Akranes - 01.05.1949, Blaðsíða 10

FRIÐRIK HJARTAR:
ASTIÍÆRA YLHYRA MALIÐ
II. Ábyrgð fylgir athöfn hverri.
Bókaútgáfa íslendinga er geysimikil
miðað við fólksfjölda, svo sem alkunnugt
er. Margt er þar þýddra bóka. Mætti
vænta þess, að þeir, er taka að sér að snara
erlendum ritum á íslenzka tungu, fyndu
glöggt til þeirrar ábyrgðar, er á þeim
hvílir um málvöndun og málfegurð.
Þá ættu bókaútgefendum einnig að vera
ljósar skyldur þær, er á þeim hvila í
þessum efnum. —
Því miður virðist mikið á skorta, allvíða,
að svo sé. Hér eru nokkur dæmi úr þýddri
sögu. Er hún einkum ætluð börnum og
unglingum:
Bls. 5. Hefði ekki hún sjálf pælt upp
reitinn héma í vor og sáð í hann, þá hefðu
kartöflurnar aldrei í mold komizt, og nú
yrði hún auðvitað bæði að hreinsa blettinn
og hlúa af kartöflunum.
Bls. 6: .... mátti ekki vera að því leng-
ur að bera um blöðin. .. .
Bls. 7: .... En í fyrra hafði hún fengið
lungnabólgu, og upp frá því hafði hún
(hver?) verið svo léleg, .... (á að vera
heilsan).
Bls. 8: ... . En nú var víst langt þangað
fram .... (langt þangað til).
Bls. 9: .... Þótt hún væri svo reið, að
henni lá við að springa. (að henni lœgi
við að springa. Vh. í báðum st.).... Þá8
var því að vænta, i stað: Þess var því að
vamta .... — vœnta einhvers, ekki vænta
einhver eða einsvem.
Bls. 10: .... Hann hafði leigt burt jörð-
ina .... — burt ofaukið, og er svo mjög
víða í bókinni.
Bls. 15: .... Ég skal læsa inni matinn,
svo að þið fáið ekki einu sinni brauðbita
til kvölds. . . .
Bls. 16: .... Og ef einhver annar hefði
nú fengið kjansinn! ....
Bls. 17: .... Hann (kofinn) lá uppi á
allháum hóli .... —- (Hann stóð uppi á
o. s. frv.)....Þetta hafði eitt sinn (sie)
verið hjáleiga undan Bjargi .... (frá
Bjargi).
Bls. 19: .... og að þessir urriða-kján-
arnir. — (Fer mjög illa á þvi að láta bæði
fornafn og greini gera sama orð ákveðið.
— ætti að vera: og að þessir urriða-kján-
ar. . ).
Bls. 23 og 24: .... Þetta var sama
búðih og faðir hennar hafði átt, og hann
sem nú átti hana .... (og sá, er nú átti
hana, ....).
Bls. 26: .... og knábeygði — og hneigði
sig. — (Knébeygði ávallt notað).
Bls. 29: .... Hún rétti fram blaðið,
alvarleg á svip og knébeygði . . . ., (fram
ofaukið).
Bls. 32: .... „Ó, þér megið endilega
ekki halda“ .... — óíslenzkulegt: „Ó,
þér megið ómögulega ætla,“ eða eh. svipað
hefði verið betra.
Bls. 42: .... hélt hann áfram að gaufa
burt í hillunni, og eftir stundarkom kom
hann fram með fallega brúna telpuskó
og fleygði þeim burt til . . . . (nafnið) ....
Bls. 46: .... fyrst honum væri í nöp
við barnanga, sem ekki hefÖu gert honum
nokkuð til meins. / stáö: .... sem ekki
höfðu gert .... eða: sem ekki hafði gert,
sé átt við einn barnanga, en ekki marga).
Bls. 51: .... „Hún sótti fram þvotta-
fötuna.“ / staÖ: Hún sótti þvottafötuna
fram. . . .
Bls. 52; .... Þennan sama dag hafði
höfuðsmaðurinn skrifað bréf til banka
nokkurs með innlögðum fjögur þúsund
krónum. — / stáð: Þennan sama dag hafði
höfuðsmaðurinn skrifað banka einum bréf
með fjögur þúsund krónum í . . . .
Bls. 53: .... Ég bar aldrei traust lil
(nafn), og mér geÖjast ekki að þvi, ....
— í stáÖ: og mér geÖjaÖist ekki að því, o. s.
frv. -— þát. i báðum stöðum.
Bls. 54: .... (nafn) setti upp bistran
svip, .... á ef til vill að vera byrstan svip.
— Þekki ekki orðið bistran sem islenzkt
orð.
