Freyr - 01.09.1971, Page 6

ingur, klyfberi eða klakkur, móttak, sili,
taglstag, hleypihengsli eða heybandslest?
svo að örfátt eitt sé tilgreint af því, sem
horfið er úr heyskaparmáli og af nútíma
starfsvettvangi. Nöfn á hlutum týnast líka.
„Blað skilur bakka og egg“ kvað Jónas,
það skilur nútíminn einnig, en Ijábönd,
grashlaup og þjó þekkja víst fáir þeirra,
sem yngri eru en þrítugir.
Aldrei í sögu landsins hefur rás tímans
verið svo ör eins og hin síðust ár. Vélarn-
ar hafa umhverft öllu, ekki bara starfs-
háttum og afköstum, heldur og venjum og
siðum, málfari og heimilisháttum og
mörgu öðru. Dráttarvélin getur fylgzt með
á sveitarballið að heyskap loknum, — jafn-
vel um heyskapartímann — en ungi mað-
urinn eða bóndinn geta ekki dansað við
hana. Hún er þarft tœki í þeirra höndum,
þegar hún lœtur að stjórn og er ekki í
ólagi, og vélar og verkfœri eru við hana
tengd til þess að gegna störfunum. En hún
er ekki til viðræðu þótt hávœr sé í gangi.
Það eru vinnutœkin ekki heldur, en gagn-
leg eru þau og ef allt hátterni við hey-
vinnuna er eðlilegt þá er auðvelt að safna
miklum forða heyja á skömmum tíma þótt
þótt litlu mannsafli sé á að skipa.
Víst eru túnin orðin víðáttumikil, miðað
við það, er áður gerðist. En þau geta brugð-
izt og þau hafa brugðizt mjög tilfinnan-
lega. Úr því geta vélarnar ekki bœtt bein-
línis, en hlutur þeirra í því að bjarga því
vel, sem bjargað verður til vetrarforða, er
þó ekki óverulegur og í sumum árum
mikill.
Á vori var sáð og áburði dreift til þess
að efna til góðrar og mikillar eftirtékju.
Svo bezt verður henni vel bjargað, að til
þess séu tœki í lagi þótt mannafli sé
naumur.
Misæri að undanförnu hefur fœrt bœnd-
um í fang verulegar áhyggjur og erfiði
þrátt fyrir góðan og ágætan vélakost.
Þegar þessar línur koma fyrir sjónir les-
enda er það staðreynd, að miklu meira
fóður er í hlöðum af heimafenginni töðu

Vélræn heyþurrkun.
en á sama tíma um undanfarin ár. Við
ráðum ekki veðurfari en tæknin og tækin
eiga að hjálpa til að gera misferli þess
sem minnst, hjálpa til þess að gera bónd-
ann sem minnst háðan veðurfarinu, sem
fyrr var fremur öllu afgerandi um afkomu
hans. Margra ára andóf við erfiða veðráttu
hefur reynt á þolrif ýmissa og fœrt bænd-
um litlar tekjur i bú. Svona hefur það
gengið um alla tíð íslands byggðar. Með
fábreyttum starfsháttum og engri tœkni
bœnda, voru veðurguðirnir jafn harðhend-
ir og nú gerist, en áhrifavald þeirra kom
í fyrri daga harðara niður á búendum. Þá
varð stundum fellir á búfé og fólk dó úr
ófeiti af því að árangur heyanna varð langt
frá því er vera skyldi. Það hrökk ekki til
að hafa marga á spildunni við slátt og röð
af kvenfólki með hvítar svuntur við rakst-
ur og þurrkun heyja. Meira þurfti til.
Hvort mun gæfa og gengi í hversdags at-
höfn og mannlegum samskiptum hafa
breyzt að sama skapi? Því skal ekki svarað
hér. G.
354
F R E Y R