa strikið á rskj. 40 segir til um og þar
grafinn skurður fyrir hana svo djúpt sem dómurinn
telur hæfilega tryggt og undirbúinn nógu tryggilega
að áliti dómsins“, allt á kostnað varnaraðilja.
2. Að varnaraðili greiði sóknaraðilja fyrir orku-
tap, meðan verið sé að færa þrýstivatnspípuna, og
kostnað við bráðabirgðaviðgerð til tryggingar henni.
3. Að ef varnaraðili færi ekki mannvirkin á örugg-
an stað á sinn kostnað, þá greiði hann sóknaraðilja
2 milljónir ísl. króna, kostnað við bráðabirgðaviðgerð
vegna þrýstivatnspípunnar og fyrir orkutap, meðan
á flutningi stendur.
4. Til þrautavara, að varnaraðili greiði kostnað við
að gera öruggan grundvöll undir þrýstivatnspípuna,
þar sem hún er, orkutap, sem af því kann að hljótast,
svo og kostnað af bráðabirgðaviðgerð til tryggingar
pípunni.
5. Og loks krefst sóknaraðili þess, að varnaraðilja