Dagblaðið Vísir - DV - 24.11.2004, Side 31

DV Síðast en ekki síst
MIÐVIKUDAGUR 24. NÓVMEBER 2004 31
Varaformaður Vinstri
grænna skrifar um amer-
ískar bíómyndir á íslensk-
um sjónvarpsstöðvum.
Kjallari
með Kristjáni Guy Burgess
Sömu myndirnar alls staðar
Dagur Kári Pétursson, kvik-
myndaleikstjóri, ljáði máls á því á
dögunum að hér á landi væri að
vaxa úr grasi heil kynslóð sem þekkti
nánast ekkert annað en bandarfskar
kvikmyndir, framleiddar í drauma-
verksmiðjunni, og sem hefði varla
séð evrópskar kvikmyndir eða
myndir á öðru tungumáli en ensku.
Fyrsta myndin sem ég man eftir
að hafa séð í bíó var önnur myndin í
Stjömustríðsþríleiknum hinum fyrri
þar sem keisarinn svaraði fyrir sig
eftir háðulega útreið í fyrstu mynd-
inni þar sem Helstirnið var sprengt í
loft upp af uppreisnarmönnum.
Þessi mynd er enn meðal uppá-
haldsmynda minna og líklega hefur
megnið af þeim myndum sem éghef
séð síðan í bíó verið bandarísk
draumaverksmiðjuffamleiðsla.
Þetta er mikil breyting frá fyrri
tímum. Ég komst á dögunum yfir
gömul bíóprógrömm frá sjötta, sjö-
unda og áttunda áratugnum þar
sem lesa mátti um söguþráð mynda.
Þær voru oft og tíðum franskar,
þýskar, danskar og ítalskar ekki síð-
ur en bandarískar. Á þessum tíma-
punkti rann upp fyrir mér að fjöl-
breytni í kvikmyndahúsum hefur
Efmaður opnar blað-
ið í gær og lítur yfir
bíóauglýsingar þá eru
nánast sömu mynd-
irnar í öllum kvik-
myndahúsum og þær
nánast allar banda-
rískar.
þar má jafnvel finna hörmulegar
sjónvarpsmyndir (ábyggilega fram-
leiddar af Hallmark) þar sem
óþekktir leikarar skæla yfir sjúkum
börnum eða illa leiknir íjöldamorð-
ingjar eru dregnir til dóms og laga af
illa leiknum löggum eða lögfræðing-
um eða réttarmeinafræðingum
(sem maður vissi ekki að lifðu svona
spennandi h'fi).
Þetta er sýnt á besta tíma en seint
á sunnudögum koma svo verðlaun-
aðar íranskar, danskar eða franskar
kvikmyndir vegna þess að það er
búið að ákveða að á þær vilji enginn
horfa.
Nú er ég ekki á móti bandarísk-
um eða breskum kvikmyndum og
alls ekki Hollywood, enda margar
minna eftirlætiskvikmynda ekta
Hollywood-myndir, hvort sem um
er að ræða Stjörnustríð eða Hringa-
dróttinssögu eða Matrix. Enda er
ótrúlega margt gott við frjálslyndið
og anarkfið í Hollywood-myndum
þar sem nánast alltaf er ráðist gegn
kerfinu og hugmyndafræðilegu
frelsi hampað, oft í líki sérvisku eða
furðulegheita.
Hins vegar er fábreytnin slæm,
sérstaklega á tímum þegar pening-
arnir flæða um allt og hinn dæma-
laust lofaði hagvöxtur heldur áfram
út í eitt. Einmitt á slíkum tímum
skyldi maður ætla að bíóhúsin gætu
boðið upp á fleiri myndir í sölum
sínum og frá fleiri löndum. Einmitt á
slíkum tímum gæti maður haldið að
metnaðurinn blómstraði. En
kannski er fábreytnin - það sama í
boði á fleiri stöðum en áður - fylgi-
fiskur markaðssamfélagsins þar sem
stóru fiskarnir éta þá litlu með þeim
afleiðingum að við fáum ekkert
nema stórfiska í matinn og missum
af fjölbreytninni.
