Akranes - 01.05.1949, Blaðsíða 7
hlíð í Myrkársókn. Til biðbótar skal ör-
lítið rakin ætt Sigríðar:
Framœtt Lárusar Ottesen.
O O. Pétur Ottesen, bóndi á Ytra-Hólmi,
f. 1816, d. 20. okt. 1904, og kona hans
Guðný, f. 26. maí 1817, d. 19 marz
1894, Jónsdóttir b. á Kverná (f. 1774),
Jónssonar bónda i Rimabæ (f. 1731)
Sigurðssonar.
2) Lárus Ottesen, verzl.m. í Rvk. og kona
hans, Sigriður (f. 1800, d. 26. jan.
1878) Þorkelsdóttir Bergmanns, kaup-
m. eða faktors (d. 1815) í Rvk., Guð-
mundssonar bónda á Vindhæli á
Hagaströnd (f. 1692), Magnússonar
b. á Árbakka (f. 1663) Hallssonar b.
. Árbakka Magnússonar.
3) Oddur klausturhaldari á Þingeyrum,
f. 1740, d. 16. jan. 1804 og kona hans
Hólmfríður (f. 1755, d. 1834) Péturs-
dóttir (systir Sigurðar skálds, sýslum.
• á Ketilstöðum (f. 1720)), Þorsteinss.,
sýslum. á Ytri-Víðivöllum (f. 1678, d.
1765), Sigurðssonar bónda á Jörfa í
Haukadal (f. 1651) Þorgilssonar (f.
1625), Bergþórssonar, Bjarnasonar.
Sveinssonar í Gröf i Sökkólfsdal,
Bjarnasonar.
4) Stefán prestur á Höskuldsstöðum, f.
1695, d. . og síðari kona hans Sigriður
Sigurðardóttir, sýslum. í Geitaskarði.
Einarssonar biskups (f. 21. febr. 1633,
d. g. okt 1696) Þorsteinss. prests i
Hvammi (d. 1645), Tyrfingss. b. í
Hjörsey, Ásgeirssonar prests í Lundi
Hákonarsonar sýslumanns.
5) Ólafur próf. á Hrafnagili, f. 1657 og
kona hans Anna, f. 1655 Stefánsd-
próf. i Vallanesi (f. 1620, d. 1688),
Ólafssonar próf. í Kirkjubæ (d. 1659),
Einarsonar próf. í Eydölum (f. 1539,
d. 1626) Sigurðssonar prests i Gríms-
ey (f. 1502, d. 1561), Þorsteinssonar,
Nikulássonar príors á Möðruvöllum
Þormóðssonar.
6) Guðm. b. á Siglunesi og k. h. Sigriður
Ásgrimsdóttir, skálds á Höfða.
7) Jón bóndi á Siglunesi Jónsson.
í ramœtt Karólínu NikuláscLóttur:
1) Nikulás b. á Kotá (og víðar í Eyja-
firði) og kona hans Guðlaug (f. 1809)
Guðmundsd. bónda. í Lönguhlíð (f.
4. maí 1786, d. 3. ágúst 1853) Þor-
steinss. b. í Imnguhlíð (f. 1741) Guð-
mundssonar.
2) Guðm. b. á Vatnsenda í Siglufh'ði (f.
1775? <L 8. maí 1826) og k. h. Mál-
fríður (f. 1792) Jónsdótiir í Krækl-
ingahlíð.
I œsku á Ytra-Hólmi.
1 ungdæmi Sigriðar var margt um
manninn á Ytra-Hólmi, einnig á öllum
hjáleigunum, sem þá voru enn allar byggð-
ÁKRANES
ar. Á allri torfunni var þvi mikill bú-
skapur, og þaðan reru þá mörg skip. Lárus
Ottesen, Faðir Sigriðar, var formaður á
skipi sínu og sótti sjóinn kappsamlega,
enda talin mjög góður formaður og hinn
sljmgasti sjómaður. Þó hafði hann sam-
liliða bú, fyrst á nokkrum hluta Ytra-
Hólms i sambýli við föður •sinn, Pétur
Ottesen dbrm., og síðar á Litlu-Býlu.
Sigriður minntist margra yndisstunda
frá þessu f jölmenna heimili, undir handar-
jaðri afa og ömmu á fallegu stórbýli, þar
sem búið var við rausn og myndarskap
til sjós og lands.
Á leið út í lífið.
I þá daga var ekki snemma flogið úr
hreiðrunum, þar sem nóg var að bíta og
brenna heima fyrir og nóg við að vinna.
Sigríður var tvítug er hún fór fyrst að
heiman, — annað en til ömmu og afa. —
Ung stúlka með hæfileika Sigríðar hlaut
að þrá meiri menntun og viðari sjóndeild-
arhring. Hún lagði því leið sína til höfuð
staðarins. Af ýmsu má ráða, að námfýsin
var fyrir hendi, svo og tilfinningin fyrir
þeirri nauðsyn að læra eitthvað, sem ann-
ars vegar kæmi henni að verulegu haldi
í lífinu, — hvað sem hún tæki sér fyrir
liendur — og svo hitt, sem stóð hjarta
hennar næst, sem ég hygg að liafi verið
að líkna og hjúkra sjúkum. En í þeirri grein
var þá enn um engan annan lærdóm ao
ræða en ljósmóðurnám. Það lærði hún
hjá Scherbeck landlækni. Fannst Sigríði
mikið til Scherbecks koma, bæði sem kenn-
ara læknis og manns. Einnig fór Sigríður
á saumanámskeið í Reykjavik. Þar lærði
hún matartilbúning hjá frú Maríu Hans-
en. Að námi loknu fór Sigríður vestur á
Mýrar og var þar ljósmóðir í nokkur ár,
við góðan orðstír.
