Dagblaðið Vísir - DV - 14.06.2004, Blaðsíða 2

2 MÁNUDAGUR 14. JÚNÍ2004
Fyrst og fremst DV
Öskrað í miðbænum
Útgáfufélag:
Frétt ehf.
Útgefandi:
Gunnar Smári Egilsson
Ritstjórar
lllugi Jökulsson
Mikael Torfason
Fréttastjórar:
ReynirTraustason
Kristján Guy Burgess
DV: Skaftahlíð 24, Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 515 7599 - Ritstjórn:
550 5020 - Fréttaskot 550 5090
Ritstjóm: ritstjorn@dv.is - Auglýsing-
an auglysingar@dv.is. - Dreiflng:
dreiflng@dv.is
Setnlng og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: (safoldarprentsmiðja
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagna-
bönkum án endurgjalds.
Hvað veist þú um
Zidane-
'V
1 Hvaða ár fæddist Zined-
ine Zidane?
2 Frá hvaða landi er hann
ættaður?
3 Með hvaða liði á ítahu lék
hann lengi?
4 Með hvaða liði lék hann
fyrst í frönsku fyrstu deild-
inni?
5 Hvert er gælunafn hans í
Frakklandi?
Svör neðst á síðunni
Seinni heimsstyrj-
öldin hálfnuð
Dálkahöfundurinn Alexei
Bajer hjá vefritinu Moscow
Times furðaði sig nýlega á
þeim litla árangri sem stór-
veldin hafa náð í baráttunni
gegn hryðjuverkamönnum.
„Bandaífkjamönnum hefur
ekld tekist að
gefaokk-
ur mynd af aðdraganda 11.
september þótt fjöldi manns
hljóti að hafa komið við
sögu. Hverjir flugræningj-
amir voru er meira að segja
óljóst enn. Mjög fáir hafa
verið handteknir þótt okkur
sé sagt að samsæri hryðju-
verkamanna teygi sig víða -
fyrir utan Marokkómennina
a Spáni sem virðast hafa beð-
ið þolinmóðir eftir handtöku
eftir að vísbendingar fimdust
á vettvangi glæps þeirra.
Þrátt fyrir gúfurlegan viðbún-
að stórveldanna eru nú liðin
þrjú ár frá 11. september og
strfðið gegn hryðjuverkum
gengur fádæma illa. Við vit-
um ekki einu sinni hverjir
eru að berjast gegn Banda-
ríkjamönnum í frak, né hve
margir þeir eru. Eftir þrjú ár
var seinni heimsstyrjöldin
hálfnuð. Það eina sem gerist
er að reglulega birta Banda-
ríkjamenn aðvaranir um
yfirvofandi hryðjuverk. Þær
aðvaranir gefa bara til kynna
hversu Utið hafi áunnist úr
því hryðjuverkamenn virðast
enn geta ráðist til atlögu hvar
sem er og hvenær sem er. Og
ekki ná bara Bandaríkja-
menn lélegum árangrí. í
Tsjetsjeníu eiga Rússar í
höggi við fámennar sveitir
óvina á afmörkuðu svæði.
Samt hafa foringjar þeirra
komist hjá handtöku í fimm
ár. Er nokkuð að fúrða þó á
netinu úi og grúi af brjálæð-
islegum samsæriskenning-
um?“
Ég vill
Málið
„Ég vill ekki stelpu eins og
þig/'orgaði Bubbi
Morthens á sínum tíma. Þar
gerði hann sig sekan um al-
genga villu sem óþarfi er
að sýna umburð-
arlyndi. Villan er
útbreidd á leik-
skólum og jafnvei meðal
eldra fólks en hið rétta er
að sjálfsögðu:„Ég vil..."
Hömrum á því.
1.1972-1 Alsír - 3. Juventus - 4. Cannes
-5. Zizou.
Ifyrrindtt fékk ég ekki soflð. Jafhóðum og
eg var að festa blund hrökk ég upp aftur
eftir örstuttar órólegar draumfarir. Og
draumamir voru aiiir eins: hávaðasamir
innbrotsmenn að ryðjast inn til mín. Fáein
tilbrigði við þetta stef en tugir drauma,
fannst mér.
Ekki þættu mér mínir draumar eiga erindi
við alþjóðnemaafþvíégbýímiðbæReykja-
vflcur, nánast niðri á Lækjartorgi, og draum-
amir áttu sér augljósa rót: öskur, hávaða og
læti sem stafaði frá tilteknum skemmtistöð-
um í Kvosinni og nágrenni.
