Dagblaðið Vísir - DV - 29.03.2005, Blaðsíða 18

18 ÞRIÐJUDAGUR 29. MARS 2005
Bílar DV
Ýmsir alþjóðlegir staðlar gilda
um dekk. Staðlarnir ná yfir
munsturtegund (sumar, vetrar,
heilsársdekk, o.s.frv). Stærð
dekkja og stærðarmerking er sam-
kvæmt alþjóðlegum staðli, burð-
ar- og hraðaþol er einnig mælt og
flokkað samkvæmt alþjóðlegum
staðli.
Hraðamerking er síðasti stafur
í stærðarmerkingu dekks - bók-
stafur - sem dæmi er R-merkt
dekk með hraðaþol 170 km/klst.
en T-merkt með 190 km/klst.
Dýpt munsturs er yfirleitt 8-10
mm. Slitmörk - þ.e. sérstakt merki
sem myndast í munstri þegar það
hefir slitnað það mikið að veggrip
er í lágmarki, er yfirlitt við 3 mm,
þ.e. þegar mUnstur mælist 3 mm á
dýpt. Svokölluð lágprófildekk, en
það eru dekk með lægri hliðar en
sem nemur 50% af breidd sólans,
eru yfirleitt með hraðaþol
umfram 190 km/klst.
Til að lágprófíldekk nái
miklu hraðaþoli samkvæmt
alþjóðlegu stöðlunum þarf
munstrið að vera fremur
grunnt - oft um og innan við 8
mm og til að standast kröfur stað-
alsins um veggrip þarf efni sólans
að vera klístraðra en í sólaefni
venjulegs dekks - það má eigin-
lega líkja þessu við að keyra á lím-
bandsrúllu sem snýr límhliðinni
út.
Réttur þrýstingur er
ekki einungis lykill að
endingu dekkjanna
heldur er hann gríðar-
lega mikilvægt örygg-
isatriði.
Þetta þýðir að lágprófíldekkið
skilur klísturkenndari sólann eftir
á malbikinu í meiri mæli en
venjulegt dekk, ef þannig má að
orði komast. Auk þess að vera
miklu dýrari endast því lág-
prófíldekk með mikið hraðaþol
miklu skemur en venjuleg fólks-
bíladekk.
Þegar haft er í huga að 4 dekk
undir meðalfólksbíl kosta 35-45
þúsund krónur skiptir miklu máli
að þau endist eðilega -
Oekk undir bíl
Eftirlit tryggir
endingu.
um og yfir 50 þúsund km - en ekki
30 þúsund eða minna (50 þúsund
km samsvara þriggja ára notkun
fjölskyldubíls á höfuðborgarsvæð-
inu).
Til að dekk af viðunandi gæð-
um endist 50 þúsund km þarf ekki
annað en einfalt reglulegt eftirlit
með loftþrýstingi - þ.e. passað
upp á að hann sé hvorki of mikill
né of lítill. Þetta eftirlit geta allir
framkvæmt eða fengið þrýsting-
inn mældan á bensínstöð.
Upplýsingar um þrýsting f
dekkjum eru í handbók bílsins og
yfirleitt einnig á miða sem límdur
er í dyrakarminn bílstjóramegin.
Réttur þrýstingur er ekki ein-
ungis lykill að endingu dekkjanna
heldur er hann gríðarlega mikil-
vægt öryggisatriði. í stað þess að
fara út í langt mál ætti eftirfarandi
dæmi að skýra málið: Nýtt dekk er
sett undir bíl í Reykjavík. í því á að
vera 26 punda þrýstingur. Vegna
mistaka var ekki dælt í dekkið
meiru en sem nam 9 pundum.
Bílnum var ekið í einni lotu í átt-
ina að Hellu á Rangárvöllum.
Sjö km austan við Selfoss var
nýja dekkið orðið ónýtt og rifnaði
í tætíur. Sem betur fer olli þetta
óhapp ekki slysi. Of lint dekk hitn-
ar á hliðunum þar til það soðnar
og tætist þá sundur með hvelli.
Leó M. Jónsson vélatæknifræöingur,
leoemm.com.