• Þá sögðum við einnig frá því að
á sama tíma sótti annar forsætis-
ráðherra, Þorsteinn Pálsson, það
fast að snúa aftur til íslands, úr
sendiherrastól í ritstjórnarstól á
Mogganum. Þor-
steinn hafði
reynslu sem rit-
stjóri á Vísi á átt-
unda áratug síð-
ustu aldar og þótti
koma vel til
greina. Ritstjóra-
starfið á Morgun-
blaðinu hefur því verið eftirsóknar-
vert enda hafa einhverjir látið hafa
það eftir sér að það væri ígildi ráð-
herrastóls. Þar situr þó enn Styrmir
Gunnarsson, sprækari en nokkru
sinni fýrr þótt hann sé að nálgast
eftirlaunaaldurinn...
• Miklar hræringar hafa orðið á
Útvarpi Sögu upp á síðkasdð. Þrír
af Qórum máttarstólpum hafa yfir-
gefið skútuna og skilið Amþrúði
Karlsdóttur eftir
eina. Hún hefur
fengið til liðs við
sig nýtt fólk, As-
gerði Flosadóttur
sem gerði garðinn
frægan hjá
Mæðrastyrks-
nefnd og Gústaf
Níelsson sagnfræðing sem hefur
starfað fyrir Sjálfstæðisflokkinn og
súlustaðinn Bóhem. Nýjasti liðs-
maðurinn er Þorgrímur Gestsson,
fyrrum fréttamaður á Ríkisútvarp-
inu. Hann er Ásgerði að góðu
kunnur, því hún réð hann til að
skrifa sögu Mæðrastyrksnefndar...
• Tryggir hlustendur hafa áhyggj-
ur af Útvarpi Sögu eftir að þeir
Ingvi Hrafn, Sigurður G. Tómasson
og Hallgrímur Thorsteinsson yfir-
gáfu skútuna.
Viðbrögð áheyr-
enda virðast
vera minni en
áður, einkum
og sér í lagi í
þáttum þar sem
hlustendur
hringja inn. í
þætti sem Gústaf Níelsson sá um í
fyrrakvöld stóð á sér að hlustendur
létu í sér heyra. Þá hringdi inn
kona sem hlustendur gátu ekki
heyrt betur en væri sjálf Amþrúður
Karlsdóttir. Ræddu hún og Gústaf
um ástandið í þjóðfélaginu og voru
nokkuð sammála...
liklega minnkað heldur undanfarna
áratugi.
Reyndar þarf ekki að leggjast í
neinar sagnfræðirannsóknir til að
skynja að bíómenning á íslandi er
vægast sagt fábreytt. Ef maður opn-
ar blaðið í gær og lítur yfir bíóaug-
lýsingar þá eru nánast sömu mynd-
irnar í öllum kvikmyndahúsum og
þær nánast allar bandarískar þótt
sjá megi eina íslenska heimildar-
mynd í almennum sýningum og
eina norræna barnamynd. Við þetta
bætast hins vegar tvær kvikmynda-
hátíðir, norræn og alþjóðleg.
Það vekur auðvitað upp spurn-
ingar hvort það sé æskilegt að
myndir á öðrum tungumálum en
ensku séu eingöngu sýndar á til þess
gerðurn „menningarlegum" hátíð-
um. Þar með er búið að upphefja
kvikmyndagerð þessara landa, setja
hana á sérstakan stall og stimpla
sem frávik frá hinu eðlilega sem eru
bandarísku Hollywood-myndimar.
Með þessu virðist aðsókn þó ekki
aukast á evrópskar myndir og meira
að segja íslenskar myndir geta ekki
keppt við Hollywood og hala inn ör-
fáa áhorfendur.
Sömu stefnu má finna á öllum
sjónvarpsstöðvum hér á landi sem
sýna bara bandarískar og enskar
myndar nema Ríkissjónvarpið sem
seint á sunnudögum sýnir stundum
myndir frá öðrum löndum. Það er
þó ekki svo að það séu endilega
toppmyndir á dagskrá stöðvanna,
Katrín Jakobsdóttir
• Fréttablaðið sló því upp í dálki,
hliðstæðum þessum, í gær að
komið hafi til
greina á sínum
tíma að Davíð
Oddsson yrði rit-
stjóri Morgun-
blaðsins þegar
Matthías Johann-
essen hætti.