Húsmóðir — Ijósmóðir.
Eins og áður segir, giftist Sigríður
manni sinum Jóni Sigurðssyni, Vig-
fússonar frá Efstabæ. Óvenjulegum lista
smið og ágætis manni. Byrjuðu þau bú
skap sinn á Sýruparti, og hafa æ síðan
dvalið á Akranesi.
Lærdómur Sigríðar kom þvi fljótt að
góðu haldi. I.eið ekki á löngu, að hún
sýndi óvenjlega húsmóðurhæfileika, mót-
aða af dugnaði og skörungsskap, nýtni,
þrifnaði og stjórnsemi. Enda var hún sér-
lega greind og vel menntuð eftir því, sem
þá gerðist um konur.
Ekki vildi Sigríður gerast föst Ijósmóðir,
þótt hún ætti þess kost, enda stækkaði
heimili þeirra hjóna, svo og hitt, að maður
hennar var oft í vinnu utan heimilisins,
ekki aðeins í nágrenninu, heldur í fjar-
lægum sveitum. Hvíldu því tvöfaldar
húsmóðurskyldur á henni, þegar svo bar
undir, sem oft átti sér stað. Þrátt fyrir
þetta komst Sigríður ekki hjá því að sinna
ljósmóður- og hjúkrunarstörfum, fyrir
beiðni ljósmæðranna sjálfra, svo og í for-
föllum þeirra. Var það viðurkennt, að hún
hafi verið þessum vanda vel vaxin, og
sýnt þar hvort tveggja i senn, fullkomna
menntun, skilning og nærgætni, sem voru
meðfæddir eiginleikar hennar, eins og
aðeins var minnzt á áður. Það má glöggt
sjá, hve ábyrgðartilfinning Sigríðar hefur
verið rík í þessu starfi og það staðið nærri
hjarta hennar, að hún bætti við lærdóm
sinn með lestri nýrra bóka eða rita um
hjúkrunar- og ljósmóðurstörf. I þessu
ábyrgðarmikla starfi kom lika að góðu
haldi reglusemi hennar, nákvæmni og
þrifnaður. Það er eitt merki um hvernig
Sigríður hefur rækt þessi hjúkrunar- og
ljósmóðurstörf, að hún hefur i mörgum
tilfellum haldið ævilangri tryggð við heim-
ili það, er i hlut átti, ekki aðeins móðurina
heldur og barn eða börn hennar. Það lýsir
vel trölltryggð góðrar konu.
Frú Sigríður gerði ekkert með hang-
andi hendi eða til að þykjast. Hún var
óvenjulega heimilisrækin og setti fyrst og
fremst stolt sitt og hæfileika í að byggja
og viðhalda fyrirmyndar heimili, sem bar
þess varanlegeg og virðuleg merki. Um
óvenjulega reglusemi í smáu og stóru utan
húss og innan, um fágaðan smekk og sér-
stakan þrifnað, svo að ekki verður lengra
jafnað. Móðurskyldurnar mat hún hátt og
má sjá þess varanleg merki á börnum
þeirra hjóna fyrr og síðar; einnig á þeirra
heimilum, er þau fóru að eiga með sig
sjálf.
önnur hugðarefni.
Þótt Sigríður Ottesen væri frábitin þvi
að blanda sér i almenn mál, og rækti
fyrst og fremst sitt eigið heimili, hafði liún
á vissan hátt óvenjulegan áhuga fyrir að
félagslegu siðgæði, — sem og einstalclinga
— miðaði í rétta átt. Hún unni einlæglega
þjóð sinni og fósturjörð og hafði sívaxandi
áhuga fyrir siðrænu uppeldi æskulýðsins,
mótuðu af kristinni trú og siðgæði. Hún
var og viss um, að los og ófarnaður æsk-
unnar hin síðari ár, ætti ekki alllítið rót
sína að rekja til þess, hve aðhaldið í þess-
um efnum hefur verið ákaflega lítið í
æðri sem lægri skólum. Því þegar þar er
rækilega gengið fram hjá þessari megin
nauðsyn, eiga heimilin sjálf í vök að verj-
ast, jafnvel þar sem agi og uppeldi er í
bezta lagi. Taumlaust sjálfræði unglinga
leiðir vitanlega að meira eða minna leyti,
fyrr eða seinna til þjóðfélagslegs ófarn-
aðar. Ef öllum konum væri þetta megin
atriði eins ljóst og Sigríði, mundu þær með
sínum sterku samtökum hefja öflugri á-
róður fyrir umbótum í þessa átt en enn
er orðið.
Sigríður var mikil alvörukona og ein-
lægur vinur vina sinna. Þó gat hún verið
langminnug á mótgerðir, svo sem skap-
55