Freyr - 01.02.1968, Page 3

FREYR
BÚNAÐARBLAÐ
Freyr nr. 3. — febrúar 1968
64. árgangur
Utgefendur:
BÚ NAÐARFÉLAG (SLANDS
STÉTTARSAMBAND BÆNDA
Útgáfustjórn:
EINAR ÓLAFSSON
HALLDÓR PÁLSSON
PÁLMI EINARSSON
Ritstjórn:
GÍSLI KRISTJÁNSSON
(ábyrgðarmaður)
ÓLI VALUR HANSSON
Heimilisfang:
PÓSTHÓLF 390, REYKJAVÍK
BÆNDAHÖLLIN, REYKJAVÍK
Rltstjórn, innheimta, afgreiðsla og
auglýsingar:
Bœndaholiinni, Reykjavík — Sími 19200
Prentsmiðja Jóns Helgasonar
Reykjavík — Sími 38740
EFNI:
Efnahagsmál bœnda
Verðlagsmálin
Verðgrundvöllur búvöru 1. jan. 1968
Greinargerð meirihluta yfirnefndar
Samþykktir Búnaðarsambands
Eyjafjarðar
Yfirlýsing stjórnar Stéttarsambandsins
Menn og Málefni
Útigangshross
Garnaveiki í Lundarreykjadal
Verð á búvörum 1. jan. 1968
Molar
Efnahagsmál bændanna
í þessu liefti FREYs er greinargerð um starfsemi yfir-
nefndar þeirrar, sem ákveða skyldi verðgrundvöll fram-
leiðsluársins og í öðru lagi er hér birt grein formanns
Stéttarsambandsins um verð-grundvöllinn.
Það leikur vart á tveim tungum, að bændur eiga að
þessu sinni við mikinn vanda að etja á sviði efnahags-
mála. Búskapurinn er í vaxandi mæli háður tækninni og
hann krefst stöðugt meiri fjármuna svo að rekinn verði
á hagrænan hátt og samkvæmt nútíma kröfum. En hið
hagræna í búskapnum steytir bara á skeri — eða skerjum
—■ þar sem við er að etja önnur viðhorf en þau, sem vilja
viðurkenna, að hlutur fjármagnsins þarf að fá nokkuð í
sína pyngju. Það þarf miklu meira fjármagn nú en gerð-
ist fyrrum, tæknin kostar fjármuni en hún sparar vinnu,
og því meiri vinnu og erfiði sparar hún sem nýting henn-
ar er fullkomnari. Það eru ekki nema 15—20 ár síðan það
þótti ósvinna að œtla bónda að hirða í hæsta lagi 12 kýr
og ungviði að auki. Með auknum húsakosti og miklu
hentugri húsakosti, ásamt viðeigandi tœknibúnaði,
mjaltavélum o. fl. þykir það ekki nema meðal manns verk
í dag að hirða 20—30 gripi og ekki eru fá dæmi þess að
það sé mannsvinna að hugsa um 30—40 kýr og ungviði að
auki. En þessi fullkomni búnaður kallar á fjármagn og
miklu meira fjármagn, en áður þekktist í íslenzkum bú-
skap og fjármagnið kallar á sinn hluta eftirtekjunnar til
viðhalds og vaxtagreiðslu. Skuldabagginn þyngist, en
þegar hlutur hans á gjaldalið rekstursreikningsins er
ekki viðurkenndur, hlýtur sá baggi að lenda á eiganda
búsins og draga frá kaupi hans. Þetta er einn liður af
fleirum, sem hallast verulega á í verðgrundvellinum nú.
Þegar við bœtist svo óblítt árferði, — svo ekki sé meira
sagt — er engin furða þótt þungt sé fyrir fæti hjá ýmsum
og vandi að sjá, hvernig inna skal af hendi greiðslur fyrir
stœrstu pósta rekstrarvara, svo sem innkeypt fóður og
áburð. Sá vandi er svo almennur nú, að stórum batnandi
árferði þarf til þess að þau sund opnist í efnahagsmálum,
sem þorra bænda sé fært að sigla um heill í höfn. Þeir
eru allt of margir, sem ósýnt er um hvort stranda muni
á skerjum skuldabrúnku eða komist klakklaust yfir örð-
ugleikana, sem við blasa á sviði efnahagsins. Þegar bæði
náttúruöflin og mannlegur kraftur leggja steina í göt-
una, þá er varla von að allir aki heilum vagni heim. En
má ekki ætla að þessi áfangi sé aðeins stuttur spölur á
leið vegfarandans? Við vonum að svo sé. — G.
F R E r R
59