Vel að merkjæ ef maður býr þama í mið-
bænum, þá tjóir manni lítt að kvarta. Ópin
og lætin frá skemmtistöðunum em bara
eins og hver annar fylgifiskur þess að btía á
þessum stað og maður venst því lflca ótrú-
Iega vel. Það er vissulega stórskrýtin sú hvöt
sem drukknir fslendingar virðast helteknir
af þegar þeir komast út undir bert loft af
skemmtistöðum: að reka upp öskur. Villi-
mannleg óp og taumlaus vein. Bara svona út
í loftið, eins og tíl að láta vita af sér. En mað-
ur hættir fljótlega að taka eftir þessu og læt-
ur það ekki raska svefnró sinni. Nema eitt-
hvað mikið gangi á.
Eins og í fyrrinótt.
efjast íþrótta-
lót Evrópukeppn-
Því þá var nefnilega að hef
keppni í Portúgal. Urslitamtí
innar í knattspymu. Ilún hafði þær afleíð-
ingar að í þúsunda kflómetra fjarlægð, í
miðbæ Reykjavflcur, var allt undirlagt af
„íþróttaáhugamönnum" sem öskmðu svo
úr sér lungun klukkutímum saman að jafn-
vel þrautþjálfuðum miðborgarbúum varð
ekki svefnsamt. Klukkutímum saman var
haldið uppi einhverju sem áttu að vera
hvatningaróp til einhverra tiltekiima lands-
liða suður í Portúgal. Og varð náttúrlega á
endanum bara að almennu gargi.
Og þá var byrjað að brjóta rúður.
í orólegum svefnrofunum urðu orgin í
þessum miklu knattspymuáhugamönnum
og glerbrotin sem þeir stundu af hjartans
lyst að illskeyttum innbrotsmönnum sem
vildu raska heimilisfriðnum.
Og það var eitthvað verulega öfugsnúið
við þetta.
Vissulega get ég haft gaman af vel spilaðri
knattspymu á við hvum sem er. Og enda
venjulega á því að fylgjast töluvert með stór-
mótum eins og því sem nú stendur yfir í
Portúgal. Enda ekkert við það að athuga -
þama er vissulega ósvikin dramatflc á ferð-
inni þegar best lætur.
En þegar maður er búinn að veltast um tíl
klukkan sex að morgni og hlusta á fáránleg
öskrin í „aðdáendunum" sem nota þetta
greinilega fyrst og fremst sem afsökun fyrir
enn hömlulausari drykkjuskap en venjulega
og virðast þar að auld helst vilja tjá sig með
glerbrotum, þá renna á mann tvær grímur.
Á það virkilega eitthvað skylt við íþróttina
sem menn þykjast hafa svo mfldnn áhuga á
að drekka frá sér vit og rænu fram undir
morgun og gera sig að fffli með fábjánaleg-
um og mddalegum öskurkórum? Látum
vera þærþjóðir sem hlut eiga að máli. En að
hlusta á íslendinga garga þetta á fylleríi
klukkutímum saman, það var ekki mjög...
uppbyggflegt, skulum við segja.
Reyndarvar J
lugi jökulsson
FURÐULEGT HEFUR VERIÐ að fylgjast
með viðbrögðum furðulega margra
við andláti Ronalds Reagan Banda-
ríkjaforseta. Látum vera lof það og
prís sem Bjöm Bjamason dóms-
málaráðherra eys yfir forsetann lát-
inn á heimasíðu sinni; það kemur
ekki á óvart af þeim gamla kalda-
stríðsjálki. Skemmtilegast er að
Björn telur það hafa verið „forrétt-
indi“ að hafa starfað við erlendar
fréttir á Morgunblaðinu meðan
Reagan var forseti og hafa því „haft
tækifæri" til að fylgjast með gagn-
merkum störfum hans.
ÖLLU SKRÝTNARI FINNST 0KKUR sú
taumlausa aðdáun sem skín út úr
skrifum ýmissa ungra manna sem
ættu ekki að vera með stjörnur í aug-
um yfir sjarma þeim sem Reagan
hafði persónulega til að bera. Og
ættu heldur ekki að taka mark á bulli
eins og nú veður uppi hjá hægri-
sinnuðum skríbentum hvarvetna; að
Reagan hafi á einhvern hátt per-
sónulega „sigrað kommúnismann".
