Dagblaðið Vísir - DV

Dagfesting
  • fyrri mánaðurinmars 2006næsti mánaðurin
    mifrlesu
    272812345
    6789101112
    13141516171819
    20212223242526
    272829303112
    3456789
Útgáva
Tidligere udgivet som

Dagblaðið Vísir - DV - 18.03.2006, Síða 52

Dagblaðið Vísir - DV - 18.03.2006, Síða 52
52 LAUGARDAGUR 18. MARS 2006 Menning DV Meðanalltlékílyndifóruþauútálífið | og drukku sig útúrfull og Helena horfði á Guðjón fuli af ást, aðdáun og þrá. Hún horfði á hann og glotti eins og púki og svo | hló hún og Guðjón hló líka og baðaði út 1 öllum öngum og fylltist stolti yfir aðdáun- | inniogþránniíaugumþessararkonusem beindustaðhonum.Húnsettilæriðámilli I fótahansogþaudönsuðuogsvofóruþau 1 heim og sváfii saman án þess endilega að y vera að reyna að skapa með því annað en 1 fáein augnablik. - Hermann Stefansson, Stefhuljos. Hermann Stefánsson rithöfundur er vinsamlegast beðinn að sleppa því að ræða um póst- módernisma í viðtalinu. Það hugtak hefur þó nánast fest við nafn hans, eftir einhverjar rit- deilur í Morgunblaðinu, sem engin ástæða er til þess að fara nánar út í hér. Þetta á að vera opinskátt viðtal um æsku og innstu tilfinningar. . ... h'. - „Hjá afa og ömmu á Akureyri var bókaskápur sem við bræðurn- ir lásum upp til agna," segir Her- mann þegar hann er beðinn að ræða lestur sinn í æsku, eins og rithöfundar eiga alltaf að gera í viðtölum. „Ég las átakanlega sænska bók um Hróa hött, sósíalrealíska sögu og í henni leitaði Hrói skjóls í klaustri, en nunnurnar sviku hann í hendur yfirvaldanna og hann var drepinn í lokin. Þetta var heldur átakanlegt allt saman, en það hentaði, þar sem sósíalism- inn þoldi náttúrlega ekki kirkjuna í samkrulli við kúgandi yfirvöld. Ég heillaðist af Hróa, sennilega var það barnsleg réttlætiskénndin í bland við áhuga á framandi æv- intýrum, svo ég gróf upp skáld- sögu Þorsteins frá Hamri, í Skíris- skógi, sem er alls ekki barnabók. En framan á var mynd af vöru- merki hveitisins Robin Hood, sem ég kannaðist við, og ég var svo húkkt á hinum sænskættaða Hróa að ég þrælaði mér í gegnum hana. Ég las því Þorstein frá Hamri fyrir slysni, en var allt of ungur til þess að botna nokkuð í honum. Svo var ég fljótt farinn að sækja bókasöfn og byrjaður að skrifa ell- efu, tólf ára. Þá skrifaði ég ljóð. Þegar ég var fimmtán ára átti ég fullar stflabækur af ljóðum, tvær skáldsögur og mikið af greinum um stjórnmál." Þú hefur verið pólitískt ung- menni? „Já, ég gleypti í mig Þórberg og var sennilega kommúnisti, en þó ég las frjálshyggjufræði og skrifaði einhverjar abstrakt greinar í endalausri samræðu við frjáls- hyggjuna og mér datt alltaf í hug að senda þær til einhverra blaða, en hugsaði með mér að sennilega yrðu þær ekki birtar ef ritstjórinn fengi vitneskju um að höfundur- inn væri tólf ára. Við bræður skrif- uðum báðir og við flíkuðum skrif- unum mátulega mikið. En ég gerði mér ýmislegt fleira til dund- urs. Halldóra Geirharðs var góð vinkona mín og hún útvegaði mér hlutverk í Óvitum, eftir Guðrúnu Helgadóttur og ég lék því í Þjóð- leikhúsinu heilan vetur þegar ég var ellefu ára. Eins og flestir muna léku fullorðnir börn og öfugt, en ég lék illmennið sem lamdi kon- una sína og flæmdi börnin sín að heiman." Hafði þetta ekki slæm áhrif á ómótaðan unglinginn? „Nei, þá hjálpaði það mér að vera alinn upp á sænskum sósíal- realisma." Þýddi bók á galisísku Aðspurður um hvenær