Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.06.1959, Blaðsíða 15
TlMARIT VPl 1959
43
12. mynd: Vinnustaður á Miklubraut austan við gatnamót Lönguhlíðar, sumarið 1957. Verið er að grafa og flytja brott mýrarjarð-
veginn og lagfæra leiðslur. — Ljósmynd: örn Bernhöft.
(vega sjálfir 14 tonn, sjá 13. mynd) og ennfremur
skófluvagn (scraper), einnig af Le Tourneau gerð, er
tekur 9 tonn (sjá 14. mynd). Skófluvagninn fyllir sig
sjálfur og tæmir. Hann er dreginn af beltisdráttarvél.
Þessi tæki komast yfir mikla ófærð. Vörubifreiðir bæj-
arins, sem bera um 10 tonn hafa og talsvert verið not-
aðar. Venjulegar vörubifreiðir hafa einnig verið notaðar,
en þær eru ekki hagkvæm tæki til slíkra flutninga, enda
ekki fyrir þá gerðar. Það vantar hér meira af vöru-
bifreiðum til reglulegra þungaflutninga. (15. mynd).
Ég vil minnast hér á eitt atriði, sem er tæknilega séð
mjög þýðingarmikið. Það er þjöppunin á því fyllingar-
efni, sem flutt er að og kemur í staðinn fyrir mýrar-
jarðveginn, sem fluttur er brott.
Sú krafa er gerð til hinnar nýju fyllingar, að það
megi byggja og fullgera götuna á henni á sama árinu
eða næsta ári. Fyllingin má þá ekki síga neitt teljandi
eftir að hin endanlega gatnagerð byrjar.
Það er ekki auðvelt að leysa þetta mál, þegar ekki
er völ á heppilegum tækjum til þjöppunarinnar. Venju-
legir götuþjapparar duga ekki, því að þeir komast ekki
áfram á fyllingunni. Ný tæki höfðu ekki fengizt inn-
flutt.
Sumarið 1957 var byrjað með því að reyna að notast
við fallklossa, þungt járnstykki, sem krani lyftir og læt-
ur falla á kerfisbundinn hátt. Þetta var tafsamt og hent-
aði ekki vel innanum umferð flutningavagna og jarð-
ýtu, sem dreifði úr hlössunum. Var þá farið til þess að
láta jarðýtu þjappa fyllinguna, sem var mynduð úr
þunnum lögum. Umferð flutningatækjanna var einnig
notuð til þjöppunar. Fyllingin var bleytt meðan á þessu
stóð.
Þegar malarfyllingin var komin í rétta hæð meðfram
húsunum á svæðinu frá Rauðarárstíg að Lönguhlið, voru
settir á hana 15 hæðarmælingapunktar undir púkklagið.
Umferðinni var síðan hleypt á þessa götu. Fimm mán-
uðum seina voru mælingapunktarnir hæðarmældir á ný
og kom þá í ljós að þeir höfðu sigið um 0—12 mm,
mest 12 mm á tveim stöðum í kanti á fyllingunni. Nokkru
síðar var hæðarmælt á ný og virtist fyllingin þá komin
i ró.
Sumarið 1958 var fyllt undir aðalakbrautirnar. Þá var
malarefnið lagt út og þjappað með jarðýtu og flutn-
ingatækjunum eins og áður, en síðan var víbróvaltari
látinn fara yfir fyllinguna. Hafði tekizt að fá til bráða-
birgða gott tæki til þjöppunar á fyllingu.
Víbróvaltarinn vegur aðeins 1 tonn. Hann veltur á
einni tromlu, sem titrar. Þjöppunin var nú mæld með
Proctor-aðferð bæði fyrir og eftir víbróþjöppunina. At-
vinnudeild Háskólans aðstoðaði við þá mælingu undir
stjórn Haralds Ásgeirssonar. Mælingarnar voru gerðar
bæði í yfirborði fyllingarinnar og í 50 cm dýpi. Niður-
staða þeirra var í aðalatriðum sú, að fyrir víbróþjöpp-
unina var þéttleikinn 80—100% á Proctor-mælikvarða,
en eftir víbróþjöppunina á öllum mælingastöðunum yfir
100%.
Á árinu 1959 hefur þjöppunin verið framkvæmd eins
og á síðastliðnu ári.
Á þeim hluta götunnar, sem nú hefur verið fullgerð-
ur, eru aðal-akbrautirnar, sem hvíla á fyllingunni, þann-