Kommúnisminn í Sov-
étríkjunum var alveg
einfær um að ganga af
sjálfum sér dauðum og
reyndar var hann
dauðadæmdur mun
lengur en menn áttuðu
sig á á sínum tíma. En
skrif Stefáns Friðriks
Stefánssonar á vef
Heimdallar, frelsi.is, eru dæmigerð
fyrir þá persónudýrkun sem hefur
brotist út á Reagan - sú fullkomlega
gagnrýnislausa samantekt ber satt
að segja mestan svip af lofrullum
þeim sem kommúnistar sjálfir höfðu
áður fyrr uppi um Lenín og nóta
hans, með fáeinum breytingum á
nöfnum og þvfumlíku.
FÁEIN DÆMI: „Á langri ævi sinni
auðnaðist honum að verða tákn-
mynd Bandaríkjamannsins sem
kom sjálfum sér á framfæri á hinn
týpíska bandaríska hátt: varð ríkur,
kvikmyndastjarna og að lokum
valdamesti maður heims á vettvangi
stjórnmála. “
Hér má strax skjóta inn athuga-
semd. Þetta er ekki „hinn týpíski
bandaríski háttur". Þetta kann að
vera hinn bandaríski draumur en
hann rætist reyndar hjá ansi fáum.
Að kornungur Heimdellingur uppi á
íslandi skuli telja sig þurfa að trúa
þessum „draumi" er furðulegt, svo
ekki sé fastar að orði kveðið.
Síðan er ævi Reagans rakin og
Skrífhins ungci Heimdellings eru dæmigerð
fyrir þá persónudýrkun sem hefur brotist
út á Reagan - sú fullkomlega gagnrýnis-
lausa samantekt ber satt að segja mest-
an svip aflofrullum þeim sem kommún-
istar sjálfir höfðu áður fyrr uppi um
Lenín og nóta hans, með fáeinum breyt-
ingum á nöfnum og þvíumlíku.
Stefán
Friðrik
Stefánsson
Fyrst og fremst
fullyrt að meðan hann var í sumar-
vinnu sem „strandvörður við Rock
River [hafí hannj á þeim sjö árum
sem hann vann þar... bjargað 77
manns frá drukknun “.
Ekki skal gert of lítið úr afrekum
Reagans hér. Eflaust bjargaði hann
einhverjum frá drukknun. En talan
77 á bara við þá sem hann dró upp úr
straumharðri á og m.a.s. hægra blað-
ið Christian Science Monitor í
Bandaríkjunum tekur fram að ekki
hafi allir þessir 77 litið svo á að þeir
þyrftu björgunar við. En Heimdell-
ingurinn vill trúa því að hinn mikli
og ástsæli hafi persónulega bjargað
77 mannslífum.
EINS 0G ALKUNNA ER varð Reagan
kvikmyndaleikari og náði vissulega
nokkurri frægð. Hann lék þó aldrei í
góðri bíómynd og þótti reyndar ekki
mikill leikari. En jafnvel það getur
Heimdellingurinn ekki viðurkennt. f
hans munni heitir það að Reagan
hafi verið „glæsilegur leikari og öðl-
aðist heimsfrægð fyrir leikframmi-
stöðu sína ínokkrum [myndumj“.
Hér er óhætt að segja að MJÖG sé
ofmælt. Stefán Friðrik afgreiðir svo
feril Reagans sem forystumanns í
samtökum leikara í Hollywood
þannig: ,,/V/ar hann framarlega í
fíokki forystumanna leikara á þeim
tíma sem ráðist var að þeim leikur-
um sem sakaðir voru um að vera á
mála hjá Kommúnistaflokknum, ogí
gangi voru yfírheyrslur í þinginu
vegna þeirra ásakana. Var Reagan
virtur sem forystumaður ... og þótti
vaxa mjög af framgöngu sinni þar. “
Þetta er mjög skringilega orðað.
Hér er lfkt og farið í kringum þá stað-
reynd að Reagan tók fullan þátt í að
úthýsa þeim listamönnum í Holly-
wood sem grunaðir voru um ein-
hvers konar vinstrivillu. Og þykir satt
að segja lítill sómi að, þótt þessu sé
nú lítt haldið á lofti af þeim sem vilja
halda á lofti orðstír Reagans sem ein-
hvers konar baráttumanns fyrir ein-
staklingsfrelsi og óheftri tjáningu.
