Akranes - 01.10.1953, Page 13

um Ræflafélagsins. — Nokkru síðar
keypti svo „Milljónafélagið11 P. J. Thor-
steinsson & Co., skipið, og er eigandi þess
í nóv. 1907. Toiler var skrásettur frá
ReykjaVík, R. E. 97, var 66,24 smál. og
var byggður 1876, innfluttur frá Englandi
í júní 1892. Líklega var Toiler seldur
vestur á firði, en mun hafa verið seldur til
Færeyja 1919.
Til gamans má segja frá því, að einu
sinni, — og líklega oftar — lét Tryggvi
prenta og senda xit þessu lík fundarhoð til
félagsmanna:
„Fundur verður haldinn í Ræflafélag-
inu í dag kl. 2. Runólfur Ólafsson í Mýr-
arhúsum er sérstaklega boðaður á fundinn.
Tr Gunnarsson.”
Liklega hafa a. m. k. þessir menn verið
í Ræflafélaginu: Tryggvi Gunnarsson,
Runólfur Ólafsson, Jón i Melshúsum, Ás-
geir Sigurðsson, Jes Zimsen, Jón Norð-
mann og Jóhannes Jósefsson.
Ekki eins hrifinn.
Þótt nú þætti mönnnm ekki mikið til
þessara fyrstu tækja koma, þótti þá mörg-
um sem það gengi göldrum næst, að draga
•svo stór skip á land. 1 því sambandi er
þessi saga sögð af Geir Zoega og presti
einum utan af landi, er Geir fór með vest-
ur í slipp, til þess að sýna honum, hvem-
ig skipin væm tekin á land. Presturinn
hefur svo orð á því við Geir, hve þetta
sé merkilegt hvernig þeir dragi skipin upp.
Þá segir Geir, að liklega væri hann nú
ekki eins hrifinn af því, ef hann væri út-
gerðarmaður, hvemig þeir væru dregnir
upp vegna þessara tækja.
j,Fékkstu bágt, greyið?“
Jafnvel á þessnm tíma — nokkm eftir
aldamót — var ríkt gengið eftir, og vel
fylgzt með þvá, að menn ynnu verk sin
vel, og héldu vel áfram, og var Ellingsen
enginn eftirbátur um þessi efni, enda hlifði
hann ekki sjálfmn sér. Vinnu fólksins dag-
inn áður, kvað hann hafa skrifað daginn
eftir, en það mun honum hafa þótt nokkur
trygging fyrir þvi, að fólkið kæmi þá frem-
ur á réttum tima til vinnunnar. Vinnan
átti að hefjast kl. 6, og stóð skráningin
yfir frá kl. 6—6,10. Ef menn mættu ekki
til skráningar á þessum tíma, voru þeir
ekki skráðir fyrr en síðar um daginn, en
það þótti mörgum skammarlegt, enda
sættu menn þá og stundum ákúrum f'yo'ir.
Það er svo einn dag, er Ellingsen kallar
mn til sín ungan mann að skráningu lok-
uini, og segist verða að reka hann úr vinn-
unni, því að hann hafi svikizt um að kynda
„svitakistumar“ nógu vel daginn áður.
Hafi þessi vanræksla orðið til þess, að
planki einn haifi brotnað, er verið var að
AKRANES
setja hann við. Drengurinn fór auðvitað
að gráta, en þegar hann kemur snöktandi
út frá Ellingsen, hittir hann einn verka-
mann, sem þá vann í slippnum, og hefur
líklega grunað eitthvað í þessu sambandi
og segir því: „Fékksu bágt greyið,“ hvað
kom fyrir?“ Drengurinn segir honum þá
alla söguna, en hinn segir í hughreystandi
tón, að plankinn hafi ekki brotnað, heldur
hafi ákveðinn smiður sagað hann of stutt-
an. Hann skuli þvi fara út í skip og kynna
sér þetta, fara svo til Ellingsens aftur og
segja honum allt af létta. Allt þetta gerði
sveinninn. Ellingsen rannsakaði svo mál-
ið, og er hann hafði komizt að hinu rétta,
leggur hann til þess seka, og skammar
hann upp yfir alla, — sem hann gerði þó
yfirleitt ekki, — en þungorðastur varð
hann út af því að koma með þessum hætti
sökinni á saklausan ungling. Eftir þetta
urðu þeir pilturinn og Ellingsen trúnaðar-
vinir.
Það var mikið vandaverk að taka skip-
in upp og þurfti mikla kunnáttu og leikni
til og nákvæmni. M. a. var við þetta not-
aður sjókíkir. Það mundi nú ekki þykja
merkilegt tæki, en þó var það notað til
öryggis. Þegar upp var dregið, þurfti að
vera stöðugt og náið samband milli þess,
sem var við spilið, og þess, sem stjórnaði
uppsetningnum, sem venjulegast mun hafa
verið slippstjórinn sjálfur. Þannig segja
menn, að Ellingsen hafi staðið í stafni
skipsins og gefið merki um það, hvenær
átti að hætta að „h!ífa.“ Þegar Ellingsen
tók ofan húfuna, var það merki um að
byrja skyldi, en þegar hætta skyldi aftur,
greip hann hendinni ofan i húfuna og hélt
henni þar, þangað til vélamaðurinn hafði
stöðvað spilið.
Vöku-menn.
Fljótlega var lóð Slippfélagsins girt allt
að því mannhæðar hárri trégirðingu. Mun
þá í fyrstu hafa komið til mála að ’fá hing-
að til lands varðhunda til að verja lóðina
fyrir aðgangi óviðkomandi eftir vinnu-
tíma. Þá voru menn, — eins og enn, —
hræddir við eldhættu af mannaferðum, en
þá var ekki birtunni fyrir að fara að kvöld-
eða næturlagi. tJr þessari fyrirætlan mun
þó ekki hafa orðið, en hins vegar þótt nauð-
syn bera til að hal'a vakandi auga með
ýmsu, og til að verjast ýmsum hættum,
sem stafa kynnu af eldsvoða, því að þarna
var t. d. mikil hætta á sjálfsikveikju eða
t. d. veðrum og flóðum, sérstaklega með-
an allt var opið og óvarið, þ. e. höfnin ekki
til.
Vökumenn í Slippnum voru a. m. k.
þessir menn: Jón Sigurðsson, kal'faktari
í nokkur ár. Einnig Guðmundur Arons-
son, Níelsen, norskur maður, og Guðmund-
ur Jónsson í nokkra mánuði.
V. Kafli. — SIGRAÐ OG SÓTT FRAM.
Slippfélagið var stofnað á réttum tíma
og af ríkri þörf, og var auðvitað einn lið-
ur í þvi margþætta starfi hinna beztu
manna fyrir stórstígum framförum hins
nýja tírna. Það er nú eitt stærsta og um-
fangsmesta fyrirtæki landsins vaxið af
þeim litla vási, sem gróðursettur var á þess-
um akri upp úr síðustu aldamótum.
Þessa nauðsyn virðast allir þeir menn,
er að stóðu, hafa skilið, eins og hér hef-
ur verið hent á, enda þótt sumir hafi ef
til vill á stundmn efast, þegar verst gekk
Sjálfvirk
skerping á
sagarblaSi.
121