Bls. 5.8: .... „Það er þó ennþá verra að
verða belgfleginn, og það er gert meÖ
refina," .... í staÖ: en það er gert viÖ
refina.----- .... Og henni féll ekki biðin
löng, .... í stáÖ: Og henni fannst ekki
biðin löng ....
Bls. 59: .... hefir verið dugleg i því
að ala vel upp börnin sin .... í staÖ:
hefur verið dugleg um að ala bömin sín
vel upp,. . . .
Bls. 60: .... sem steinsváfu í hvor
sínum enda bekksins .... í staÖ: sem
steinsváfu hvor á sinum enda bekksins —
eða: sem steinsváfu andfætis í bekknum.
Bls. 64: .... fyllti í bollana þeirra ....
í stáÖ: bætti í bollana þeirra, .... eða:
hellti aftur í bollana þeirra .... - ....
og nú sátu þær báðar að saumi, í staÖ: og
nú sátu þær báðar við satuna.,. . . .
Bls. 66: .... „En það er ókleift að
koma þessu í kring.“ „Hvers vegna ekki?
— í staÖ: Hvers vegna?
Bls. 67: .... Og hvað ætti aÖ vera um
okkur, ef við misstum þig? / staÖ: Og hvað
ætli að yrði um okkur, ef við misstum þig?
Bls. 68: .... Og svo var það ákveðið,
að hún skyldi fara. I stað: Óg svo var það
ákveðið, að o. s. frv. -- .... varð allt í
einu svo undarlegur í svipinn. 1 stað: ....
svo undarlegur á svipinn.
Bls. 69: .... sagði .... í huggunar-
róm. / staÖ: .... sagði . . . . í huggunar-
rómi. ----- .... Síðan tóku þau hvort sitt
viðarfangið og fóru inn aftur í stofuna.
/ staÖ: .... Síðan tóku þau hvort um sig
viðarfang og fóru aftur inn í stofuna.
Bls. 70: .... Og strákarnir voru ekki
fyrr komnir í þær, svo voru þeir horfnir
eitthvað út i bláinn. / staÖ: .... voru ekki
fyrr komnir i þær en þeir voru horfnir o.
s. frv.
Bls. 71: .... og rödd hennar og svipur
var íbygginn og dularfull .... / stáÖ:
.... og dularfullur.----- .... kom maður
gangandi burt eftir stöðvarpallinum —
(burt ofaukið).
Bls. 73: .... Það voru þá ekki eintóm
leiðindi, allt saman. Inn á milli voru þó
sólskinsblettir í heiði . . . . / stáÖ: Stundum
voru þó o. s. frv.
Bls. 83: . . . . Fyrir ofan og neðan mynd-
ina gætu þeir svo skrifað einhver snjall-
ræÖi, sem fólk gæti hlegið af og yrði þeim
minnistœtt. 1 staÖ: .... Fyrir ofan og
neðan myndina gætu þeir svo skrifað ein-
hver snjallyrÖi, sem fólk gæti hlegið aÖ
og yrðu minnistœð,
Bls. 88: .... Hann væri sem sé heilum
tuttugu mínútum eldri . ... 1 staÖ: ....
fullum tuttugu minútum eldri. . . .
Bls. 89: .... Ég varð svo glöð og létt í
skapi, sem mér hefir ekki verið árum
saman. Fer illa. Betra: Ég varð svo glöð og
létt í skapi, sem ég hef ekki verið árum
sáman.
Bls. 93: .... Þeir höfðu talað við refa-
hirÖirinn. 1 staÖ: .... Þeir höfðu talað
við refahirðinn — tala við einhvern, tala
við Guðmund, ekki við Guðmundur. —
Bls. 96: .... Æ, tviburarnir þeir arna!
Nú hefðu þeir verið . . . . / staÖ: Nú höfðu
þeir verið. . . .
Bls. 98: .... Það var hundskvikindið,
sem var áleitinn. I stað: Það var hundkvik-
indið, sem var áleitiÖ. (ÞáÖ kvikindið var
áleitið).
Bls. 104: .... Og nú var beðið lœknis-
ins í geysimiklu ofvæni.... / staÖ: Og
nú var lœknisins beÖiÖ í geysimiklu of-
væni. — Þýðandi virðist hafa tekið sér-
stöku ástfóstri við orðið ofvæni, a. m. k.
notar hann það óþarflega oft. — Þarna
var t. d. engu siður hægt að segja: Og nú
var læknisins beðið með geysimikilli eftir-
væntingu.
Bls. 107: .... meðan hún var að tína
upp peningana. — / staÖ: .... meðan
hún var að tína peningana upp. -----------
.... Húrytaldi nú aftur peningana. í stáÖ:
Hún taldi nú peningana aftur.
Bls. 111: .... kom einn stöðvarþjón-
anna burt til hennar .... — burt ofaukið.
58
AKRANES