Freyr - 01.08.1973, Blaðsíða 6

„Lögmál vistfræðinnar
segja, að allt leiti jafn-
vægis í náttúrunnar ríki“.
að sér tækni og nútíma vinnubrögð, stefnir
nú til óhagrœðis á ýmsum sviðum. Þróun
sem í upphafi var forsenda bættra kjara
og aukinnar velsældar, er nú greinilega
farin að bitna á þegnunum, a. m. k. veru-
legum hluta þeirra.
Það er orðið almennt viðurkennt að
sporna verði við því að hún haldi áfram
að hafa sinn gang.
Við stefnum nú hraðfara í átt til borg-
ríkis — en ættum að geta séð að okkur
áður en við náum öfgunum á þann veginn
og þurfum á örvæntingarfullan hátt að
fara að dreifa öllu aftur. Til þess að sjá
að okkur, verðum við að gera okkur grein
fyrir þeim lögmálum sem hér eru að verki.
Lögmál vistfrœðinnar segja, að allt leiti
jafnvægis í náttúrunnar ríki. Þetta getur
að vissu marki átt við um byggðaþróun.
Fólk er fyrir löngu farið að flýja stór-
borgir, þau samfélagslegu afskræmi sem
þær eru.
Ég er viss um að óskabyggð framtíðar-
innar verður ekki stórborgin, þar sem
byggja þarf margfalt kerfi vega, bæði und-
ir og yfir hinu venjulega yfirborði jarðar
til þess að skapa viðunandi samgöngur. —
Þar sem byggja þarf á tveimur stöðum,
upp í loftið eða niðri í jörðinni, stæði fyrir
einkabílinn. Þar sem fólk þarf að ferðast
til og frá vinnu sinni meira en klukku-
tíma á dag, og býr við samgönguerfiðleika,
sem líkja mætti við erfiða beitarhúsagöngu
í ófærð eins og gerðist á öldinni sem leið.
Einnig er þetta þrátt fyrir hina ímynduðu
nálægð við hin ímynduðu gæði, sem fylgja
eiga stórborgarlífinu.
Góðar samgöngur verða alltaf forsenda
velferðar samfélags. En þær nást ekki með
samþjöppun fólksins, heldur vel skipu-
lögðu samgöngukerfi um byggðirnar. í
stórborgunum er samþjöppunin löngu
orðin meiri en svo, að auðvelt sé að skipu-
leggja þau með viðráðanlegum kostnaði.
Ótal margt fleira mælir á móti stór-
borgarbyggðinni. Hún á örugglega ekki
við innsta eðli mannsins. Hann er vissu-
lega félagsvera, en hann er ekki múgdýr,
vera, sem þrífst í ofþröng eða milljóna-
torfum, eins og t. d. maurarnir.
Hafa ekki félags- og afbrotafræðingar
komizt að raun um það, að glæpahneigð
og allskyns félagsleg ónáttúra eykst og
magnast í stórhverfum, þar sem íbúðum er
raðað saman eins og hólfum í býkúpu, sem
gerð er úr asfalti og steinsteypu.
Þörf þétibýlisfólksins fyrir það, sem
kallað er að njóta náttúrunnar, er nú al-
mennt viðurkennd eins og ein af frum-
þörfum, svipað og þörf fyrir mat og drykk.
Fólk þarf að njóta útilífs, fá afþreyingu
364
F R E Y R