Látum vera þótt forystumenn
Repúblikanaflokksins í Ameríku vilji
þagga niður hlut Reagans að „ó-am-
erísku nefndinni" og störfum hennar
en Stefán Friðrik Heimdellingur á ís-
landi?
„VEGNA FARSÆLLAR F0RYSTU HANS
leið Kalda stríðið undirlok. “
Svona afgreiðir Stefán Friðrik for-
setatíð Reagans, rétt eins og þetta sé
einföld og almennt viðurkennd stað-
reynd. Látum vera þótt hlutur Reag-
ans í endalokum Kalda stríðsins sé
viðurkenndur og ræddur. En svona
orðalag og einföldun er auðvitað
ekkert annað en furðuleg hagíógraf-
ía, nánast dýrlingadýrkun. En orða-
lagið er meira og minna svona í
greininni á frelsi.is. Ekki er minnst
einu orði á stóra bletti á forsetatíð
Reagans, ekki síst Íran-Contra
hneykslið, sem blaðamaður The
Village Voice í Bandaríkjunum full-
yrðir að hafi verið meiri ógnun við
lýðræði í Bandaríkjunum en Water-
gate-innbrotið nokkurn tíma. Þá
merkilegu grein má lesa á vefslóð-
inni http://www.villagevoice-
.com/issues/0423/carson.php og
kveður þar við heldur annan tón en
hjá Heimdellingnum. En Heimdell-
ingar telja Village Voice eflaust vera
hættulegt kommúnistarit...
REYNDAR ER ORÐALAGIÐ það sem er
einna undarlegast við grein Stefáns
Friðriks. Það er allt eins og dýrlinga-
tal.
„Kraftmikil trú hans á einstak-
linginn ogmátt einkaframtaksins var
grundvallarstef í öllum orðum og
gerðum hans ... [Eftir að Reagan lét
af embætti hjóf hann þá að sinna
loks þeim áhugamálum sem hann
hafði alla tíð viljað sinna en ekki haft
tíma til vegna starfa sinna fyrir leik-
arasamtökin og á vettvangi stjórn-
mála. “
í reynd fer engum sögum af því
að Reagan hafi átt nein áhugamál
utan að horfa á sjónvarpið, en hann
hafði reyndar ekíd látið forsetastörf
sín hindra sig frá linnulidu sjón-
varpsglápi. Og af einhverju dular-
fullu fyrirlestrahaldi sem Stefán Frið-
rik fullyrðir að Reagan hafi stundað
eftir að hann lét af embætti fer afar
litlum sögum. Síðan segir að Reagan
hafi tilkynnt að hann væri með
Alzheimer 1994 (eins og það hafi
komið heimsbyggðinni mikið á
óvart!) „Upp fráþeim tímahélthann
sig á heimili sínu í Los Angeles og
naut umönnunar eiginkonu sinnar
Nancy og nánustu fjölskyldu".
Síðan er minnst á „glæsilegan
stjómmálaferil og þá miklu mann-
kosti sem hann hafði" en þeir mann-
kostir voru einkum og sér í lagi þægi-
legt viðmót. Má nefría, fyrst Stefán
Friðrik vilf trúa því að Reagan hafi lif-
að yndislegu lífi í faðmi „nánustu fjöl-
skyldu" sinnar að börn hans hafa bor-
ið vitni um sinnuleysi hans á þeim
svo stappaði nærri skeytingarleysi.
UM L0KAKAFLANN f GREIN STEFÁNS
FRIÐRIKS þarf ekki að hafa mörg orð:
„Hann leiddi Kalda stríðið til
lykta, tryggði endalok kommúnism-
ans og trygga forystu Bandaríkja-
manna á vettvangi heimsmálanna.
Ronald Reagan setti sem forseti
Bandaríkjanna mark sitt á söguna
með baráttu sinni fyrir lýðræði og
ekki síðurmeð þvíað fylgja sannfær-
ingu sinni íhvívetna og vera trúrlífs-
hugsjónum sínum. Hægrimenn um
allan heim kveðja hinstu kveðju einn
fremsta leiðtoga sinn á 20. öld með
mikilli virðingu.
Minningin um manninn sem
sigraði kommúnismann mun ávallt
lifa.“
Iiallelúja, Lenín, Kim 11 Súng!