Fréttablaðið sagði
að þetta hefði aldrei komið fram
áður. Við notum þá tækifærið og
ri^um það upp sem mönnum
kann að hafa yfirsést í DV í byrjun
febrúar. Þar stóð
að DV hefði heyrt
úr innsta hring að
þegar Matthías
lét af starfi, hafi
komið til greina
að Davíð fengi
stólinn: Stjórnar-
menn íArvakri
ámálguðu þetta við Davið sem
hafnaði því ekki þá að þeirhéldu
áfram að ræða þessar hugmyndir.
Ekki reyndist samstaða um þessa
niðurstöðu enda hefurDavíð sjálf-
sagt langað til að vera áfram í
pólitík...
Samráðsgróðinn renni til sjúkrahúsa
Gömul kona skrifar:
Þakka skemmtilegt dagblað og
ég tala ekki um Fréttablaðið með.
Ég er ellilífeyrisþegi svo launin
eru ekki mikil, en ég veiti mér
samt Stöð 2 og DV. Mér finnst
óskaplegt að þar sem góður mað-
Lesendur
ur er f starfi - Þórólfur Árnason -
fær hann ekki frið frekar en Clint-
on forðum. Ég hef þá trú að íraks-
stríðið væri ekki ef hann væri enn
við völd.
Davíð vó að Þórólfi og sagði að
ef þetta væri sjálfstæðismaður
fengi hann engan frið. En hvað
um Björn Bjarnason á sínum
tíma? Hann fékk að sitja þótt hann
vígbúist á friðartímum í friðvænu
landi. Er skömm að sérsveitar-
mönnum vopnuðum, að ég tali
ekki um þessi grey úti í löndum
vopnuðum 500 skota rifflum eða
byssum og heita íslendingar.
Af hverju er lítið talað og ritað
um olíufurstana? Hver trúir því að
Sólveig, kona Kristins, hafi ekkert
vitað? Er það trúverðugt?
En hér kemur það sem mér lá á
hjarta:
Það sem olíufélögin stálu af
kaupendum verði reiknað og
þeim gert skylt að greiða sjúkra-
húsum landsins það. Hverju
sjúkrahúsi í sama byggðarlagi og
bensínafgreiðslan. Þetta ætti að
vera gott fyrir heilsugæslu á land-
inu og stytta halann sem biðin er
með mjaðmagrind og bara allt
mögulegt.
Kennaradeilan á löngu að vera
sett í lögbann. Það er svívirða
hvernig farið er með æsku þessa
lands. Það á að borga sömu laun
fyrir sömu vinnu. Grunnskóla-
kennarar eru með sama nám og
framhaldsskólakennarar.
Við erum í yndislegu landi - ef
því verður ekki sökkt í óheilindum
og eiturlyfjum.
Höldum vörð um æskuna!
Gömul kona.
Vill Sigmar B.
veiða hreindýr
á sexhjóli?
Halldór á Patreksfirði hringdi.
Ég sé í fréttum að Sigmar B.
Haukssson, formaður Skotveiðfé-
lagsins, er að tala fyrir því að hrein-
dýrum verði sleppt lausum á Vest-
Qörðum. Sigmar vill gjarnan að
byssumenn geti veitt þessi dýr víðar
en bara á Austurlandi. Það fýrsta
Lesendur
sem mér datt í hug þegar ég sá þetta
er atvik sem átti sér stað fyrir um tíu
ámm síðan. Þá var Sigmar staðinn
að því ásamt veiðifélaga sínum að
fara um utan vega á Klettahálsi á vél-
kúnu sexhjóli. Þessir menn eiga
veiðihús á eyðibýli í Skálmafirði á
Barðaströnd og hafa gert þaðan út á
rjúpur. Megum við nú eiga von á því
í framtíðinni að Sigmar þeytist um
allt hálendi Vestfjarða á ólöglegum
farartækjum til að drepa hreindýr?
Halldór.
1