Audi A6 bíll ársins í Evrópu
Þýska tímaritiö Autobild hefur valiö Audi A6 sem bíl árins 2005. Bíllinn var valinn isam-
starfi við 21 systurútgáfu Autobild víöa um Evrópu. Fyrst völdu lesendur um alla Evrópu
hvaöa bilar ættu aö koma til greina og fékk AudiA6 stærstan hluta atkvæöanna, þar á
meöal var hann efstur á blaöi hjá lesendum fimm landa. Þaö var svo dómnefnd skipuö
35 blaöamönnum sem komst aö
lokaniðurstöðu. Kemur fram
aö blaðamennirnir hafi
heillast afkröftugri
frammistööu bilsins,
þægindum,glæsi-
legum búnaöi og
hversu gott rými er
í bílnum.
Bílasmiðurinn John DeLorean lést
nýverið, áttræður að aldri. Ferill
DeLoreans var skrautlegur, hann var
talinn einn djarfasti bílaframleiðandi
Bandaríkjanna er hann ákvað að yfir-
gefa General Motors og koma á fót
eigin verksmiðju á Norður-írlandi.
Það framtak átti ekki eftir að reynast
gjöfult og endaði með því að hann var
handtekinn fyrir að reyna að flytja
inn og selja kókain en gróðinn átti að
fara í að bjarga fyrirtæki hans.
Glamúrkóngur bíla-
iðnaðarins allur
John DeLorean Með
DeLorean DMC-bif-
reiðinni sem átti aö
verða flottasti sportbíll
sins tima.
John DeLorean var einn afar
fárra bandarískra framtaks-
manna sem kom á fót eigin bila-
framleiðslu á síðustu öld. Fram-
takið átti reyndar eftir að ríða
honum að ftíllu en eftir stendur
mögnuð saga um ótrúlega bifreið
sem á sér enga aðra líka.
Ferill hans hófst hjá General
Motors þar sem hann þróaði, að
því að talið er, fýrsta „kraftabfl-
inn“. Hann kom kraftmikilli V8-
kókaíni. Sölugróðann átti að nota
til að bjarga fyrirtæki hans ffá
gjaldþroti. Það duldist engum að
DeLorean hefði gert allt til að
bjarga fyrirtæki sínu og þó svo að
hann haf! aldrei verið sakfelldur
og dæmdur til fangelsisvistar
vegna málsins fannst mönnum
ekki ólfldegt að ásakanirnar væri
á rökum reistar. Hann náðist á
myndbandi þar sem hann lýsir
innihaldi stórrar ferðatösku, sem
vél í Pontiac Tempest og nefndi
tegundina GTO. Bfllinn varð afar
vinsæll og DeLorean kleif met-
orðastigann. Hann hætti hjá GM
árið 1973 og orðuðu margir hann
jafnvel við sjálft forsetaembætti
Bandaríkjanna en þess í stað
kom hann á fót eigin verksmiðju
á Norður-frlandi. Þar sagðist
hann vilja framleiða draumabfl-
inn sinn.
Átta árum síðar leit DeLorean
DMC-12 dagsins ljós. Bfllinn var
sportlegur, ólakkaður og hjarimar
á hurðinni vom efst á henni, ekki
á hlið hennar. Ekki vom nema
tæplega 9 þúsund eintök fram-
leidd af bflnum sem öðlaðist þó
eilífða frægð í myndunum Back to
the Future þar sem honum hafði
verið breytt í tíma-
flökkimarvél.
Þann 20. októ-
ber 1982 var
DeLorean svo
handtekinn á hót-
eli við flugvöll í
Los Angeles, sak-
aður um ráða-
bmgg um að flytja
inn 100 kfló af
innihélt kókaín, sem „gulls ígildi".
Norður-írar vom höggdofa.
Verksmiðjan hafði 2500 manns í
vinnu, jafnt úr röðum kaþólikka
sem mótmælenda. Þáverandi
forsætisráðherra Bretíands,
Margaret Thatcher, gladdist hins
vegar. Nú þyrfti hún ekki lengur
að koma DeLorean til bjargar
með peningaframlögum til að
koma í veg fyrir kreppuástand í
Belfast.
f Ijós kom að DeLorean hafði
svikið sína eigin verksmiðju á
Norður-írlandi og starfsmenn
hennar. Bfllinn, sem átti að vera
byltingarkenndur sportbfll, var
hannaður á mettíma og þótti
framleiðslan alls ekki góð. Af
þeim 8900 bflum sem urðu til úr
ævintýrinu, vom
aðeins um 4500
eintök seld. Hann
skaut undan fé sem
átti að fara í rekst-
urinn og faldi á
svissneskum
bankareikningum.
Hann lét aldrei sjá
sig í Belfast aftur.
eirikurst&dv.is
Back to the Future Bílnum var
breytt i tímaflökkunarvél í kvik-
myndunum Aftur til framtíðar.