Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.12.1964, Blaðsíða 13

TlMARIT VFl 1964
69
þá, sem Háskólinn á. Að lokum er getið nokk-
urra bóka um númeriska analysu.
1. McCracken, D. Ð., „A Guide to Fortran
Programming“, John Wiley Ions, 1961, 87
blaðsíður.
2. „Programmering i Fortran for IBM 1620“,
IBM Denmark, 926—001—1, 1964, 49 bls.
3. „IBM 1620 Fortran II Specifications", IBM
C26—5602—3, 1961, 21 bls.
4. Germain, C. B., „Programming the IBM 1620“,
Prentice-Hall, Inc., 1962, 187 bls.
5. Dodes, I. A., „IBM 1620 Programming“,
Hayden Book Company, 1963, 276 bls.
6. Lanczos, C„ Applied Analysis, Prentice-Hall,
1956, 539 bls.
7. Faddeeva, V. N„ „Computational Methods
of Linear Algebra“, Dover Publications, Inc.,
1959, 252 bls.
8. Ralston, A. og Wilf, H. S„ „Mathematical
Methods for Digital Computers, John Wiley
and Ions, Inc„ 1960, 293 bls.
9. Todd, J„ „Survey of Numerical Analysis“,
McGraw-Hill Book Company, 1962, 589 bls.
Að tala við dr. IBMI 1620 — Fortran
Eftir Pál Theodórsson, eðlisfræðing.
Varla er nokkur vafi á því, að margir íslenzkir
verkfræðingar mundu geta notfært sér hina nýju
tækni rafreiknanna, sparað sér þannig mikinn
tíma og leyst verkefni sín með meiri nákvæmni
en ella yrði gert, ef þeir kynnu að nota þá.
Helzti þröskuldurinn í vegi almennari notkunar
rafreikna er tvímælalaust sá, að mál þau sem
rafreiknarnir skilja er flestum íslenzkum verk-
fræðingum enn framandi. Hægt er að tala við
menn af framandi þjóðum með hjálp túlka, en
að tala við rafreikni algjörlega gegnum túlk er
hinsvegar erfitt, vegna þess að nauðsynlegt er
fyrir þann, sem leggja vill verkefni fyrir raf-
reikni, að vita nokkuð um hvernig leggja skuli
dæmið fyrir vélina og hvernig hún vinnur verk-
ið. Þegar notandi reiknisins hefur kynnt sér þetta
nokkuð, getur hann fengið sér að auki túlk til
aðstoðar.
Við notkun á IBM 1620, rafreikni Reiknistofn-
unar Háskólans, er aðallega notað táknmál, sem
hefur verið nefnt FORTRAN, en það er stytting
úr FORmula TRANslation. Fortran er kerfi af
táknum og fyrirskipunum, sem búið hefur verið
til sem tengiliður milli vissra rafreikna og manna.
Það hefur fyrst og fremst verið gert til notkun-
ar við lausn tæknilegra verkefna. Tekizt hefur
að gera þetta mál svo einfalt og auðlært að ein
vika verður að teljast rúmur tími fyrir verkfræð-
inga og aðra tæknimenntaða menn til að tileinka
sér það.
Það er ekki tilgangur minn hér að lýsa ein-
stökum atriðum þessa táknmáls, en til að gefa
lesendum nokkra hugmynd um hvernig dæmi eru
lögð fyrir reikninn með hjálp Fortrans hefur
dæmi, sem flestir kannast við (og muna jafnvel
enn lausnina á), verið lagt fyrir dr. IBM 1620.
Hann hefur reiknað út tvisvarsinnumtöfluna (þá
litlu). Forskriftin og lausn dæmisins, eins og vél-
in skilaði því er sýnd á meðfylgjandi mynd.
Eftir að búið er að keyra gegnum vélina
spjaldabúnka, sem gegnir því hlutverki að snúa
fortranmáli forskriftarinnar yfir á vélamálið, fer
ritvél reiknisins í gang og skrifar efstu línu út-
skrif tarinnar:
LOAD AND GO FORTRAN FO-004 NOV 1963 MOD 7
ENTER SOURCE PROGRAM, PUSH START
26300 C REIKNINGUR Á MARGFELDI 2
26300 N = 1
26324 1 M = N*2
26360 TYPE 2, N, M
26396 2 FORMAT (3H2 X, 13, 2H=, 13)
26448 N = N + 1
26484 IF (N—10) 1, 1, 3
26552 3 STOP
26600 END
PROG SWl ON FOR SYMBOL TABLE, PUSH START
ENTER SUBROUTINES, PUSH START
1620 FORTRAN VER-2 SUBR SET 2 8/63
LOAD DATA
2X1=2
2 X 2=4
2X3=6
2X4=8
2 X 5 = 10
2 X 6 = 12
2 X 7 = 14
2 X 8 = 16
2 X 9 = 18
2 X 10 = 20
STOP