hann „Gáfumcmnastimpill- inn er óskiljanlegur vegna þess að það er ekki til heimskulegrí höfundur en ég. Þetta er tóm brand- aramennska." hafi birt eitthvað af skrifum sínum opinberlega segist hann ekki muna hvort það var í mennta- skóla, en hann var fyrst í MS og síðan MH. Kannski hafi hann skrifað eitthvað í skólablöð þar. „En ég var ekki nógu ánægður. Ég beit það í mig að ég myndi ekk- ert birta fyrr en ég væri fullkom- lega ánægður með það sem ég skrifaði. Þó held ég að ég verði nú seint sakaður um mikla fullkomn- unaráráttu. Ég er fremur kæru- laus. En ég var að minnsta kosti nægilega sjálfsgagnrýninn til þess að taka þá ákvörðun að gefa ekki út strax. Þegar ég var rúmlega tví- tugur var ég alveg kominn að því, en eitthvað hélt aftur af mér." Hermann ákvað að fara í bók- menntafræði, eins og svo margir sem finnst skemmtilegast að lesa og skrifa. Hann skrifaði BA-ritgerð hjá Matthíasi Viðari um Dylan Thomas. Mastersnámið tók hann bæði hér heima og úti á Spáni og M.A.-ritgerð skrifaði hann um spænskar kenningar um marg- röddun í ljóðlist. Eri hvers vegna fór hann til Spánar? „Mér var alveg sama hvert ég færi, mig langaði bara burt," segir Hermann. „Líka hafði ég betri grunn í spænsku en í frönsku, eft- ir svolítið nám í menntaskóla. Síðan lærði ég spænsku uppá nýtt og þurfti svo að læra galisísku líka vegna þess að ég bjó á tvítyngdu svæði. Ári seinna þýddi ég íslenskt ljóðasafn yfir á galisísku. En raun- ar félck ég góða hjálp frá reyndum þýðanda sem ég kynntist. Við þýddum í samvinnu og ég skrifaði formála á hræðilegri galisísku, sem félagi minn breytti í góða galisísku." Ekki nóguspennandi að vera bara rithöfundur Hermann segist aldrei hafa vit- að hvað hann ætlaði að verða og þess vegna hafi hann oft tekið sér frí frá námi og sinnt ýmsum störf- um, svo sem járnabindingum, bókagagnrýni fyrir Morgunblaðið og fleira. Hann er minntur á hví- líka huggun er hægt að finna í því að Þórbergur skuli ekki hafa skrif- að neitt „stórt" fyrr en hann var 35 ára og Bréf til Láru kom út og ekki árum saman eftir það. „Það er eitthvað sem er ekki nógu spennandi við það að vera „bara rithöfundur," segir Her- mann. „Það er einhver leiðinda íhaldssemi í fólki sem ákveður ungt að verða rithöfundur og gengst upp í ímyndinni. Til hvers er það að skrifa? Sigfús Daðason hefur eftir gríska höfundinum Nikos Kazantzakis að góður rit- höfundur sé sá sem alltaf getur hugsað sér að hætta að skrifa og snúa sér að einhverju öðru. Ann- ars er það ekki alvöru." Hvað með það að ef maður verður ekki að vera rithöfundur, þá eigi maður að hætta því? . „Það er einmitt það. Ef maður getur hætt að skrifa, þá á maður að gera það - enda er ekkert upp úr þessu að hafa. Bókmenntir hafa áreiðanlega aldrei átt eins lít- ið upp á pallborðið og akkúrat núna. Hetjurnar og það sem ber hæst er eins og viðskiptaheimur- inn. Peningar eru kjaftaðir upp og svo kjaftaðir niður. Eins er það með rithöfunda. Þeir eru kjaftaðir upp og kjaftaðir aftur niður. Það eru mjög svipuð ferli sem ráða því hvernig rithöfundar eru settir í kastljós samtímans og hvernig verðbréf eru hækkuð eða við- skiptamenn gerðir að hvunndags-

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar: 66. tölublað-Helgarblað (18.03.2006)
https://timarit.is/issue/350112

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.

66. tölublað-Helgarblað (18.03.2006)

Gongd: